Kun je geheugenverlies terugdraaien?

Een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature biedt hoop voor mensen die worstelen met geheugenverlies. Neurowetenschapper Raquel Marin vertelt ons meer.

Een bekend feit in het leven van de mens is dat het geheugen neigt te verslechteren naarmate je ouder wordt. Recente studies tonen echter aan dat er misschien een manier is om geheugenverlies terug te draaien.

Nieuwe technieken zoals transcraniële magnetische stimulatie kunnen de effecten van geheugenverlies veroorzaakt door veroudering misschien terugdraaien. Een studie door Robert M. G. Reinhart en John A. Ngyen toont aan dat deze techniek de herinneringen van oudere volwassenen kan laten werken als die van een veel jonger persoon. Laten we dit eens nader bekijken!

Geheugenverlies bij het ouder worden

Wanneer mensen een bepaalde leeftijd bereiken, klagen ze vaak dat ze moeite hebben met het onthouden van namen. Ook datums of eenvoudige dagelijkse informatie vergeten ze.

Een van de meestvoorkomende symptomen is het verlies van werkgeheugen (ook wel operatief geheugen genoemd). Dit is het type geheugen dat je helpt bij dagelijkse taken. Denk bijvoorbeeld aan het onthouden van telefoonnummers, het uitvoeren van berekeningen, het nemen van beslissingen en het omgaan met dagelijkse situaties.

Met werkgeheugen kun je informatie tijdelijk opslaan en manipuleren. Door de jaren heen verslechtert het werkgeheugen, wat het moeilijk kan maken om je dag door te komen.

Neuronen verliezen het contact met elkaar

Waarom verslechtert het werkgeheugen bij afwezigheid van een neurodegeneratieve ziekte? Wetenschappers weten het antwoord op deze vraag nog steeds niet.

Een recent gepubliceerd onderzoek wees uit dat synchroniciteit tussen neuronen wanneer ze worden gestimuleerd zeer belangrijk is voor een goed functionerend geheugen.

Neuronen zijn cellen die reageren op stimuli en vervolgens de informatie doorgeven aan andere neuronen. Als ze echter niet synchroon lopen, is het vergelijkbaar met luisteren naar een orkest waar individuele muzikanten allemaal op hun eigen ritme spelen.

Het resultaat zou chaos zijn. Iets soortgelijks gebeurt met neuronen. Wanneer ze niet meer synchroon lopen, begint het geheugen te falen.

Draai geheugenverlies terug in slechts 25 minuten

In een studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature, gebruikten onderzoekers transcraniële magnetische stimulatie om neuronen te stimuleren en om te proberen zo geheugenverlies terug te draaien. Er waren twee groepen deelnemers aan de studie. De eerste groep was tussen de zestig en zeventig jaar oud en de tweede groep was ongeveer dertig jaar jonger.

Onderzoekers stimuleerden verschillende delen van de hersenen van de deelnemers die betrekking hebben op het geheugen, gedurende 25 minuten. Terwijl ze de hersenen stimuleerden, merkten ze dat de neuronen hun synchroniciteit in die gebieden herwonnen.

Verrassend genoeg herstelde de mentale behendigheid van de zestig- tot zeventigjarige deelnemers na de stimulatie tot een niveau vergelijkbaar met de veel jongere vrijwilligers. Helaas duurde deze ongelooflijke ommekeer van het geheugenverlies slechts ongeveer 50 minuten. Daarna keerde hun geheugen weer terug naar hoe het was vóór de stimulatie.

Een hoopvolle therapie

Hoewel de effecten slechts tijdelijk waren, geloven wetenschappers dat dit experiment aantoont dat geheugenverlies niet onomkeerbaar is. Transcraniële magnetische stimulatie zou ook een veelbelovende alternatieve therapie kunnen zijn voor mensen die lijden aan cognitieve achteruitgang veroorzaakt door Alzheimer.

Verder dan geheugen

Naast het stimuleren van neuronen om het geheugen te verbeteren, kan deze therapie ook worden toegepast op andere gezondheidsproblemen.

Sommige artsen gebruiken het bijvoorbeeld om dysfagie veroorzaakt door letsel (slikproblemen) te corrigeren. Ze stimuleren het gebied van de hersenen dat in verband staat met de spieren van de slokdarm om zo het slikvermogen te verbeteren.

Tot slot, daar wetenschappers werken aan het perfectioneren van transcraniële magnetische stimulatie, zullen ze ongetwijfeld nieuwe toepassingen voor deze innovatieve technologie ontdekken.

Misschien zullen ze in de niet al te verre toekomst ‘draagbare’ apparaten uitvinden die mensen thuis kunnen gebruiken om allerlei gezondheidsproblemen te behandelen.