Marsha Linehan: het overwinnen van BPS

Leer het intrigerende en ontroerende verhaal van Marsha Linehan. Een leven vol verbeteringen en werk om de borderline-stoornis onder controle te houden.
Marsha Linehan: het overwinnen van BPS
Sergio De Dios González

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Sergio De Dios González.

Laatste update: 23 november, 2023

Marsha Linehan is een psycholoog, professor, Amerikaans auteur en de bedenkster van dialectische gedragstherapie. Dialectische gedragstherapie is een behandelingsmodel dat ontwikkeld is voor patiënten met borderline-persoonlijkheidsstoornis (BPS). De therapie van Linehan combineert verschillende gedragstherapeutische technieken met principes afgeleid van Zen en de dialectische filosofie, zoals de acceptatie van de realiteit. 

Linehan draagt echter nog steeds het stigma van haar verleden met BPS. De brandplekken en littekens van snijwonden op haar armen zijn een bewijs van haar geschiedenis. Toen ze jonger was, was Linehan een patiënt met een zeer slechte prognose. Ze lag 26 maanden in het ziekenhuis. Wanneer ze nu over deze ervaring praat, zegt ze: “Ik was in de hel.”

Het chronische gevoel van leegte, emotionele instabiliteit en de behoefte om anderen voortdurend te behagen, is een echte nachtmerrie voor mensen die lijden aan een borderline-persoonlijkheidsstoornis. Hun eigen identiteit is voortdurend afhankelijk van hoe anderen ze waarnemen. Ze ervaren een intense angst voor verlating. Die angst kan uiteindelijk zijn wat mensen ertoe brengt hen daadwerkelijk te verlaten.

Het pijnlijke leven van Marsha Linehan met BPS

Marsha Linehan wist dat BPS een laag overlevingspercentage heeft. Daarom heeft ze 20 jaar wanhopig gespendeerd aan het willen zien van een specialist om zorg te krijgen. Linehan probeerde zelfmoord te plegen. Elke zelfmoordpoging eindigde in een nieuwe ziekenhuisopname.

Ondanks dit alles wilde Linehan herstellen. Ze hield vol in haar strijd met BPS en vond een baan als werknemer bij een verzekeringsmaatschappij. Gedurende deze tijd begon ze ‘s avonds ook lessen op de universiteit te volgen.

Meisje met zelfmoordgedachten

Linehan was erg gelovig en ze bezocht regelmatig een kapel. Tijdens een van deze bezoeken herrinert Linehan zich het volgende: “Op een nacht zat ik daar te knielen, kijkend naar het kruis en de hele plaats werd goud. Plots voelde ik dat er iets naar me toe kwam.

Ik rende naar mijn kamer en sprak voor het eerst met mezelf in de eerste persoon: IK HOU VAN MEZELF. Sinds die dag voelde ik mij getransformeerd.”

Een jaar lang werkte ze aan haar deprimerende gedachten. Gedurende deze tijd begon ze haar emotionele stormen te begrijpen en accepteren. Ze leerde omgaan met haar gevoelens omdat ze beter bekend was met zichzelf. Linehan zette ook haar studies voort. Ze verwierf in 1971 een doctoraat aan de Loyola Universiteit van Chicago, wat bijdroeg aan haar begrip van haar aandoening.

Wat de ervaring van Linehan transformeerde, was dat ze zichzelf accepteerde zoals ze was. Deze aceptatie werd steeds belangrijker toen ze met patiënten begon te werken. Eerst in een kliniek voor mensen met zelfmoordgedachten en daarna in het onderzoek.

Haar behandelingsvoorstel

Marsha Linehan wilde mensen ervan overtuigen dat therapie patiënten in staat zou kunnen stellen nieuw gedrag te verwerven en anders te leren handelen.

Het probleem waarmee Linehan te maken kreeg, was dat mensen met zware zelfmoordneigingen over het algemeen faalden in hun pogingen om de stoornis te overwinnen. Marsha’s aanpak legt een nieuwe redenering op: het gedrag van deze mensen is heel logisch in het licht van het lijden.

Marsha legt de nadruk op twee ideeën:

  • Het leven accepteren zoals het is, niet hoe het hoort te zijn.
  • De behoefte om de werkelijkheid te veranderen en te accepteren.

Later testte Linehan haar theorie in de echte wereld. Ze zei: “Ik besloot mensen met zelfmoordneigingen te helpen omdat ze de meest verdrietige mensen ter wereld zijn. Ze denken dat ze slecht zijn en ik besefte dat dat niet het geval was. Ik begreep het omdat ik door de hel van lijden ging zonder enige hoop het te verlaten.”

Linehan koos ervoor mensen te creëren met de diagnose borderline-persoonlijkheidsstoornis, gekenmerkt door gevaarlijk gedrag, waaronder zelfvernietiging of zelfverminking. Ze doet dit in de vorm van een wederzijds “contract” met deze mensen: ze moeten zich toewijden om de therapie tot het einde te volgen om de mogelijkheid te hebben om te leven.

Linehan als een academische figuur

Dr. Marsha Linehan besteeg de academische ladder van de Katholieke Universiteit van Amerika tot de Universiteit van Washington in 1977. In de jaren 1980 en 1990 voerde Marsha studies uit die de voortgang van ongeveer 100 risicovolle zelfmoordpatiënten met BPS lieten zien.

Deze patiënten ondergingen dialectische gedragstherapie (DGT) in wekelijkse sessies. In vergelijking met andere therapieën hebben de patiënten die DGT kregen minder zelfmoordpogingen ondernomen en zijn ze minder frequent naar ziekenhuizen teruggestuurd.

Het fundamentele doel van dialectische gedragstherapie is dat de patiënt leert extreme emoties en hun impulsen te regelen. Dit vermindert op zijn beurt het onaangepaste gedrag dat afhankelijk is van de gemoedstoestand. Bovendien leert de patiënt zijn eigen ervaringen, emoties, gedachten en gedrag te vertrouwen en te bevestigen.

Huilende vrouw

In tegenstelling tot andere cognitieve gedragsprogramma’s is dialectische gedragstherapie een interventie op basis van therapeutische principes in plaats van een behandelhandleiding. Dit programma is gebaseerd op een hiërarchie van therapeutische doelen die worden aangepakt op basis van hun belang. Dit is de hiërarchie die is vastgesteld in individuele therapie:

  • Los suïcidaal en parasuïcidaal gedrag op.
  • Verander gedrag dat het verloop van de therapie verstoort.
  • Elimineer gedrag dat de kwaliteit van leven beïnvloedt.
  • Ontwikkel gedragsvaardigheden die helpen bij het bereiken van welzijn.

Deze structuur maakt een flexibele aanpak mogelijk op basis van de behoeften van elke patiënt. Daarnaast is het belangrijk omdat het verwijst naar verandering als de focus van interventie.

Traditionele cognitieve therapie richt zich op het bereiken van een oplossing van emotionele problemen door gedrags- en cognitieve verandering. Aan de andere kant legt Linehan de nadruk op acceptatie en validatie. Ze gelooft dat deze idealen de meeste verandering voor haar patiënten zullen creëren. Dankzij haar werk zijn duizenden levens over de hele wereld gered.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.