De negativiteitsbias volgens de wetenschap

Mensen worden geregeerd door de negativiteitsbias. Dit komt doordat we over het algemeen meer beïnvloed worden door kritiek dan door lof. In feite heeft slecht nieuws veel meer invloed op ons dan goed nieuws. We benadrukken zelfs negatieve gebeurtenissen in ons geheugen boven positieve. Waarom overkomt ons dit?
De negativiteitsbias volgens de wetenschap

Laatste update: 13 augustus, 2020

De negativiteitsbias verwijst naar de menselijke neiging om na te denken over wat niet goed was, in plaats van na te denken over wat wel goed was. Daarom worden onze prettige en positieve herinneringen overwonnen door dwaze onaangename confrontaties. De waarde die we hechten aan alles wat negatief is, is waar we het vandaag over zullen hebben.

Een negatieve neiging hebben verklaart de reden waarom traumatische gebeurtenissen en negatieve ervaringen langer blijven hangen en ons meer lijken te beïnvloeden dan positieve. Het lijkt erop dat deze min of meer onaangename ervaringen de neiging hebben om intenser te worden in onze gedachten. Laten we er dieper op ingaan.

De evolutionaire basis van de negativiteitsbias

De evolutionaire basis van de negativiteitsbias

In veel gevallen heeft slecht nieuws veel meer invloed dan goed nieuws. En zelfs simpele kritiek kan ons veel meer doen dan complimenten.

In het boek Buddha’s Brain (link in het Engels) waagt neurowetenschapper Rick Hanson een verklaring, ondersteund door vele andere onderzoekers, over de oorsprong van de evolutionaire aard van deze negativiteitsbias.

Volgens Hanson is negativiteitsbias een gevolg van de evolutie waardoor onze voorouders leerden intelligente beslissingen te nemen in risicovolle situaties. Dit soort beslissingen hielpen hen lang genoeg te overleven om de volgende generatie te garanderen. Het was allemaal een kwestie van leven of dood.

Individuen die dus in harmonie leefden met mogelijke gevaarlijke gebeurtenissen hadden daardoor een grotere kans om te overleven. Na verloop van tijd paste de hersenstructuur zich heel langzaam aan om meer aandacht te besteden aan negatieve informatie dan aan positieve.

Verschillende onderzoeken lijken het erover eens te zijn dat negativiteitsbias zich ontwikkelt in de vroege kinderjaren. Het is rond het eerste jaar dat de aandacht van baby’s verschuift van positieve gezichtsuitdrukkingen en zich meer richt op negatieve prikkels.

“Als iemand ‘nee’ tegen mij zegt, betekent dit niet dat ik het niet kan, het betekent gewoon dat ik het niet met hem kan doen.

-Karen E. Quinones Miller-

Biologische basis

Er zijn studies uitgevoerd door psycholoog John Cacioppo naar de neurale verwerking van negativiteitsbias. Ze ontdekten dat de reactie van de hersenen op sensorische, cognitieve en negatieve motorische stimuli een veel grotere activering veroorzaakt dan positieve gebeurtenissen, vooral in de hersenschors.

Als resultaat van het bovenstaande, bevordert en beïnvloedt negativiteitsbias ons om ons te concentreren op het negatieve om ons heen. Dit geldt zelfs bij het nemen van beslissingen.

Het lijkt ook een grote invloed te hebben op de motivatie waarmee we een taak voltooien. Het is interessant dat we meer gemotiveerd zijn om een negatieve ervaring te vermijden dan door een taak die een positieve stimulans zal zijn.

De evolutionaire benadering suggereert dat dit slechts een neiging is waarnaar we streefden. Het gaat om het vermijden van schade veroorzaakt door negatieve situaties. Het suggereert ook dat het gewoon een manier is waarop ons brein ons probeert veilig te houden en te beschermen.

Hoe beïnvloedt negativiteitsbias ons leven?

Het lijkt erop dat de negativiteitsbias mensen heeft geholpen om te overleven. De waarheid is echter dat het nogal ongewenste effecten in ons dagelijks leven heeft. We moeten ons er in ieder geval van bewust zijn.

Deze vooringenomenheid beïnvloedt onze besluitvorming en de risico’s die we bereid zijn te nemen. Daarnaast lijkt het ook een enorme impact te hebben op de manier waarop we andere mensen zien. Het zou ons er namelijk toe kunnen brengen om na te denken en het ergste van anderen te verwachten in onze intieme relaties.

We geloven nepnieuws als het negatief is

We geloven nepnieuws als het negatief is

De negativiteitsbias heeft gevolgen die net zo verschillend zijn als die waardoor we eerder geneigd zijn om meer geloofwaardigheid te geven aan negatief nieuws dan aan positief nieuws. Dit soort nieuws trekt ons niet alleen meer aan, maar we geven het ook meer validiteit. We doen dit ook al is dergelijk nieuws misschien nep.

Het beïnvloedt ook onze waarden en ideologieën. Het lijkt ook veel te maken te hebben met onze neiging om vast te houden aan traditie en veiligheid ondanks dubbelzinnige prikkels en veranderingen die we als bedreigend beschouwen.

Zoals je kunt zien, is het beter om in de meeste situaties na te denken over je neiging tot negatieve vooringenomenheid. Houd wel rekening met de aanwezigheid ervan, vooral als je betere beslissingen wilt nemen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Vaish, A., Grossmann, T., & Woodward, A. (2008). Not all emotions are created equal: the negativity bias in social-emotional development. Psychological bulletin, 134(3), 383–403. doi:10.1037/0033-2909.134.3.383

  • Gollan, J. K., Hoxha, D., Hunnicutt-Ferguson, K., Norris, C. J., Rosebrock, L., Sankin, L., & Cacioppo, J. (2016). The negativity bias predicts response rate to Behavioral Activation for depression. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 52, 171–178. doi:10.1016/j.jbtep.2015.09.011

  • Cherry, Kendra (2019) What Is the Negativity Bias? Verywell Mind. Recuperado de https://www.verywellmind.com/negative-bias-4589618


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.