Mode en psychologie: wat je kleding over je zegt
Je hoeft geen mode-liefhebber te zijn om te beseffen dat er een relatie bestaat tussen onze uiterlijke verschijning en de manier waarop anderen ons waarnemen. Kleding maakt altijd deel uit van de aspecten die we analyseren wanneer we iemand voor het eerst ontmoeten. Kleding stelt ons in staat om een beeld van ons zelf te vormen bij anderen. Mode en psychologie kunnen dus erg veel met elkaar te maken hebben.
Zelfs als het niet onze bedoeling is, zegt de manier waarop we ons kleden veel over wie we zijn. Wat we met onze kledingstijl willen uitdrukken, is echter niet altijd wat anderen interpreteren. In dit artikel gaan we in op het verband tussen mode en psychologie en waar het allemaal om gaat.
Verschillende wetenschappelijke onderzoeken, evenals psychologische onderzoeken, hebben gekeken naar de ware impact die onze kledingstijl heeft op de manier waarop we elkaar waarnemen en beoordelen. Deze verschillende onderzoeken brachten verrassende resultaten naar voren.
Mode is niet alleen voor vrouwen
Veel mensen denken dat vrouwen meer modegericht zijn dan mannen. Studies tonen echter aan dat mannen meer afhankelijk zijn van mode dan we denken. In tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen, hebben Solomon en Schopler (1982) aangetoond dat mannen vaak meer dan vrouwen beïnvloed worden door hun gevoel voor mode en de manier waarop anderen hen zien.
Bovendien kunnen de keuzes die je maakt, ongeacht of je een man of een vrouw bent, veel invloed hebben op je imago, de indruk die je maakt en de manier waarop anderen je behandelen. Kleding kan van invloed zijn op alles, van de uitkomst van een sportwedstrijd tot hoe je overkomt tijdens een sollicitatiegesprek.
Zo is er bijvoorbeeld een studie die aantoont dat het gebruik van de kleur rood in sportkleding de kans op winnen verhoogt. Daarnaast is er ook een onderzoek dat onderzocht in hoeverre de kleding van een sollicitant van invloed is op de manier waarop zijn managementvaardigheden worden beoordeeld of de keuze om wel of geen vrouw aan te nemen voor een managementfunctie.
In dit geval leek het te helpen om meer mannelijk gekleed te zijn. Sollicitanten die mannelijk gekleed waren, kwamen namelijk energieker en agressiever over. Vrouwelijke sollicitanten die mannelijkere kleding droegen, ontvingen ook positiever commentaar.
“Stijl is een zeer persoonlijke uitdrukking van wie je bent, en elke keer dat je je kleedt, laat je een deel van jezelf gelden.”
-Nina García-
Mode en psychologie: wat je kleding over je zegt
Onze technologische vooruitgang heeft mode zeer belangrijk gemaakt. In het begin diende kleding voornamelijk om ons warm en droog te houden en ons te beschermen tegen de zon of stof. Het was een kwestie van overleven.
Stukje bij beetje begonnen mensen kleding te gebruiken om dagelijkse taken te vergemakkelijken. Zo begonnen ze bijvoorbeeld zakken in broeken te naaien. Naarmate er steeds meer technologische middelen op de markt kwamen, begon kleding minder belangrijk te worden in termen van overleven en bruikbaarheid.
Kleding helpt ons niet langer alleen om te overleven en onze taken eenvoudiger te maken. Hoewel het waar is dat kleding nog steeds dient als praktisch hulpmiddel, heeft het ook in andere aspecten betekenis gekregen. We zien bijvoorbeeld hoe bepaalde kledingstukken of merken een bepaalde status kunnen vertegenwoordigen.
In veel samenlevingen belichaamt een gevoel voor mode rijkdom en persoonlijke smaak. George Taylor liet dit zien met de hemline-index in 1926. Taylor merkte op dat wanneer een land in een recessie verkeert en sobere koopgewoonten aanneemt, vrouwen vaak een voorkeur hebben voor langere jurken. In tijden van welvaart, is echter juist het tegenovergestelde de trend.
Wat we willen dat onze kleding over ons zegt
Nog iets dat van invloed is op ons gevoel voor mode is, het resultaat van miljoenen jaren van ontwikkeling als soort. Zoals met veel dieren, suggereert het idee om een partner te kiezen in de evolutionaire psychologie dat ons gedrag wordt bepaald door onze inspanning om een partner te vinden en voort te planten.
Het kunnen kiezen van een outfit biedt ook andere mogelijkheden. Het stelt ons in staat om ons van anderen te onderscheiden. Het helpt ons om onze individualiteit uit te drukken.
Dit maakt ons aantrekkelijker voor de persoon die we als partner zouden willen hebben. Denk aan een pauw die zijn kleurrijke veren laat zien om te proberen een vrouwelijke partner aan te trekken.
Aan de andere kant kunnen we kleding ook gebruiken om op te gaan in een menigte en onopgemerkt te blijven. Bijvoorbeeld door elke dag een uniform te dragen. Of door een enigszins homogene stijl aan te nemen in een bepaalde omgeving om tijdelijk onze individualiteit te verbergen.
Culturele invloeden op mode en psychologie
Veel van de onderzoeken over mode en psychologie en kledingkeuzes zijn onderworpen aan de culturele waarden van de maatschappij waarin elk individu leeft. Culturele verschillen zijn belangrijk. Zo hebben bijvoorbeeld niet alle culturen hetzelfde idee over een bepaalde kleur.
“Geven om hoe je eruitziet, moet in je hart en ziel beginnen. Schoonheidsproducten op zichzelf zullen niet helpen.”
-Coco Chanel-
Het is van essentieel belang om erop te wijzen dat de oppervlakkigheid van kledingkeuzes zelden de enige factor is (in termen van kleding) die bepalend is voor de manier waarop anderen ons waarnemen. Niet alleen de kleding die we dragen is dus belangrijk. Er wordt ook gekeken naar hoe we deze kleding dragen en hoe we onze outfits samenstellen.