Pesten: hadden ze beter moeten weten?
Pesten: hadden ze beter moeten weten? Netflix bracht onlangs een serie uit die voor enorme discussie heeft gezorgd. Ik heb het over 13 Reasons Why. De serie is gebaseerd op een boek geschreven door Jay Asher dat zich bezighoudt met pesten.
Omdat beelden ons vaak echter meer raken dan woorden, was het pas bij het uitkomen van de Netflix-serie dat mensen echt geïnteresseerd raakten in het oorspronkelijke verhaal. Dit verhaal speelt zich af in de Verenigde Staten, voornamelijk op een middelbare school.
Het begint met de zeventienjarige Clay Jensen die een schoenendoos vindt met zeven cassettebandjes erin. Wat dit verhaal vertelt gaat geweldig samen met de vraag die we stellen in dit artikel, namelijk: hadden ze beter moeten weten?
“Je weet niet wat er zich in iemands leven afspeelt, je weet alleen wat er zich in jouw leven afspeelt.”
-Hannah Baker – 13 Reasons Why–
De cassettebandjes zijn opgenomen door Hannah Baker, Clays overleden klasgenoot en onbeantwoorde liefde, die zichzelf twee weken eerder van het leven beroofde. Op de tapes staan de dertien redenen waarom Hannah zelfmoord pleegde.
Het pakkende verhaal beeldt als geen ander uit hoe iemand helemaal in orde kan lijken zelfs als dit in werkelijkheid niet zo is. Het laat ons zien hoe mensen hun leed kunnen opkroppen en verborgen houden voor mensen die kunnen helpen.
In stilte lijden
Tragische verhalen horen we tegenwoordig eigenlijk overal. Een tiener die zelfmoord pleegt omdat hij niet in staat is met zijn leed om te gaan. Het is het laatste wat iemand verwacht, een tiener die het leven opgeeft terwijl hij zijn hele leven nog voor zich had en nog alles kon doen en ervaren wat hij maar wilde.
Niet alleen degenen die het leed aanrichten verbergen hun daden, de mensen die lijden doen het ook. Ze willen niemand ongerust maken, ze willen niet zwak lijken, dus kiezen ze ervoor om in stilte te lijden.
Ze zijn bang dat mensen erachter komen omdat ze de situatie niet erger willen maken. En dat is het probleem met pesten. Om een of andere reden maakt het je te bang om iets te zeggen.
“Er zijn altijd pestkoppen te vinden waar er lafaards zijn.”
-Mahatma Ghandi
De ouders van slachtoffers
In veel andere gevallen, wanneer ze wel aan een volwassene durven te vertellen wat er aan de hand is, krijgen ze antwoorden waar ze niets aan hebben. Antwoorden die ‘normaliseren’ wat er met ze gebeurt.
Zo krijgen ze misschien te horen dat er wel ergere dingen zijn dan gepest worden, of dat ze zelf toch ook wel eens iemand gepest hebben en dat ze zichzelf gewoon moeten leren verdedigen. Sommige ouders zouden er misschien gewoon voor kiezen om ze op een andere school te plaatsen.
Ze denken dat door hun kind bij de pestkoppen weg te halen, ze het probleem hebben opgelost. Wat ze niet inzien is dat ze hiermee simpelweg de ervaringen van hun kinderen negeren. En dit is misschien wel het eerste gerechtvaardigde moment voor de vraag die dit artikel stelt: hadden ze beter moeten weten?
Soms is het niet het directe effect dat pesten, misbruik of agressie heeft, maar zijn het de littekens die als gevolg hiervan achterblijven. Slachtoffers hebben het gevoel dat de wereld onbeheersbaar is, dat er bedreigingen zijn waar ze niets aan kunnen doen.
Ze halen zichzelf vaak omlaag wanneer ze zichzelf vergelijken met andere mensen van hun leeftijd. Het gevoel dat ze een grap zijn en dat niemand ze serieus neemt, is ook normaal voor hen. Daarom is de steun van de ouders ook zo belangrijk in het leven van een tiener, zo hoeven ze zich namelijk niet alleen te voelen.
De ouders van pestkoppen
De ouders van kinderen die anderen pesten, weten ook niet echt wat er aan de hand is. Voor deze ouders is het maar moeilijk te geloven dat hun kind, van wie ze zoveel houden, überhaupt iemand kan kwetsen.
In hun ogen is hun kind nog altijd het onschuldige wezentje dat hij of zij ooit was. Ze negeren echter iets heel belangrijks: kinderen kunnen soms zelfs harder zijn dan volwassenen.
Misschien vermoeden ze het ergens wel, misschien hebben ze wat opgemerkt of hebben ze iemand over hun kind horen praten, misschien weten ze het eigenlijk gewoon zeker, maar doen ze er niets aan. Hun kind is misschien niet voorbeeldig, maar slecht is het ook niet, denken ze.
Ze rechtvaardigen de daden van hun kind door te zeggen dat het slechts onschuldig gepest is, dat andere kinderen hun kind gewoon zwart willen maken en dat ze die dingen zelf ook deden toen ze jong waren.
Mensen die er zo over denken, zouden hun oude slachtoffers misschien eens de vraag moeten stellen hoe zij de vernedering en het misbruik eigenlijk ervaren hebben. Ook de mensen die zelf niet pesten maar die wel lachen om de slachtoffers zouden hier eens over na moeten denken.
Ze waren misschien zelf ook nog maar kinderen, maar dit maakt het niet gewoon maar goed. Wat misbruikers zich niet realiseren is dat hun daden het slachtoffer voor het leven kunnen tekenen.
Deze effecten blijven merkbaar tijdens de volwassenheid. Slachtoffers wachten vaak een heel leven lang op een verontschuldiging, op een uitleg waarom de pester deed wat hij deed.
Pesters rechtvaardigen hun daden maar hadden beter moeten weten
Nu is het zo dat als de ouders van pestkoppen vroeger zelf gepest hebben, er een grotere kans is dat het gedrag onder controle wordt gehouden. We leren lessen naarmate we opgroeien, we zien onze fouten in en en we willen niet dat onze kinderen hetzelfde doen.
Wanneer deze ouders beseffen dat hun kind andere kinderen pest, zullen ze zichzelf zien in hun kind, wat hen het gevoel geeft dat ze gefaald hebben als ouder. Dit is echter wel de reden dat ze actie en desnoods drastische maatregelen ondernemen.
Misbruikers zijn zich er niet van bewust dat pesten iemand zo erg kan beïnvloeden dat hij zelfmoord wil plegen. Helaas komt dit vaker voor dan we denken. En als het dan gebeurt, horen we vaak dat pesters hun daden rechtvaardigen door te zeggen dat ze het niet wisten. Alsof het hiermee maar goed is.
“Ik werd behoorlijk gepest gedurende mijn tijd op de Peking Opera School. Dit liet ik toe omdat ik bang was en niet wist hoe ik mezelf moest verdedigen. Ik werd gepest totdat ik voorkwam dat een nieuwe student gepest werd. Door voor hem op te komen, leerde ik voor mezelf op te komen. ”
-Jackie Chan-
De waarheid is dat het nog steeds hun verantwoordelijkheid is en zeggen dat ze het niet wisten verandert niets, uiteindelijk hadden ze namelijk beter moeten weten.