Het herfstseizoen is de zondag van het jaar
Meestal vergeten we dat een verandering in de jaargetijden betekent dat ons lichaam wat belangrijke aanpassingen moet doorvoeren. Minder zonlicht in het herfstseizoen en in de winter heeft bijvoorbeeld een rechtstreekse invloed op onze gemoedstoestand. Heb jij het gevoel dat je na een week van grijze wolken en regen meer of minder energie hebt?
Samen met dit effect op je energie heeft de herfst ook nog enkele andere kenmerken die je geestestoestand naar beneden halen. Het belangrijkste is absoluut jouw houding waarmee je met de overgang naar de winter omgaat. Wat is dus de beste manier om het vol te houden tot het koudste deel van het jaar?
De invloed van het herfstseizoen op je welzijn
In het noordelijke halfrond begint de herfst in oktober en in het zuidelijke in maart. Ongeacht waar we wonen, ervaren we veel veranderingen in onze stemming wanneer het herfstseizoen start. We kunnen het ook op verschillende manieren en in verschillende mate ervaren. Maar in het algemeen betekent het begin van de herfst apathie, het verlies van het vermogen om te genieten en/of vermoeidheid.
Tijdens de zomer zijn de dagen langer. Het lijkt dan gemakkelijker om van je tijd te profiteren. Bovendien heb je dan meestal ook enkele weken vakantie om te rusten en tijd door te brengen met je familie. Je bent dus rustiger en meer ontspannen. Je beseft dat je minder verantwoordelijkheden hebt dan tijdens de rest van het jaar. Haast is niet nodig. Je zit ook niet in de voortdurende eentonigheid en stress van je werkweek.
Maar dit alles verandert volledig wanneer het herfstseizoen zijn intrede doet. De dagen worden steeds korter en de nachten langer. Je hebt dus minder uren licht. Regen en kou komen in de plaats van het mooie zomerweer.
September put je uit
De lagere temperaturen zijn net een uitnodiging om meer binnenshuis te blijven en minder tijd buiten door te brengen. Misschien ga je jezelf zelfs op sociaal vlak afzonderen. En deze weersverandering kan je ook een verkoudheid bezorgen. Je voelt je dan zwakker en kwetsbaarder. Je ziet de bladeren van de bomen vallen. Ze stapelen zich op de grond op. Ook dit zal je wellicht een nostalgisch en triest gevoel geven.
Vele mensen vormen hun kleerkast om in een verpersoonlijking van hun grimmigheid. Je draagt dan niet langer felle kleding met vrolijke kleuren. Maar je schakelt over naar een veel donkerder en somberder kleurenspectrum.
De hormonale kronkel
Deze externe factoren en dan vooral het veranderde weer en de verminderde hoeveelheid zonlicht zullen tot een reeks hormonale veranderingen leiden. Deze veranderingen zullen ervoor zorgen dat jouw energie gedurende de dag veel minder stabiel is. Laten we ze even bekijken:
- Verhoogde aanmaak van melatonine: Omdat er meer melatonine in je bloed aanwezig is, zal je je altijd wat vermoeider voelen. Je zal meer het gevoel hebben om te slapen en te gaan liggen.
- Verlaagde productie van serotonine: Dit gebeurt samen met de stijging in de melatonine. Want het brengt jouw slaapritme, stemming en geestestoestand volledig uit evenwicht.
- Verlaagde aanmaak van dopamine: Dit veroorzaakt een tekort aan aandacht en een algemeen gebrek aan interesse.
“Een herfstdepressie”
Als de afname van je gemoedstoestand intens is en lang duurt, kan je wat bekend is als een “herfstdepressie” of een “winterdepressie” hebben. Maar blijf rustig! Het is slechts een tijdelijke situatie. Je kan ze ook vermijden door de juiste stappen te zetten.
De symptomen van deze depressie zijn een enorm tekort aan energie en interesse in alles, apathie, prikkelbaarheid en een slecht humeur. Je zal ook problemen hebben om te slapen en om je te concentreren. In sommige gevallen kunnen mensen zelfs sterke gevoelens van eenzaamheid ervaren, ook al is het niet echt.
Hoe bestrijd je een herfstdepressie?
Je moet een specialist raadplegen omtrent dit type stemmingsstoornissen. Maar er zijn ook enkele manieren waarop jij met de symptomen kan omgaan. Als je wat kleine veranderingen doorvoert in je voeding en enkele dagelijkse activiteiten doet, dan kan dit een grote hulp zijn.
Op het niveau van het voedingspatroon is het een goed idee dat je ervoor zorgt dat je veel vitamine B en C krijgt. Ook mineralen als calcium en magnesium zijn belangrijk (ze zijn noodzakelijk voor de aanmaak van neurotransmitters). Je kan ook valeriaanwortel en paarse passiebloem gebruiken om te ontspannen. Die remedies verbeteren tegelijkertijd je slaapkwaliteit.
Soms blijf je steken in de gedachte dat na de vakantie de tijd voorbij is die je aan jezelf moet besteden. Maar dat is helemaal niet waar. Je moet blijven die moment van vrije tijd en ontspanning zoeken. Vul je leven met leuke activiteiten. Je kan bijvoorbeeld gaan sporten. En als je geen tijd hebt om dit buiten te doen, dan is indoorsport nog steeds een geweldige manier om je positieve houding terug te krijgen en eraan vast te houden.
Je kan niet alleen je lichaam helpen maar ook je geest. Lezen, naar het theater, naar de bioscoop of naar musea gaan zijn goed voor de geest. Je kan muziek beluisteren of een leuk gesprek met vrienden voeren. Of je kan bijvoorbeeld een speciaal moment met je partner of je kinderen delen.
Al deze kleine activiteiten maken je gelukkig. Dit niet doen betekent dat je energie verliest. Je zal je ook steeds lustelozer voelen. Uiteindelijk haalt dit je humeur naar beneden. Bovendien bezorgt het jou ook hogere stressniveaus.
Een herfstdepressie is niet altijd een post-vakantiesyndroom
Een post-vakantiedepressie treedt op wanneer iemand na de vakantie weer begint te werken. De werkende persoon slaagt er dan niet in om zich na een vakantieperiode opnieuw en op de juiste manier aan te passen aan zijn werkleven.
De symptomen gelijken erg op een herfstdepressie. Maar er zijn ook enkele andere opvallende lichamelijke problemen. De persoon heeft last van spierpijn die zal leiden tot verminderde prestaties op het werk.
Dit syndroom kan ook op elk moment van het jaar optreden. Het gebeurt telkens als je uit vakantie terugkeert. Als je dus om een of andere reden je vakantie uitstelt tot november, dan kan het post-vakantiesyndroom ook na die vakantie optreden.
Een herfstdepressie volgt altijd een specifieke periode van het jaar: het einde van de zomer en het begin van het volgende seizoen. Het post-vakantiesyndroom treft meestal ook jonge mensen en dan vooral mensen jonger dan 45. Mensen die ouder zijn dan 45, zijn het meest vatbaar voor een herfstdepressie.
Zoals je ziet, zijn er tijdens het herfstseizoen vele factoren die een risico vormen voor je lichamelijk en psychologisch welzijn. Maar dat betekent niet dat de herfst niet het beste seizoen van het jaar kan zijn. Je moet alleen leren hoe je het beste van het herfstseizoen kan maken!