Psychologische oorzaken van werkverzuim

Wist je dat het bekijken van je privémail tijdens werkuren een vorm van verzuim is? Over het algemeen is deze praktijk een bewuste vorm van werkverzuim. Het kan ook worden beschouwd als het verlaten van de taken, rechten en verantwoordelijkheden die horen bij je functie. Maar wat zit er achter dit gedrag? Waarom wordt iemand onverantwoordelijk op het werk?

Dit is een zeer complexe kwestie om te bespreken, omdat het veel variabelen kent. Bovendien is het een hardnekkig verschijnsel dat niet wordt beïnvloed door geslacht, religie of leeftijd. Het wordt beïnvloed door vele factoren, met als belangrijkste de psychosociale factoren.

Afhankelijk van het specifieke geval kunnen ze aanzienlijk variëren. Dit artikel zal proberen dieper in te gaan op de oorzaken achter werkverzuim.

Soorten werkverzuim

Over het algemeen categoriseren deskundigen werkverzuim in de volgende drie types:

• Aanwezig verzuim: dit gebeurt wanneer de medewerker taken uitvoert die geen deel uitmaken van zijn werkschema. Denk aan online winkelen, persoonlijke e-mails lezen, telefoneren met vrienden of familieleden, enz. Dit vertaalt zich in aanzienlijke verliezen voor het bedrijf, omdat dit gedrag zich in de loop van de tijd vaak voortzet. De werknemer voert zijn taken niet effectief uit en dit heeft invloed op de productiviteit van het bedrijf. Na verschillende waarschuwingen kan dit leiden tot een schorsing of ontslag.
• Gerechtvaardigd verzuim: de werknemer zit niet aan zijn bureau nadat hij het bedrijf of een leidinggevende op de hoogte heeft gesteld van de reden voor zijn afwezigheid. Dit kunnen zijn doktersafspraken, vakantiedagen, zwangerschaps- of vaderschapsverlof, een overlijden in het gezin, arbeidsongevallen, enz.
• Ongerechtvaardigd of niet aangegeven verzuim: dit is het tegenovergestelde van het vorige type. De werknemer meldt zijn afwezigheid niet bij het bedrijf of geeft geen reden voor zijn verzuim. Met andere woorden, het is niet-geautoriseerd verzuim, er werd dus geen toestemming gegeven om zijn werkplek of bureau te verlaten. Net als bij het aanwezig verzuim kan dit leiden tot een gerechtvaardigd ontslag van de werknemer.

Psychologische oorzaken van werkverzuim

Het is van fundamenteel belang om alle oorzaken te kennen om te begrijpen waarom het zo’n hardnekkig probleem is en wat voor gevolgen het kan hebben voor zowel de werknemer als de werkgever. Zoals we eerder al noemden, zijn de psychosociale aspecten de factoren die werkverzuim het beste verklaren.

Depersonalisatie, demotivatie en een laag zelfbeeld

Werk heeft tegenwoordig geen eigen waarde meer. Met andere woorden, het is zo geïnstrumentaliseerd geworden dat het uiteindelijk aan een intrinsieke waarde ontbreekt. De zo gevreesde ‘crisis’ maakte van veel werknemers automaten. Aan hun bureau zitten is de enige manier om vooruitgang te boeken en hun verantwoordelijkheden in het leven te confronteren.

De consumptiemaatschappij heeft ervoor gezorgd dat het salaris aan het einde van de maand het enige is wat belangrijk is voor de werknemers. Ze denken niet langer aan hun prestaties en concentreren zich volledig op hun inkomen om door te kunnen gaan met hun reguliere uitgaven.

Het meest directe effect van dit verschijnsel is de depersonalisatie van de werknemer. De werknemer ziet zijn baan niet als iets dat hij leuk vindt, maar meer als een manier om zijn levensstijl te betalen. Zijn tijd op het werk genereert demotivatie, wat een negatieve invloed heeft op zijn gemoedstoestand.

Werkstress

Sommige bedrijven hanteren tegenwoordig nog altijd een productiviteitsbeleid dat gebaseerd is op het minimaliseren van personeel. Met andere woorden, ze laten mensen gaan of nemen geen nieuwe werknemers aan, maar verwachten wel hetzelfde productiviteitsniveau te behouden.

Dit zet meer druk op de medewerkers die nu meer taken en verantwoordelijkheden op zich moeten nemen terwijl ze hetzelfde aantal uren draaien en hetzelfde salaris krijgen

Wat is het resultaat? Werknemers worden overladen met taken, ze raken gedemotiveerd en de werkstress neemt toe. Dit laatste is de belangrijkste psychologische oorzaak van werkverzuim.

Stress is hier het gevolg van een disbalans tussen wat we moeten doen en de beschikbare middelen om dit te doen. In de kantooromgeving definieert de Internationale Arbeidsorganisatie het als een ziekte die een “gevaar voor de economie van geïndustrialiseerde landen” vormt.

Gevolgen van werkstress

De gevolgen van werkstress kunnen op de korte, middellange of lange termijn optreden, afhankelijk van de persoon en zijn coping-strategieën. Enkele van de psychologische effecten zijn:

• Moeite met concentreren of begrijpen.
• Angst of depressie.
• Cognitieve achteruitgang.
• Slapeloosheid.
• Bepaalde psychische stoornissen.

De fysieke gevolgen verschijnen als cardiovasculaire (hypertensie, aritmieën) of dermatologische (dermatitis, alopecia, urticaria) veranderingen. Andere fysieke gevolgen kunnen seksuele problemen (erectiestoornissen, voortijdige ejaculatie) of zelfs musculoskeletale problemen (spierkrampen, teken, spierspanning) zijn.

Deze biopsychosociale stoornis moeten we niet licht opvatten, noch als organisatie, noch als werknemers zelf. Bedrijven moeten hun werknemers helpen zich te bevrijden van deze stress.

Een bijkomend probleem is simulatie. Dit is het vervalsen van een ziekte of psychische stoornis om werkverzuim te rechtvaardigen, iets wat kan omdat deze aandoening moeilijk te bewijzen en te beheersen is.

Werkverzuim is dan ook een ​​probleem dat direct verband houdt met het beleid van de onderneming, de werkomgeving en de ontevredenheid van de werknemer. Dit probleem vereist een efficiënte en slimme oplossing die voor elke werknemer anders kan zijn.