Spiegelneuronen en het gedrag van fans

Spiegelneuronen laten ons dingen doen zoals anderen nabootsen of empathie voelen voor anderen. Ze maken de samenleving mogelijk. Bovendien kunnen ze ook te maken hebben met het gedrag van fans.

Fans bestaan al vanaf het prille begin. Er zijn namelijk altijd leiders geweest of figuren die andere mensen begeesteren en veel volgelingen hebben. Deze fans volgen hen en bewonderen hen. Soms zijn ze zelfs in staat om heel veel voor hun idool op te offeren. De neurowetenschap heeft ontdekt dat er een verband is tussen het gedrag van fans en de spiegelneuronen.

De grote verschillen tussen de fans van vandaag en de fans uit vroegere tijden zijn de enorme aantallen toeschouwers en de kenmerken van de idolen.

Vroeger hadden zelfs de grootste leiders geen fans overal ter wereld. Er was immers geen manier om dit mogelijk te maken. Tegenwoordig is het echter redelijk gewoon dat een bekende figuur wereldwijd populair is.

Bovendien moest een leider of een bekendheid in het verleden uitzonderlijke eigenschappen bezitten. Nu is dat niet meer het geval. Mensen die redelijk gewoontjes zijn, kunnen uitermate beroemd worden dankzij de media en de reclame. Waarom gebeurt dit? Hoe kunnen we het gedrag van fans verklaren? Een deel van het antwoord kunnen we bij de spiegelneuronen vinden.

De fans: reden van bestaan voor beroemdheden

Een fan is een persoon die iemand anders bewondert en die zich geleidelijk met zijn “idool” begint te identificeren. Dit identificatieproces bereikt het punt waarop de fan het gevoel heeft dat alles wat met zijn idool gebeurt, hem persoonlijk raakt.

Een dergelijke trouw van de fans is gebaseerd op het feit dat het idool uitzonderlijke eigenschappen bezit of bijzondere prestaties verricht. Tegenwoordig kan eigenlijk iedereen via de media een zekere mate van faam of schande bereiken en genieten van een gevolg van fans.

Vandaag de dag kennen de meeste fans hun idool niet persoonlijk. Het grootste doel van een fan is vaak om dichter bij de beroemdheid te raken van zijn of haar keuze. Ze kunnen dit via de mediakanalen doen die over het idool publiceren. Of ze volgen de verwezenlijkingen en het werk van hun idool op de voet.

Fans hebben bewezen dat ze zelfs in staat zijn om een hele nacht lang in open lucht te kamperen. De enige reden is dan dat ze binnen wil komen bij een concert van hun idool of dat ze hun idool van een vliegtuig willen zien stappen. Wat willen ze hiermee echter bereiken? De spiegelneuronen verschaffen een verklaring voor het gedrag van fans.

Spiegelneuronen, identificatie en het gedrag van fans

Eerst en vooral zorgen de hersenen voor het identificatie-effect. Dit leidt tot empathie. Daarna doen de spiegelneuronen de rest. De identificatie wordt veroorzaakt omdat iemand kenmerken of deugden belichaamt die de maatschappij waardevol vindt. Het idool vertegenwoordigt met andere woorden iets wat de fan wil hebben of zijn.

De fan wil dus net als zijn idool zijn. Dat is de reden dat het fenomeen fans vaker optreedt bij tieners. Zij zijn immers nog steeds hun identiteit aan het opbouwen. Ze zijn dus op zoek naar goede rolmodellen die ze kunnen imiteren.

Identificatie leidt tot empathie. De fans beginnen het gevoel te krijgen dat alles wat hun idool overkomt, hun persoonlijke zaak is. Ze willen alles te weten komen en begrijpen wat hun favoriete beroemdheid doet. Ze willen weten hoe hij of zij het doet en waarom. De successen van het idool hebben een emotionele invloed op de fans. Dit leidt tot de vrijmaking van dopamine.

Het zijn de spiegelneuronen die dit laten gebeuren. De naam zegt het al. Deze neuronen weerspiegelen in de geest van de persoon wat hij andere mensen ziet doen. Vanuit een neurologische perspectief maken ze het ons mogelijk om ons met iemand anders te identificeren. Dankzij de spiegelneuronen kunnen wij hen imiteren en empathie voor hen voelen.

Bedenkelijke aspecten van spiegelneuronen

De identificatie en de activatie van de spiegelneuronen gebeuren niet altijd op een spontane manier. Marketingdeskundigen hebben eigenlijk geleerd hoe ze deze mechanismen op grote schaal onder controle kunnen houden.

Neem bijvoorbeeld een concert. Het talent van de beroemdheid is niet altijd het belangrijkste aspect van het concert. Het is dus niet genoeg dat de artiest goed kan zingen of een instrument bespelen. Tegenwoordig zijn concerten ervaringen.

Hetzelfde geldt voor voetbal of voor andere soorten sport waarbij een grote massa toeschouwers betrokken zijn. De ervaring wordt gekruid met een overvloed aan extra’s. Er is een visueel feest van vlaggen, volksliederen, uniformen en passie. Die aspecten verheffen de gebeurtenis tot iets meer dan alleen maar een eenvoudige wedstrijd.

De fans imiteren dus de mensen die ze bewonderen. Voetbalspelers en andere atleten zijn dan de perfecte rolmodellen om bepaalde producten te promoten of de hoofdrol te spelen in reclamespots.

We sluiten af door te benoemen dat de spiegelneuronen de samenleving mogelijk maken. Ze zorgen ervoor dat jij je openstelt voor andere mensen. Je identificeert je met hen. Je voelt empathie voor hen.

Dit gezonde proces kan er echter ook toe leiden dat je mensen met bedenkelijke waarden gaat imiteren en voor die mensen empathie begint te voelen. Het is dus heel belangrijk dat je leert hoe je selectief kan zijn omtrent wie je bewondert.