Het geheim van de gouden bloem: boek over meditatie

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Het geheim van de gouden bloem is een boek over meditatie en Chinese alchemie. Richard Wilhelm vertaalde de klassieker, Carl Jung schreef de proloog. Licht, gesymboliseerd door een gouden bloem, is een metafoor.

Alles beweegt en komt voort uit dit licht, het centrum van kracht waar alles circuleert en dat alles overstijgt. Door middel van oefening kunnen we ons bewustzijn voor dit licht openen en laten ontwaken.

Dit boek is een van de belangrijkste teksten binnen het taoïsme. Het is echter ook zeer controversieel. Het geheim van de gouden bloem is een ‘verwesterde’ vertaling van een van de grootste spirituele erfenissen van Azië.

Net zoals gebeurde met het Tibetaans dodenboek, werden de details vereenvoudigd voor westerlingen. Wat overbleef was een handleiding voor Chinese yoga die de westerse wereld perfect kon begrijpen.

Het is echter veel meer dan dat. Bekend is dat de eerste geschreven getuigenis van deze tekst dateert uit de zevende eeuw, dit gebeurde op houten planken. Het was een oude Chinese verhandeling over esoterie die mondeling werd doorgegeven.

De principes, codes en wijsheden ervan werden verzameld door een lid van de zogenaamde religie van het licht, waarvan Lü Yán de leider was. Geloofd wordt dat al die methoden teruggevoerd kunnen worden op ideeën die in Perzië al bekend waren en die hun wortels hebben in de hermetische Egyptische traditie.

Deze Chinese filosofie en religieuze stroming is erg complex. Een voorbeeld is het alchemistische proces dat het wezen van spiritueel bewustzijn verlicht.

Om dit te doen, moeten we ons concentreren op een innerlijke heilige ruimte, die gouden bloem die zowel het begin als het einde is. Hoewel Wilhelm en Jung veel concepten hebben weggelaten, is het een achtergrondwerk over die filosofie.

Het geheim van de gouden bloem: een innerlijke zoektocht

In zijn memoires zei Carl Jung dat hij altijd al geïnteresseerd was in de oosterse filosofie. In 1920 startte hij zijn grondige onderzoek naar de I Tjing (Het Boek der Veranderingen), waarbij hij de figuratieve taal en oosterse tradities van de oude wijsheid over het hoofd zag.

Het was precies in die jaren dat hij Richard Wilhelm, een bekende sinoloog, theoloog en Duitse missionaris, ontmoette. Richard Wilhelm specialiseerde zich voornamelijk in het vertalen van Chinese teksten naar het Duits.

Het idee om het boek Het geheim van de gouden bloem te vertalen ontstond nadat de twee elkaar ontmoetten aan de School van Wijsheid en later bij de Psychologie Club. In 1923 voltooide hij het werk met proloog en opmerkingen van Jung.

In 1931 vertaalde Carl Baynes het in het Engels. Het werd al snel een bestseller omdat het sprak over Chinese yoga. Maar gaat het Geheim van de gouden bloem eigenlijk echt alleen over yoga en meditatie? Absoluut niet.

Het belang van het ontwikkelen van onze innerlijke gouden bloem

De originele titel van het boek was zoiets als Instructies over het ontwikkelen van de gouden bloem. Om het doel van dit boek te begrijpen, moeten we eerst weten wat de gouden bloem betekent.

• De gouden bloem is een metafoor die verwijst naar de alchemie van innerlijke transformatie.
• De taoïstische filosofie bevestigt het bestaan van een spirituele energie die ieder van ons overstijgt. Een licht dat symbool staat voor ons bewustzijn.
• Meditaties en oefeningen, of energie-alchemie, laten dat licht of onze gouden bloem ontwaken.
• Door deze oefeningen voortdurend te herhalen, kunnen we langzaam maar zeker ons licht concentreren en onze gouden bloem laten ontvouwen.

Als westerlingen kunnen we ons ver verwijderd voelen van de principes in Het geheim van de gouden bloem, ze zijn ons tenslotte onbekend. Laten we echter even stilstaan bij de interpretatie van Carl Jung, bij hetgeen zijn aandacht trok.

De betekenis van het boek wist Jung, psychiater en pionier op het gebied van de analytische psychologie, een groot deel van zijn leven te boeien: de gouden bloem dwingt ons om onze geest, die beziggehouden en geconditioneerd wordt door de maatschappij, aan de kant te schuiven om zo een hogere, vrijere, creatievere en zelfs hemelse geestestoestand te kunnen bereiken.

Kalmeer de geest om het hart te openen

Op dit punt rijst bij velen van jullie misschien een voor de hand liggende vraag. Welke soort alchemie/meditatie zou ik moeten doen om het licht te bereiken dat wordt beschreven in Het geheim van de gouden bloem?

Het antwoord is eenvoudig, maar vereist grote toewijding, oefening en wilskracht: we moeten leren hoe we onze geest kunnen kalmeren om ons hart te openen.

• We moeten beginnen door ons af te vragen wie we zijn. Waarschijnlijk zie je nu, bijna zonder het te beseffen, je gezicht voor je. Het zijn echter onze gedachten die bepalen wie we zijn, niet ons lichaam. En de kans is groot dat onze gedachten veel te veel praten, tegen ons liegen en ons dingen laten doen die niet oprecht zijn. Het is dan ook het beste om ze tot rust te brengen.
• Om onze gedachten te kalmeren, moeten we een diepe ademhaling beoefenen. Langzaam maar zeker zullen ze zo tot rust komen. Het is niet iets dat we binnen een dag of een week kunnen bereiken. Nee, het kalmeren van de geest kost tijd.
• Zodra we de innerlijke stilte bereiken, zal reflectie volgen. Op dat moment zullen we ons verbinden met de geest van ons hart, met die plek waar ons bewustzijn rust.

Het geheim van de gouden bloem vereist dat we regelmatig meditatie beoefenen. Deze zorgvuldige oefening zal uiteindelijk de lagen waaronder onze geest bedolven is geraakt, stuk voor stuk verwijderen totdat we een mandala zien.

Het is een figuur die dat gloeiende alchemistische symbool bevat dat ons volledig zal bevrijden: de gouden bloem.