Ik houd niet van onechte virtuele levens

Sociale netwerken zijn niets meer dan een alternatief communicatiekanaal. Soms laten ze aspecten van onszelf zien die te lastig zijn om te delen, soms laten ze onechte virtuele levens zien.

Ze worden gebruikt voor het delen van informatie en om op een andere manier om te gaan met mensen die ver weg wonen of deel uitmaken van ons dagelijks leven. Het is een nuttig, dynamisch middel waardoor we meteen informatie kunnen ontvangen.

Soms verzadigen sociale netwerken ons, en soms zijn ze leuk. Andere keren zouden we willen dat we een tijdje kunnen verdwijnen zonder dat iemand het merkt, en op dezelfde manier terugkeren. Ze laten niet altijd de waarheid zien, maar dat gebeurt in alle soorten communicatie of sociale interactie.

Sociale netwerken kunnen leuk zijn, nuttig en ook emotioneel positief als je weet hoe je ze moet gebruiken, net als met ieder ander technologisch middel. Maar ze beschikken ook een sterk afhankelijk onderdeel. Alles wat met sociale acceptatie te maken heeft en de validatie die we krijgen van de mensen om ons heen.

Dat alles kan ervoor zorgen dat het sociale netwerk verandert in een tentoonstelling van leugens. Onechte virtuele levens die geen correlatie hebben met het werkelijke leven van de persoon achter het computerscherm.

Van plezier naar slavernij, allemaal vanwege een virtueel beeld

Een paar van ons kennen de grens tussen het afbeelden van een leuk plaatje op de sociale media en ons onechte virtuele leven. Hoewel het verlangen om het mensen naar de zin te maken logisch en begrijpelijk is, kan het niet kennen van de grenzen van wat we doen in een virtueel medium emotionele problemen, identiteitsproblemen en rusteloosheid veroorzaken.

Hier zijn een aantal punten die als waarschuwingstekenen kunnen dienen:

• Het niet instellen van een geschikt privacyfilter voor vrienden, kennissen en vreemden. Als we iedereen dezelfde informatie laten zien, laten we waarschijnlijk te veel van onszelf zien op een medium met ontelbare connecties tussen gebruikers, en alle risico’s die dit met zich meebrengt.
• Je oprechtheid opofferen voor een paar ‘likes’. Veel mensen plaatsen bepaalde berichten, en worden verdrietig of voelen zich niet gewaardeerd als ze niet een bepaald aantal likes krijgen. In plaats van deze emoties te reguleren, kiezen ze ervoor om vrienden te worden met deze vreemden. Ze kunnen er zelfs voor delen conflicten te delen in de hoop dat hun foto’s populair of succesvol zullen worden. Of het nu een mooi gedecoreerde maaltijd is of een wandeling in de bergen, het krijgen van likes, zelfs als het van mensen is die ze niet kennen, geeft hun zelfvertrouwen een enorme boost.

• Je probeert koste wat kost te bewijzen dat je veel vrienden hebt. Je vult je foto’s met lachende gezichten, filters, het hoogtepunt van vriendschap. We hebben dit soort foto allemaal wel eens geplaatst, terwijl we de persoon naast ons niet uit konden staan. Of als we eigenlijk een hele slechte dag hebben. Dit is de ‘light versie’, wat we het plaatsen waard vinden. Maar je kunt ook gaan deelnemen aan feesten die je helemaal niet leuk vindt, alleen om leuke foto’s te kunnen plaatsen op sociale media. Of je hebt een schuld maar je gaat toch op een dure vakantie zodat je je ‘actieve leven’ kunt laten zien.
• Denk na over wat expliciet is. Ieder van ons is vrij om de wereld onze sentimentele relaties te laten zien. Maar als je al je ideale ontmoetingen laat zien, zullen mensen dit vreemd vinden. Deze ‘ideale labels’ zullen overkomen als scenes uit een tv-serie. Het late zien van onechte virtuele levens als het gaat om je familie en vrienden kan ervoor zorgen dat mensen je gaan wantrouwen. Ze nemen je niet langer serieus en kunnen je gaan zien als iemand zonder zelfvertrouwen.
• Declaraties van liefde en eeuwige vriendschap zonder interesse als je niet achter je computer zit. Als twee vrienden elkaar aardig vinden, is ieder medium goed genoeg om het te laten zien. Maar bepaalde mensen voelen zich verzadigd als ze honderden publieke vrienschapsdeclaraties krijgen op sociale media, zodat iedereen het kan zien. Ze kunnen echter niet op die persoon rekenen als ze hem of haar echt nodig hebben.
• Je ex jaloers maken, zelfs als je samen bent met iemand om wie je eigenlijk niets geeft. Sommige mensen willen wanhopig graag laten zien dat ze de eerste zijn die over een relatiebreuk heen zijn. Dit doen ze door de relaties die ze hebben met anderen aan te passen. Door continu foto’s te plaatsen om hun ex te laten zien dat ze hebben gewonnen.
• Het laten zien van plezier en succes, zelfs als je je verslagen voelt. Laten zien dat je in de wolken bent over baantjes, reizen, kinderen, vrienden en partners. Dit kan lijden tot een gevoel van hypocrisie, alsof je helemaal niet bezig bent met belangrijke beslissingen. Zo houd je de façade in leven.

Wij denken dat het onderhouden van een ‘perfect’ virtueel leven mensen jaloers kan maken. Maar de waarheid is dat voor hen jouw profiel totaal irrelevant is. Je houdt je onechte virtuele leven in stand, ook al wil je je leven eigenlijk anders.

De emotionele gevolgen van onechte virtuele levens

Hoe minder oprecht we zijn in onze virtuele interacties, hoe meer je een gevangene wordt van je onechte virtuele levens. Je kunt berichten plaatsten, reageren, deelnemen, maar probeer in je gedrag online altijd te laten zien wie je echt bent.

Je krijgt misschien geen 200 likes, maar je krijgt wel reacties van mensen die belangrijk voor je zijn. Mensen met wie je een band hebt of die ooit bijzonder voor je waren, of dit nog steeds zijn. Zelfs als er een grote afstand tussen jullie ligt.

En dat is waarom mijn sociale netwerk eruit ziet zoals ik ben. Wat ik echt leuk vind, zonder dat iemand het hoeft te ‘liken’. Ik wil bepaalde dingen voor mezelf houden. Ook wil ik zeker niet doen alsof ik mensen aardig vind, die ik in het echte leven niet eens gedag zeg.

Ik houd van sociale netwerken, maar ik houd niet van onechte virtuele levens. Ik hoef niet per se een leider te zijn. Liever houd ik me bezig met mijn persoonlijkheid en mijn rust, en niet met het vergaren van likes. Vroeger vond ik ze grappig, maar nu ben ik er niet meer in geïnteresseerd. Likes zijn slechts iets om te tellen, geen gebaar van waardering of plezier.