Jiddu Krishnamurti: de waarheid is een land zonder paden

In dit artikel kun je lezen over één van de belangrijkste spirituele leiders van de 20e eeuw. Zijn lessen zijn net zo relevant in de 21e eeuw als in het verleden.
Jiddu Krishnamurti: de waarheid is een land zonder paden

Laatste update: 13 februari, 2020

Jiddu Krishnamurti is een van de spirituele leiders van de 20e eeuw die het meest hebben bereikt. Voor zijn 18e verjaardag koos de Theosophical Society hem uit, om de wijsheid van de vereniging aan de wereld te laten zien. Hij deed een opleiding bij de Orde van de Ster in het Oosten.

Meer dan twintig jaar lang trainde hij in deze Orde, maar hij sloeg hun aanbod om hun leider te worden af. Daarna begon hij aan een reis rond de wereld om zijn leer te prediken, waarbij hij de mensen aanspoorde om een wereldwijde verandering in het werk te stellen.

Hij nam nooit deel aan religieuze groeperingen. Hij richtte zich op het begrijpen waarom de mensheid zich zou moeten ontdoen van angsten, jaloezie, pijn en boosheid. Uiteindelijk leeft zijn erfenis nog steeds voort in zijn toespraken, literatuur, interviews, brieven en artikelen.

Een zwartwit afbeelding van Krishnamurti

Zijn vroege leven

Jiddu Krishnamurti werd geboren in een hindoeïstische familie, in een kleine stad in het zuiden van India. Hij was als kind vaak ziek en was er zelfs van overtuigd dat hij geestelijk gehandicapt was. Een aantal bronnen beweren dat hij werd mishandeld door zijn vader en enkele leraren.

Toen hij tien jaar oud was, overleden zijn moeder en zijn zus. Hier had hij het erg moeilijk mee. Hij vond echter rust in de natuur. In 1909 ontmoette hij Charles Webster Leadbeater, een zogenaamde helderziende en theosoof, die zei dat hij onder de indruk was van het aura van de jongen. Krishnamurti werd door hem uitgeroepen tot de toekomstige gids van de mensheid.

Webster behoorde tot de Theosofische Vereniging en onder hun toeziend oog werd Krishnamurti in Adyar, en later in het buitenland, opgeleid. Hij werd geadopteerd door een ander lid van de vereniging, Dr. Annie Besant. Zij werd een moederfiguur voor Krishnamurti.

De Theosofische Vereniging en Jiddu Krishnamurti

In 1911 richtte de Theosofische Vereniging de Orde van de Ster in het Oosten op voor hun nieuwe leraar: Jiddu Krishnamurti. In datzelfde jaar verhuisde hij naar Londen. Daar hield hij zijn eerste toespraak en publiceerde hij ook zijn eerste teksten.

De volgende drie jaar reisden hij door Europa, op de voet gevolgd door zijn theosofische aanhangers. Na de Tweede Wereldoorlog reisde Krishnamurti de hele wereld over.

In 1922 reisde hij naar Californië en ontmoette daar een van de meest invloedrijke mensen in zijn leven, Rosalind Williams. Ze richtten samen de Happy Valley School op, maar hun romantische relatie liep stuk.

In datzelfde jaar onderging Krishnamurti wat hij later beschreef als een “intens spiritueel ontwaken”, waarbij hij een mystieke verbintenis ervoer. Zijn broer, die hem al die jaren had begeleid, stierf kort daarna, als slachtoffer van tuberculose.

Na het overlijden van zijn broer geloofde Krishnamurti niet meer in de theosofie. Hij slaagde er zelfs in om het genootschap te ontbinden. Dit viel niet goed bij de leden van de vereniging.

Een portret van Krishnamurti

Eenzame reizen en andere zorgen

De komende veertien jaar reisde Jiddu Krishnamurti de wereld rond, gaf toespraken en schreef artikelen. Daarna ging hij in 1947 terug naar India om een conferenties te geven voor duizenden jonge intellectuelen.

Krishnamurti liet geen religieuze en politieke ideologieën meer toe in zijn leven, omdat hij ervan overtuigd was dat dit de factoren waren die de mensheid verdeelden.

Zijn leer ging verder dan de geloofssystemen van de mens. Toen hij verder weg raakte van het beeld van goeroe, besprak hij in zijn conferenties geen tradities of denkscholen. In plaats daarvan sprak hij over zijn kennis van de menselijke geest en over wat hij als heilig beschouwde. Hij zag de uitdagingen van wetenschappers en psychologen als zijn eigen uitdagingen.

De erfenis van Jiddu Krishnamurti

Jiddu Krishnamurti overleed aan alvleesklierkanker toen hij 90 jaar oud was. Zijn lichaam werd gecremeerd en zijn as werd verspreid over India, Engeland en de Verenigde Staten, de drie landen waar hij invloed had gehad.

Hij stichtte verschillende scholen over de hele wereld en richtte ook de Krishnamurti Foundation op, die nog steeds verschillende scholen beheert. Zijn volgelingen verzorgen zijn non-profit organisaties en delen zijn lessen.

Jiddu Krishnamurti op oudere leeftijd

De waarheid is een land zonder paden

De kern van de leer van Krishnamurti is de verklaring dat de waarheid als een land is zonder paden, die hij deed in 1929. Hij leerde ons dat de mens er niet bij kan komen door middel van organisaties, overtuigingen, dogma’s, priesters, rituelen of filosofie.

Voor hem kan de waarheid alleen worden gevonden door te begrijpen en te observeren wat er in onze gedachten leeft. De mens heeft zich omringd met symbolen, ideeën en overtuigingen.

Dit domineert zijn gedachten, en dus zijn leven en relaties. De naam en de vorm van onze culturen zouden ons niet moeten definiëren, want ze zijn traditioneel oppervlakkig. In plaats daarvan moeten we onze geest bevrijden.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Krishnamurti, Jiddu (2009) Freedom from the Known. Edited by Mary Lutyens. HarperSanFrancisco. 978-0060648084.
  • Lutyens, Mary (2016) J. Krishnamurti. The Open Door (A Biography of J Krishnamurti). Krishnamurti Foundation Trust Ltd. B01HPZ9KZ8.
  • De Sousa A. (2012). Mind and consciousness as per j. Krishnamurti. Mens sana monographs, 10(1), 198–207. doi:10.4103/0973-1229.86145.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.