Hoe ga je om met giftige collega’s?

Wanneer we het hebben over hoe je het beste om kunt gaan met giftige mensen, dan weten we dat afstand nemen een van de beste oplossingen is. In sommige situaties is dit echter geen optie. Zo worden we bijvoorbeeld ook weleens op onze werkplek geconfronteerd met een giftig persoon en hebben we geen andere keuze dan deze persoon te verdragen en een manier te vinden om elke dag met hem/haar om te gaan, zonder hem/haar te kunnen vermijden.

Het is niet alleen dat we deze persoon elke dag moeten zien, maar we moeten ook met hem samenwerken, samen met hem een concreet doel bereiken (of samen in een groep) en ervoor zorgen dat deze poging succesvol wordt. Dit kan ontmoedigend zijn, maar we kunnen er mee om leren gaan.

Zeven soorten giftige collega’s

Allereerst kunnen we onderscheid maken tussen zeven soorten giftige collega’s waar we in de werkomgeving mee geconfronteerd kunnen worden.

1. De protagonist. Dit is een persoon die altijd in het middelpunt van de belangstelling probeert te staan. Hij bepaalt hoe gesprekken lopen, dringt zijn eigen mening op. Protagonisten zijn doorgaans zeer competitief en doen er alles aan om hun doel te bereiken.
2. De onbetrouwbare collega. Onbetrouwbare collega’s houden zich nooit aan deadlines. Ze lopen altijd achter met hun taken, komen te laat bij vergaderingen of gewoon op het werk etc. De onverantwoordelijkheid van dit soort mensen heeft in een werkgroep ook invloed op de andere leden.
3. De roddelaar. Voor dit soort mensen is de werkplek een ideale plek. We kunnen duidelijk zien hoe ze, vooral tijdens de koffiepauze, commentaar leveren op de dingen die anderen doen of de dingen die spelen in de levens van anderen. Soms spelen ze zelfs ‘spionnetje’ en geven ze informatie of belangrijke details door aan een meerdere; natuurlijk wel alleen informatie die schadelijk is voor anderen.
4. De onverschillige collega. Een van de ergste collega’s die je kunt hebben is een collega die zijn werk op de meest inefficiënte manier uitvoert. Dit soort mensen geven noch om hun werk, noch om hun collega’s. Zij houden zich aan ‘de wet van minimale inspanning’, iets dat negatieve gevolgen heeft voor de hele werkgroep.
5. De heethoofd. De heethoofd lijkt het altijd hartstikke druk te hebben. Daarom zal hij je nooit groeten of verblijden met een glimlach. Heethoofden houden er niet van om te werken in groepsverband; ze werken liever alleen.
6. De tegenstrijdige collega. Dit is een persoon die het nooit eens is met de meningen en beslissingen van anderen. Ze spreken anderen altijd tegen. Het is heel moeilijk om met dit soort mensen te werken, aangezien het lastig is om samen tot een overeenstemming te komen.
7. De competitieve collega. Het concurrentievermogen van dit soort collega’s kent geen grenzen. Ze laten nooit een goede kans aan zich voorbijgaan. Ze zitten altijd te wachten om in de ogen van hun meerderen te strijken met de eer van de prestaties van anderen.

Hoe bescherm je jezelf tegen giftige collega’s?

Zoals we eerder ook al aangaven, is het moeilijk om giftige collega’s te ontlopen, omdat je namelijk elke dag met hen moet samenwerken. Daarom moeten we onszelf de volgende vraag stellen: Hoe kan ik met deze collega samenwerken zonder toe te staan dat hij of de situatie invloed op mij heeft?

Om te beginnen is het belangrijk om niet met zijn spelletje mee te spelen. Het beste wat we kunnen doen, is onszelf niet laten meeslepen door iemand die altijd boos is of die altijd in het middelpunt van de belangstelling wil staan. We moeten hem accepteren, zonder onszelf er door te laten beïnvloeden.

Als je er echt veel last van hebt en je dit gewoon niet kunt vermijden, probeer dan even op de situatie te reflecteren. Probeer te bedenken waarom deze persoon zoveel invloed op je heeft, of er iets is dat jij kunt doen om te voorkomen dat je zo veel last van hem hebt en of er iets is dat jij zelf kunt veranderen. Verander je perspectief. Probeer de situatie met wat meer humor te bekijken of te zien als een kans om te leren. Dit zal zeker behulpzaam zijn.

Als je te maken hebt met een giftige collega, ga dan niet proberen om zijn goedkeuring te krijgen. Doe je dit namelijk wel, dan geef je hem alleen maar macht en geef je jezelf veel te weinig waarde. Deze persoon zal jou nooit lof geven om je werk. Laat je trots dus zien, voer je werk zo goed mogelijk uit en probeer vooral je collega’s te respecteren, zelfs als het giftige mensen zijn.

Kan het hebben van giftige collega’s ooit positief zijn?

Niet alle soorten giftige collega’s hebben een negatieve invloed op ons. Hoewel het misschien moeilijk te geloven is, kunnen sommige giftige collega’s er zelfs voor zorgen dat onze productiviteit verbetert.

Een collega die ervan houdt om te roddelen kan bijvoorbeeld vrij gunstig zijn. Roddelaars geven ons de kans onszelf los te koppelen en als groep sterker te worden. Ze verbeteren niet alleen de productiviteit, maar helpen ook om de werkplek ontspannender te maken, het gevoel van kameraadschap te versterken en de efficiëntie binnen de groep te bevorderen.

Iedereen praat weleens over iemand anders. Dit wordt een probleem wanneer het op een negatieve manier wordt gebruikt of wanneer we zelf alles geloven wat ons verteld wordt.

Ook de collega die de rest altijd tegenspreekt kan de werkgroep als geheel sterker maken. Waarom? Omdat hij ons in staat stelt om de andere kant van de medaille te zien, het tegenovergestelde standpunt te overwegen en bewust te zijn van de vraag of we met ons werk op het juiste spoor zitten of niet.

Het is goed als iedereen dezelfde mening deelt, maar dat kan daarentegen ook betekenen dat er iets fout gaat. Het is alleen een probleem als deze tegenstrijdige collega bewust dwars wil liggen om anderen te irriteren.