Gendergelijkheid begint thuis: huishoudelijke taken eerlijk verdelen
“Mijn partner helpt me met het huishouden.” Tot onze wanhoop horen we steeds deze eeuwenoude en nu roestige uitdrukking. Het is er een met een impliciete geslachtsindeling die we opnieuw moeten formuleren. Dat komt omdat in een huis niemand iemand zou moeten helpen, want wat er is, is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Het draait allemaal om teamwerk en gendergelijkheid.
In onze huidige samenleving, ondanks bepaalde vooruitgang, mentaliteitsveranderingen en prestaties op het gebied van gendergelijkheid, hebben de wortels van het patriarchale model vaak de overhand. Het is een verborgen schaduw die in veel geesten blijft bestaan of in de traagheid van een taal, waar het idee dat de man zorgt en de vrouw een huis en kinderen beheert, blijft bestaan.
“Zowel mannen als vrouwen moeten zich vrij voelen om gevoelig te zijn. Zowel mannen als vrouwen moeten zich vrij voelen om sterk te zijn. Het wordt tijd dat we gender allemaal op een spectrum zien, niet als twee tegengestelde reeksen idealen.”
Tegenwoordig is de gedachte dat de verantwoordelijkheid voor huishoudelijke taken en het opvoeden van kinderen de exclusieve verantwoordelijkheid van vrouwen is, achterhaald. Het is een overblijfsel van een verleden dat niet langer stand houdt – of in ieder geval niet zou moeten doen. Het is echter niet nodig om koste wat kost een billijke verdeling van 50/50 te verdedigen.
We moeten er immers rekening mee houden dat elk koppel anders is. Elk huis heeft inderdaad zijn eigen dynamiek en zijn eigen leden die de verdeling en verantwoordelijkheden bepalen op basis van de respectievelijke beschikbaarheid van de partners.
Ongetwijfeld bepalen factoren als werk deze afspraken. Niettemin moeten ze altijd op een billijke, medeplichtige en respectvolle manier worden beheerd. Laten we dat van dichterbij bekijken.
De tijden zijn veranderd (althans, een beetje)
Tijden zijn veranderd. We zijn andere mensen, moediger en met veel meer uitdagingen dan onze grootouders. Tenminste, dat willen we geloven en daarom blijven we vechten. Er moeten echter nog enorme bruggen worden overgestoken.
Zaken als de loonkloof en gelijke kansen zijn bijvoorbeeld factoren die nog steeds het stigma van gender dragen. Een complexe strijd die vrouwen blijven voeren.
Als het gaat om de verantwoordelijkheid van een huis, huishoudelijk werk en kinderopvang, is er een aanzienlijke vooruitgang geboekt op het gebied van gendergelijkheid. Desalniettemin is het duidelijk dat elke persoon zijn eigen persoonlijke ervaring zal hebben. Bovendien zullen er in elk land, elke stad en elk huis bepaalde realiteiten zijn die de visie van mensen op het onderwerp bepalen.
Het Reuters-bureau publiceerde enkele jaren geleden een interessant onderzoek (Engelse link) met de titel “Mannen scheppen 7 uur extra huishoudelijk werk per week.” Dit suggereerde dat de ongelijkheid in huishoudelijke taken nog steeds aanwezig was.
Terwijl een paar decennia geleden vrouwen hun rol als huisvrouw volledig op zich namen, zijn hun figuren vandaag de dag de grens overgestoken. Ze zijn van de private naar de publieke sfeer gegaan die voorheen uitsluitend door mannen werd bewoond. Het delen van dezelfde ruimtes betekent echter niet altijd gelijke kansen of gelijke rechten.
- Soms nemen veel vrouwen de verantwoordelijkheid voor beide sferen op zich. Naast hun professionele werk is in feite de verantwoordelijkheid van het gezin en de opvoeding van hun kinderen.
- Hoewel het waar is dat de rol van mannen in termen van huishoudelijke taken in veel gevallen eerlijk en gelijk is, gebeurt dit niet als het gaat om de zorg voor afhankelijke personen. Tegenwoordig valt de zorg voor ouderen of kinderen met een handicap bijna uitsluitend op vrouwen. Er is dus geen sprake van gendergelijkheid.
Huishoudelijk werk en afspraken
Huishoudelijke taken zijn niemands erfgoed, sterker nog, ze zijn volledig inwisselbaar. Strijken is bijvoorbeeld niet noodzakelijk het werk van een vrouw, net zoals het repareren van de gootsteen niet het werk van een man is. In feite is het onderhouden van een huis, zowel op economisch als op huishoudelijk gebied, een zaak van degenen die onder dat dak wonen, ongeacht hun geslacht.
Het merkwaardige van dit alles is dat we zelfs vandaag de dag nog steeds uitdrukkingen horen als “Mijn man helpt me thuis” of “ Ik help mijn vriendin met de afwas.” Zou het echter kunnen dat dit te wijten is aan gewoonte? Dat het ijzersterke patriarchale plan en seksisme waarbij elke taak in roze en blauw wordt geseksualiseerd, niet echt bestaat?
Dagelijkse afspraken en evenwicht brengen harmonie in een huiselijke routine waar het maar al te gemakkelijk is om toevlucht te nemen tot kritiek. Waar partners klagen “ Je doet niets”. Afspraken die gemaakt worden, moeten echter niet gebaseerd zijn op gelijkheid of gendergelijkheid, maar op basis van logica en gezond verstand.
Opvoeding van je kinderen
Als je partner bijvoorbeeld de hele dag werkt en jij werkloos bent of vrijwillig hebt gekozen om thuis te blijven om je kinderen op te voeden, moet je niet verwachten dat ze je avondeten koken en voor je kleding winkelen.
Ook is de zorg voor een kind niet alleen de verantwoordelijkheid van één partner. Moeder zou niet verplicht moeten zijn om een ‘supermoeder’ te zijn. Een kind is de verantwoordelijkheid van degenen die ervoor hebben gekozen om het te krijgen. Bovendien moeten beide partners voor hen model staan. Bijvoorbeeld door ze te laten zien dat de keuken niemands enige koninkrijk is.
Het opmaken van de bedden, het verzorgen van de hond en het zorgen voor het huis is niet alleen mama of papa helpen, het is de verantwoordelijkheid van iedereen.
Gendergelijkheid begint thuis
Elk huis is anders. Een stel zonder baby’s zal minder huishoudelijk werk hebben dan een stel met hen. Een partner die niet werkt, heeft meer tijd dan een andere die wel werkt. Dus in elk huishouden moet de tijdsverdeling worden georganiseerd volgens wat voor beide partners handig is.
In de eerste plaats zou het geen slecht idee zijn om een lijst te maken met dingen die je graag doet en nog een lijst met dingen die je niet doet. Als een van jullie graag kookt en de ander liever schoonmaakt, is de taakverdeling duidelijk.
In feite delen veel stellen de huishoudelijke taken naar hun smaak, en beide zijn gelukkig. Problemen doen zich voor wanneer een van de twee (of beide) iets niet graag doet of niets wil doen. Dan kun je het beste een weekrooster organiseren waarin taken worden afgewisseld en gedeeld.
Geen van de huishoudelijke taken komt van nature overeen met een van beide geslachten. In die zin is de discussie dus beslecht. Toch mogen we niet vergeten dat de ene partner soms werkt en de andere thuisblijft. In dit geval hoeft de verdeling niet billijk te zijn. Als degene die werkt bijvoorbeeld acht uur van huis is, heeft de ander meer tijd om meer taken te doen.
Er zijn twee belangrijke dingen om te onthouden bij de taakverdeling als het om gendergelijkheid gaat. Ten eerste zijn beide geslachten perfect in staat om elke taak uit te voeren. Ten tweede moeten de taken met gezond verstand worden georganiseerd, afhankelijk van de tijd en beschikbaarheid van elke partner.
