Lullaby: het verborgen gezicht van het moederschap

Cinema brengt ons vaak verhalen die ons uitnodigen om na te denken over lagen van de samenleving die gewoonlijk niet bijzonder zichtbaar zijn. Dit is het geval in de film 'Lullaby'.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Andrea Pérez.

Laatste update: 05 april, 2023

“Gefeliciteerd! Wat een fantastisch nieuws!” Wanneer een vrouw aankondigt dat ze zwanger is, vooral voor de eerste keer, zijn dit het soort woorden die ze waarschijnlijk te horen krijgt. Inderdaad, glimlachen, blije gezichten, babyshowers en een aureool van vreugde en geluk zijn meestal de eerste dingen die in je opkomen als het moederschap ter sprake komt.

Natuurlijk is voor veel moeders het krijgen van een kind een grote vreugde. “Ik heb nog nooit zo’n liefde gevoeld” beweren ze vaak. “Het heeft mijn leven veranderd.” En inderdaad, het verandert het leven van de vrouw in alle opzichten.

Maar hoewel het krijgen van een kind de oorsprong kan zijn van vele momenten van vreugde, is het een complex proces. Het kan het omgeven zijn door bepaalde ervaringen die niet zo aangenaam zijn, maar die toch onzichtbaar blijven in de samenleving. Zelfs vandaag de dag.

We weten dat zwangerschap een tijd is waarin veel veranderingen plaatsvinden op verschillende niveaus. Daarom beschermen we als samenleving zwangere vrouwen en leven we met hen mee. Maar, als ze eenmaal bevallen zijn, blijven deze veranderingen bestaan. Het is op dit moment dat de moeders geconfronteerd worden met nieuwe en vreemde omstandigheden, die niet altijd zo mooi zijn als ze lijken.

De plot van Lullaby (oorspronkelijk getiteld Cinco Lobitos) gaat over het verborgen gezicht van het moederschap, de niet-zo-aardige werkelijkheid die vrouwen vaak moeten leven, vaak alleen.

Lullaby werd geregisseerd door Alauda Ruíz de Azúa. De hoofdpersoon, Amaia (gespeeld door Laia Costa) wordt geconfronteerd met een gloednieuw soort moederschap, een wereld weg van het gezoete stereotype dat in onze collectieve verbeelding leeft.

Het moederschap als hoofdpersoon van Lullaby

Lullaby begint met de geboorte van de eerste dochter van Amaia en Javi (Mikel Bustamante). De cast wordt gecompleteerd door Begoña (Susi Sánchez) en Koldo (Ramón Barea), de ouders van Amaia.

Zij blijven een paar dagen bij het paar nadat ze het ziekenhuis hebben verlaten. Kort daarna moet Javi voor een paar weken naar het buitenland. Amaia is overweldigd bij de gedachte alleen te zijn en besluit tijdelijk bij haar ouders in te trekken.

In werkelijkheid is de hoofdpersoon van deze film niet Amaia, Javi, Begoña of Koldo, en ook niet allemaal samen. In feite is de onbetwiste hoofdpersoon van de film het moederschap en zijn onzichtbare gezicht.

Inderdaad, vanaf de eerste minuten van de film neemt het moederschap de leiding. In het personage van Amaia zien we een jonge, voor het eerst moeder wiens partner om werkredenen afwezig is. Ze vindt het moeilijk zich met dit feit te verzoenen. De emotionele en fysieke overbelasting begint op haar in te werken.

Ze voelt zich overweldigd, uitgeput, prikkelbaar, alleen en bang. Het keerpunt komt wanneer haar dochter, na een paar seconden weggekeken te hebben, van de bank op de grond valt.

Hierna besluit ze terug te keren naar haar geboortestad en wendt zich tot haar moeder als haar belangrijkste bron van steun. Via Amaia ontdekken we dat het opvoeden van een kind ook schuld, verdriet, momenten van zwakte, eenzaamheid, eisen en misverstanden betekent.

Begoña en de tijdloze moeilijkheden van het moederschap

Een ander gezicht van deze onstoffelijke hoofdpersoon wordt onthuld via Begoña, Amaia’s moeder. Begoña portretteert het moederschap van een andere generatie. Een waarin vrouwen, of ze nu moeder waren of niet, grote lasten op hun rug droegen en het ontbrak aan middelen en steun.

Ook Begoña zelf kreeg te maken met alleenstaand moederschap, dankzij het juk van het machismo van die tijd. Haar man was wel aanwezig maar niet betrokken. Bovendien leefden ze in een gesloten Baskische samenleving waar ze haar gevoelens niet kwijt kon. Ze beeldt uit dat moeders ook nadat hun kinderen volwassen zijn nog schuld en spijt kunnen voelen.

De film laat ons zien dat het moederschap een langeafstandsrace is waar geen finish is. Het is een emotionele lading die doorloopt in de tijd.

De portrettering van de twee vrouwelijke personages in de film en hun relatie maakt duidelijk dat sommige negatieve gevoelens (Engelse link) praktisch inherent zijn aan het moederschap. Het is inderdaad vaak niet het bedje van rozen dat wordt afgeschilderd.

Lullaby: ndere verborgen taboes en hoe ermee om te gaan

Vanaf de dag dat een vrouw besluit om moeder te worden, krijgt ze te maken met veel oordelen en taboes. In feite beginnen deze al voor de conceptie.

Bij de belemmeringen van het moederschap komt nog externe druk. Aanstaande moeders krijgen vaak ongevraagde meningen. Bijvoorbeeld, welke opvoeding zullen ze hun baby geven? Gaan ze borstvoeding geven?

Ze worden vaak lastig gevallen door familieleden die, hoewel geladen met goede bedoelingen, meer hinderen dan helpen. In feite krijgt de aanstaande moeder zowel kritiek omdat ze vrouw is als omdat ze de beslissing heeft genomen om een kind te krijgen.

Gelukkig zijn er mechanismen die hen kunnen helpen hun nieuwe leven op een aangenamere en plezieriger manier te leiden. Om te beginnen is het feit dat het verborgen gezicht van het moederschap nu zichtbaar wordt een grote stap op maatschappelijk niveau.

Door hun ervaringen te delen en het moederschap te demystificeren, vinden vrouwen troost en steun. Daardoor bevrijden ze zich van veel misverstanden.

Een andere factor waaraan gewerkt kan worden is het delegeren van verantwoordelijkheden. Delegeren verlicht de fysieke en emotionele last van het moederschap.

Hoewel ingewikkeld, is het noodzakelijk voor moeders om grenzen te stellen aan degenen die naar hun gevoel hun opvoedingsvaardigheden beoordelen of die opdringeriger zijn dan ze bereid zijn te tolereren. Accepteren dat ze, zoals ieder mens, fouten maken en zullen blijven maken, kan hen helpen de last van het schuldgevoel te verlichten.

Ten slotte moeten moeders altijd onthouden dat ze weliswaar verantwoordelijk zijn voor de verzorging van hun baby’s, maar dat ze ook onafhankelijke mensen zijn met hun eigen behoeften die aandacht behoeven.