Nociceptoren: alles over pijnreceptoren

Hoewel we allemaal pijn voelen, zijn we niet goed op de hoogte van de zintuiglijke neuronen die erbij betrokken zijn. Lees verder om meer te weten te komen over nociceptoren, de pijnreceptoren.
Nociceptoren: alles over pijnreceptoren

Laatste update: 14 september, 2021

We ervaren allemaal pijn. Soms veroorzaakt zelfs ons eigen organisme pijn door ontstekingen te veroorzaken. Hoewel we allemaal pijn voelen, zijn we niet goed op de hoogte van de zintuiglijke neuronen die erbij betrokken zijn. In dit artikel zullen we het hebben over nociceptoren, de pijnreceptoren.

Alle mensen (en alle andere levende wezens met een centraal zenuwstelsel) zouden niets liever willen dan geen pijn voelen. Geloof het of niet, het ervaren van pijn is echter zeer belangrijk in het leven.

Als we immuun zouden zijn voor brandwonden, verwondingen of de lichamelijke symptomen van een ziekte, zouden we hoogstwaarschijnlijk maar een heel kort leven leiden. Bovendien is het bekend dat mensen met aangeboren ongevoeligheid voor pijn een tragisch en kort leven leiden.

Pijn is als een waarschuwing en helpt ons te reageren op gevaarlijke of schadelijke prikkels. Zo zouden we kunnen zeggen dat nociceptoren onze overleving garanderen, omdat ze ons in staat stellen een betere levenskwaliteit te hebben en een veel betere relatie met onszelf en onze omgeving te hebben.

Een close-up van een nociceptor

Nociceptoren

Zoals eerder vermeld, is pijn noodzakelijk en kunnen we niet zonder pijn leven. Wat is nu precies de biologische oorzaak waardoor we het ervaren? We kunnen zeggen dat de pijnreceptoren van de hersenen de enige schuldigen zijn.

Ze hebben echter wel de hulp nodig van een paar bondgenoten die pijnlijke prikkels detecteren en van een complex netwerk dat de informatie van die ervaring doorgeeft, zoals de thalamus en de sensorische zenuwen.

Bovendien zijn nociceptoren verantwoordelijk voor het opsporen van deze onaangename gewaarwordingen. Het zijn zenuwuiteinden (het uiteinde van axonen) die zich door het hele lichaam bevinden.

Ze bevinden zich zowel in onze externe weefsels (de huid) als in elk deel van onze interne fysiologie (spieren, darmen, blaas, eierstokken, enzovoort). Ze beoordelen de schade van het lichaam als we pijn ervaren. Met andere woorden, ze zijn verantwoordelijk voor de overdracht van die informatie naar het centrale zenuwstelsel.

Het is belangrijk om op te merken dat mensen en dieren niet de enige levende wezens zijn die deze sensorische receptoren hebben. Sommige van de eenvoudigste organismen hebben nociceptieve functies. We hebben deze structuren allemaal nodig om te overleven.

De plekken waar nociceptoren zich bevinden

Soorten nociceptoren

Dit zijn de nociceptoren die zich in ons lichaam bevinden:

  • Chemoreceptoren reageren op bepaalde chemicaliën die onze weefsels vrijgeven bij een infectie, ontsteking of ziekte. Dit zijn stoffen zoals bradykinine en histamine, die het bloed bereiken wanneer we een blessure oplopen, wanneer een snee geïnfecteerd raakt of wanneer we een klap krijgen.
  • Thermoreceptoren zijn de pijnreceptoren die geactiveerd worden wanneer we in contact komen met een oppervlak of element met een zeer hoge temperatuur. Vaak ervaren we dit pijnlijke gevoel zonder te weten wat er gebeurd is of wat we hebben aangeraakt.
  • Mechanoreceptoren worden geactiveerd door een mechanische druk die het individu kan verwonden of het lichaamsweefsel kan vervormen. Dit is de meestvoorkomende vorm van pijn en de snelste die we merken omdat deze informatie door de Aδ-vezels gaat.
  • Stille nociceptoren hebben veel tijd nodig om te activeren. Ze bevinden zich in ontstoken weefsels, vlak naast een blessure.
  • Polymodale nociceptoren zijn een uitdaging voor wetenschappers, omdat ze reageren op elk soort prikkel die we hierboven hebben genoemd.
UItvergroting van neurotransmitters

Waarom kan pijn chronisch worden?

Wat weten we tot nu toe over nociceptoren?

  • Ten eerste, dat ze zich aan het eind van de axonen bevinden.
  • Ten tweede, dat ze reageren op gevaarlijke thermische, mechanische of chemische prikkels.

Nu weten we ook dat bepaalde soorten pijn draaglijker zijn dan andere en dat sommige aandoeningen de pijn chronisch maken. Bepaalde deskundigen stellen vast dat de pijn in verhouding staat tot de ernst van het letsel of de disfunctie.

Als je bijvoorbeeld in je vinger snijdt, zal de pijn niet langer dan twee of drie dagen aanhouden zolang je de wond schoonmaakt en goed behandelt. Verbrandingen zijn echter anders. Ernstige verwondingen zoals deze beschadigen meer weefsel, wat het genezingsproces veel ingewikkelder maakt.

Aan de andere kant is het ook belangrijk om nociceptieve pijn te onderscheiden van neuropathische pijn. De eerste wordt geproduceerd door mechanische, thermische of chemische prikkels. Neuropathische pijn gaat echter gepaard met schade aan het zenuwstelsel.

Er kan een kleine neurologische verandering zijn die ervoor zorgt dat die axonen of pijnreceptoren intenser en duurzamer reageren op elke prikkel. Dit laatste hangt samen met slopende aandoeningen zoals fibromyalgie.

De wetenschap staat voor de uitdaging om meer verfijnde en gepersonaliseerde geneesmiddelen te ontwikkelen, chemische agentia die reageren op de concrete pijnreceptoren die pijn veroorzaken, zodat het niet langer de levenskwaliteit van mensen die lijden aan ernstige verwondingen of aandoeningen beïnvloedt.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.