Lezen kan angst en depressie bestrijden

Door te lezen, kun je je gemoedstoestand leren begrijpen en je gedrag verbeteren, omdat je jezelf op de een of andere manier kunt vinden in de pagina’s van dat boek of gedicht.

Tijdens het lezen zijn jouw hersenen in staat om te ervaren en te empathiseren met de woorden, wat je helpt om de processen die zich in jou afspelen te identificeren en uiten. Dit gegeven is al bekend sinds de Klassieke periode.

Het is interessant om te beseffen dat Aristoteles zich hier al eeuwen geleden bewust van was, toen hij ons uitnodigde om op oprechte en authentieke wijze na te denken over wat mensen het geschenk van het geschreven woord noemen. In 1904 was dit precies wat Kafka deed in zijn brief aan Oskar Pollak:

“Als het boek dat we aan het lezen zijn ons niet met een klap op het hoofd wakker schudt, waarom lezen we het dan? Zodat het ons gelukkig maakt, zoals jij schrijft? Goede God, we zouden juist gelukkig zijn als we geen boeken hadden, en het soort boeken dat ons gelukkig maakt is het soort dat we zelf zouden kunnen schrijven als dit moest. Maar de boeken die we nodig hebben raken ons als een ramp, stemmen ons diep bedroefd, als de dood van iemand die we meer liefhadden dan onszelf, als verbannen zijn naar de bossen ver weg van iedereen anders, als zelfmoord. Een boek moet zijn als een bijl die het ijs van ons bewustzijn splijt.”

Literatuur, het ‘papieren medicijn’

Met literatuur kunnen we sneller helen, omdat het ons in staat stelt om onze gevoelens te normaliseren en valideren, zowel als om naar behoren te redeneren, op een gezonde manier.

Het loslaten van pijn door middel van lezen is een therapeutische zege die ontzettend behulpzaam is in het proces van verbetering en emotionele genezing, voor een deel omdat het ons leert en helpt begrijpen wat ons overkomt.

Met andere woorden, het voorziet ons van de middelen die we nodig hebben om helderheid te kunnen vinden wanneer we mentaal volledig vastzitten. Met het oog hierop, stelden The Reading Agency en de Society of Chief Librarians een lijst samen van de beste romans en poëzie die behulpzaam zijn voor het bestrijden van angst en depressie.

Hier zijn enkele voorbeelden van die lijst, die reikt van The Feeling Good Handbook door David D. Burns, tot Een kleine geschiedenis van de wereld door Ernst H. Gombrich, met andere humoristische werken daartussenin, zoals de werken van auteur Bill Bryson.

• De avonturen van Tom Sawyer door Mark Twain. De nieuwsgierigheid en het verlangen naar avontuur in deze roman bevorderen verkenning en de drang om iets anders in dit leven te bereiken.
• De kleine prins door Antoine de Saint-Exupéry. Het maakt niet uit in welke fase je je in je leven bevindt, dit boek zal je altijd iets kunnen leren over liefde, vriendschap en het innerlijke leven van de mens.
• Lijfboek door Daniel Pennac. Deze roman gaat over pijn, angst, de dood, ziekte en vele andere soorten leed waarmee we ons kunnen identificeren.
• De wereld van Sofie door Jostein Gaarder. Dit prachtige boek moedigt je aan om door te blijven gaan en om geïnteresseerd te raken in de vele aspecten van jouw innerlijke leven.
• Andere levens dan het mijne door Emmanuel Carrère. In dit boek worden verhalen over verschillende mensen verteld die ons de verschillende realiteiten van de mensen om ons heen helpen begrijpen, gebaseerd op het gegeven dat iedereen zijn eigen verhaal heeft dat gehoord moet worden.
• De zin van het bestaan door Viktor Frankl. Een klassieker die je zal helpen om diep na te denken over je leven en de moeilijkheden waar je mee te maken krijgt.
• Veerkracht door Boris Cyrulnik. Dat je een moeilijk leven hebt, betekent niet dat je jezelf maar moet laten instorten; je kunt altijd vooruit bewegen. Dit is de les die dit boek ons leert, en dit is het principe van menselijke veerkracht.
• Het leven, een handleiding. Bekentenissen vanaf de divan door Stephen Grosz. Dit boek bevat dertig verhalen over de cliënten van Grosz die hun problemen overwonnen.
• The Feeling Good Handbook door David D. Burns. Dit boek bespreekt een niet-farmacologische behandeling voor depressie.
• Een kleine geschiedenis van de wereld door Ernst H. Gombrich. Een authentieke reflectie op het verloop van de geschiedenis en onze overlappende levens.
• Geef niet op (No te rindas) door Mario Benedetti. Dit gedicht bevordert emotionele kracht, die we allemaal moeten vinden in tijden van hulpeloosheid.

Literatuur kan dus buitengewoon transformerend zijn. Waarom? Omdat we door te lezen grip kunnen krijgen op de interne chaos die gedurende moeilijke tijden en traumatische gebeurtenissen in ons heerst.

Om al deze redenen, raad ik aan dat je de informatie in dit artikel in je achterhoofd houdt, omdat, mettertijd, een goed boek jou zal kunnen helpen om de emotionele pijn die steekt als ijskoud water te herkennen, verzachten en helen.

Bibliografie:

The Reading Agency; Society of Chief Librarians (2015). Reading Well Books on Prescription: Evaluation 2014-15. October 2015. 36 p. Te zien op: http://readingagency.org.uk/news/RWBOPEvaluationReport2015.pdf

Baikie, K., & Wilhelm, K. (11 August 2005). Emotional and physical health benefits of expressive writing . Verkregen van BJPsych Advances.