Indirect taalgebruik kan een hoop schade aanrichten

De ingenieuze en getalenteerde acteur en komiek Groucho Marx vereeuwigde de zin “dit zijn mijn principes en als ze je niet aanstaan.. nou ja, ik heb ook andere”. Hij was een groot komiek die, middels het gebruik van komische indirectheid, alles kon zeggen wat hij maar wilde, ongeacht wie hij daarmee belachelijk maakte. Indirect taalgebruik kan gebruikt worden om mensen aan het lachen te maken, wat het leuk maakt, en dit is het vaak ook.

Maar het kan een probleem vormen wanneer het wordt gebruikt in een andere context en als je een belangrijke boodschap probeert over te brengen. In zo’n context, waarin de inhoud van de boodschap vooral belangrijk is, gebruiken mensen indirect taalgebruik omdat ze niet zeker weten wat ze nu precies moeten zeggen.

Als indirect taalgebruik niet op de juiste manier en in de juiste context gebruikt wordt, kan het echte schade aanrichten. Door vertekende en manipulatieve taal te gebruiken kun je zelfs de meest belangrijke relatie  om zeep helpen.

Wat is indirect taalgebruik en waarom is het schadelijk?

Indirect taalgebruik wordt gedefinieerd als een uitdrukking die wordt gebruikt om iemand iets te laten begrijpen, zonder het precies of duidelijk te zeggen. Dit is de meest geaccepteerde betekenis.

Met andere woorden: indirect taalgebruik kan leuk zijn..of niet. Als je kijkt naar een onderzoek dat werd uitgevoerd door professor James K. McNulty, dan zie je dat hij concludeert dat het hebben van hoge verwachtingen het geluk kan ruïneren bij koppels wiens banden niet solide of vrij zijn.

Wat heeft het onderzoek van McNulty te maken met indirect taalgebruik? Volgens deze professor leiden hoge verwachtingen in een huwelijk of relatie in het algemeen tot persoonlijke en huwelijkse ontevredenheid. Dit alles leidt tot een kettingreactie van uiterst negatieve attitudes wat betreft communicatie.

Conclusie over indirect taalgebruik

De echtelijke ontevredenheid die McNulty vond liet hem concluderen dat het uiterst belangrijk is om direct te zijn wanneer je verandering eist van een partner. Je moet duidelijk zijn als je hem wilt aanzetten tot verandering.

Wanneer mensen indirectheid en vervelende opmerkingen inzetten, maken ze volgens McNulty een weg vrij voor indirecte vijandigheid en sarcasme, die de controle over de relatie nemen. Dit creëert een omgeving waarin negativiteit in het rond woekert en het moeilijker maakt om conflicten op te lossen. Dit is duidelijk destructief.

Te veel indirectheid is een gebrek in het communicatiekanaal in de relatie. Het is een broedplaats voor stilte, minachting, agressie en afstandelijkheid. Volgens het onderzoek komt dit in redelijk veel huwelijken  voor.

Andere interessante gevallen van indirectheid

Andere onderzoeken zijn nog veel dieper ingegaan op de problemen die gerelateerd zijn aan indirectheid. In 1956 betoogde de antropoloog Gregory Bateson  dat dubbelzinnige boodschappen – zoals het frequent ontvangen van beledigingen terwijl je tegelijkertijd ook een tegenstrijdige non-verbale boodschap ontvangt – kan leiden tot de ontwikkeling van angststoornissen en zelfs schizofrenie.

Dit betekent natuurlijk niet dat je geen indirect taalgebruik in je alledaagse communicatie kunt gebruiken. Het hoeft niet pathologisch te zijn. Je kunt het terloops gebruiken, zolang je maar in gedachten houdt dat je een sluier over je boodschap heen legt, die het moeilijker maakt om de andere persoon te bereiken.

Hoe indirect taalgebruik logisch te gebruiken

Er zijn natuurlijk redelijke manieren om indirectheid te gebruiken. Laten we kijken naar een paar ideeën van McNulty, Bateson en coach Victor Pacheco, die ook onderzoek naar dit onderwerp heeft gedaan:

• In relaties van minstens twee mensen, is het noodzakelijk om een fundament te leggen van een respectvolle en gezonde communicatie. Denk na voordat je spreekt en ga niet andere mensen kwetsen om jezelf te verdedigen
• Wees eerlijk en direct in al je relaties. Als je indirectheid gebruikt om te voorkomen dat iemand gekwetst raakt, of juist om iemand te kwetsen, dan ben je je communicatie met diegene aan het beschadigen, aan het wegrennen van het probleem en elke soort harmonie aan het verbreken die je met diegene had. Je kunt indirect taalgebruik gebruiken maar onthoud dat het precies is wat het is: een onduidelijke boodschap. Dus jij bent verantwoordelijk als de andere persoon je niet begrijpt
• Denk na voordat je spreekt. Op die manier zul je weten wat je zegt, zul je het perspectief van de andere persoon leren respecteren en zul je meer verrijkende discussies hebben die leiden tot meer waardevolle conclusies

Onthoud dat je indirectheid in beperkte mate gebruikt, als je eenmaal de omgeving kent waar je je in bevindt en waar je het fundament voor gemeenschappelijk goed hebt gelegd met de andere persoon. Zo niet, dan zou het weleens kunnen zijn dat je een broedplaats aan het creëren bent die de relatie binnen een paar maanden kan ruïneren. Is dat wat je wilt?