De wetenschap beweert dat stress je perceptie van smaak verandert
Werk, sociale en economische onzekerheid en relatieproblemen. Er zijn veel uitdagingen om je heen die je psychisch evenwicht beïnvloeden. Je ervaart bijvoorbeeld fysieke en mentale uitputting, slaapstoornissen, hoofdpijn, enz. Je bent zich echter misschien niet bewust van een ander nogal merkwaardig gerelateerd effect. Het feit dat stress je perceptie van smaak verandert.
In feite doet het dit tot het punt dat voedsel smakeloos wordt en je zelfs niet meer geniet van het eetproces. Veel psychiaters voeren zelfs vaak een smaaktest uit bij hun patiënten om erachter te komen welk type behandeling in elk individueel geval het meest geschikt is.
De psychofysiologische veranderingen die optreden als gevolg van stress- en angstprocessen zijn zowel opvallend als complex. Inderdaad, bijna zonder dat je het doorhebt, kunnen een groot aantal processen en dimensies worden gewijzigd die je kwaliteit van leven aantasten.
Als je bijvoorbeeld niet van je favoriete gerecht kunt genieten, voel je je ‘s ochtends minder gemotiveerd en kun je de dag zelfs als langer ervaren. Laten we eens kijken waarom dit gebeurt.
Waarom verandert stress je perceptie van smaak?
In tijden van stress komt het vaak voor dat je lichaam je vraagt om meer zoete dingen te eten. Toch, en dat is de paradox, geniet je niet meer van dat gebak, die cake of dat stuk fruit op dezelfde manier als voorheen. In feite wil je meer omdat het je niet bevredigt en hetzelfde zintuiglijke genot genereert als voorheen.
Waarom is dit? Als stress je smaakperceptie verandert, is de oorzaak glucocorticoïden. Deze biologische elementen zijn steroïde hormonen die worden geproduceerd door de bijnieren. De meest relevante glucocorticoïde is cortisol.
Wanneer je door tijden van verhoogde angst, druk en zorgen gaat, verbruiken je hersenen meer energie. Je heeft of zoekt voedingsmiddelen die rijk zijn aan suiker vanwege hun hoge smakelijkheid en vooral om je beter te voelen en een stijging van dopamine en serotonine te ervaren. Cortisol voorkomt dat dit op veel verschillende en merkwaardige manieren gebeurt.
Zoet en umami-smaak, het meest beïnvloed door cortisol
In 2015 voerden onderzoekers van het Monell Chemical Senses Center van het University City Science Center in Philadelphia (VS) een interessant onderzoek uit (Engelse link).
Ze ontdekten dat stress de secretie van glucocorticoïden (GC) verhoogt. Deze hebben effecten op tal van doelweefsels, zoals de smaakpapillen.
- De verandering die ze veroorzaken in de smaakzenuw geassocieerd met zoete dingen is vooral opmerkelijk. Er is minder stimulatie.
- Naast de zoete smaak wordt de activiteit van de gehele populatie smaakcellen van de umami- en bittersoorten verminderd.
Het feit dat umami-smaak minder cortisolactivering veroorzaakt, heeft een serieuze impact op je voedingspatroon. Dat komt omdat deze smaak je laat weten wanneer een gerecht lekker is.
Inderdaad, umami wekt een dieper gevoel van verrukking op. Hiermee kun je genieten van voedsel zoals kaas met een grotere smakelijkheid.
Stress verandert de perceptie van je smaak en eetlust
We weten dat stress de perceptie van smaak verandert en de eetlust verandert. Bovendien doet het dat op veel verschillende manieren. Er zijn bijvoorbeeld mensen die de bijna constante behoefte voelen om voedingsmiddelen te consumeren die rijk zijn aan koolhydraten en vetten. In feite proberen ze hun zenuwstelsel te kalmeren door kleine verhogingen van dopamine en serotonine.
Dat gevoel van vervulling is echter heel kort. Daarnaast is er de verandering van smaak die we al noemden. In feite is het gevoel van plezier onvolledig en blijft de persoon achter met een gevoel van permanente ontevredenheid.
Sommige mensen hebben de neiging om dwangmatig te eten als een mechanisme om stress en angst te verlichten. Daarentegen ervaren andere mensen, door de werking van cortisol, een remming van de eetlust. De oorzaak van deze afwezigheid van honger ligt in de samentrekking van het middenrif. Het veroorzaakt die klassieke knoop in de maag die zo vervelend is.
Wat kun je doen?
Wat kun je doen als je een periode van stress doormaakt die meerdere aspecten van je leven beïnvloedt? Ten eerste moet je begrijpen dat een verandering van smaak altijd een aanwijzing is dat je je psychologische balans lange tijd hebt verwaarloosd.
Als je deze stress blijft negeren, loop je het risico dat het leidt tot complexere toestanden. Daarom is het belangrijk dat je wijzigingen initieert. Raadpleeg indien nodig een professional. Je kunt ook enkele basisstrategieën proberen:
- Probeer vaardigheden te verwerven om je gedachten te veranderen en te vervangen door gezondere.
- Leer probleemoplossende technieken.
- Vergroot je emotionele en gedragsmatige copingvaardigheden.
- Integreer ontspanningstechnieken in je dagelijks leven.
- Verbeter de voeding. Kies voor hoogwaardige eiwitrijke producten rijk aan tryptofaan. Bijvoorbeeld vis, eieren, peulvruchten, avocado, pompoenpitten, etc.
Als je deze technieken toepast en je leven in eigen hand begint te nemen, krijg je de juiste smaakperceptie terug en verhoog je je algemene welzijn. Geluk betekent immers intens kunnen genieten van elk moment.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Cay, M., Ucar, C., Senol, D., Cevirgen, F., Ozbag, D., Altay, Z., & Yildiz, S. (2018). Effect of increase in cortisol level due to stress in healthy young individuals on dynamic and static balance scores. Northern clinics of Istanbul, 5(4), 295–301. https://doi.org/10.14744/nci.2017.42103
- Ileri Gurel, Esin & Pehlivanoglu, Bilge & Dogan, Murat. (2013). Effect of Acute Stress on Taste Perception: In Relation with Baseline Anxiety Level and Body Weight. Chemical senses. 38. 27-34. 10.1093/chemse/bjs075.
- Parker, M. R., Feng, D., Chamuris, B., & Margolskee, R. F. (2014). Expression and nuclear translocation of glucocorticoid receptors in type 2 taste receptor cells. Neuroscience letters, 571, 72–77. https://doi.org/10.1016/j.neulet.2014.04.047