De anatomie van de kus
Kussen is iets heel normaals, en toch blijft het een beetje een raadsel. We weten bijvoorbeeld niet zeker welk doel het dient. Evenmin zijn we het erover eens of het aangeleerd gedrag is of juist instinctief. De wetenschap heeft geprobeerd de kus te doorgronden. Dus, wat is de anatomie van de kus, en welke effecten heeft deze uiting?
Charles Darwin, de bedenker van de evolutietheorie, schreef over de aard van de kus. In zijn werk Het uitdrukken van emoties bij mens en dier merkte hij op dat het gebaar vooral een sociaal gebaar was.
Hij stelde dat een kus het gevolg is van een aangeboren wens om te worden erkend en relaties aan te gaan. Het is een manier om “genot te ervaren door middel van nauw contact met een geliefde”.
Niettemin zijn er gegevens die deze uitspraken ter discussie stellen. We weten bijvoorbeeld dat bij 10% van de culturen in de wereld het kussen geen deel uitmaakt van hun gewoonten.
Er zijn ook samenlevingen die het kussen een andere betekenis gaven. Het lijkt er dus op dat we de anatomie van de kus niet kunnen reduceren tot een uitdrukking van liefde.
“Het goede aan de jaren is dat ze littekens genezen. Het slechte aan kussen is dat ze verslaving veroorzaken. ”
-Joaquin Sabina-
De anatomie van de kus vanuit een biologisch standpunt
Fysiek gezien is een kus “een aanraking met de lippen tussen twee mensen of de druk van de lippen van één persoon op het lichaam van een ander”.
Deze definitie werd geschreven door Sheril Kirshenbaum, een onderzoeksbioloog aan de Universiteit van Texas. Dit is de meest elementaire anatomie van een kus.
Interessant is dat wanneer je iemand kust, er 32 verschillende anatomische elementen in het spel komen.
Vanuit een fysiologisch standpunt is een kus veel complexer. Het gebaar is als een uitwisseling van sensorische informatie. Het omvat de smaakzin, de reuk en de tastzin. Een kus houdt ook een chemische reactie in, waarvan de boodschappers feromonen zijn.
Wanneer je iemand kust, activeer je een golf van hormonale activiteit in je lichaam. Oxytocine begint in je bloedbaan te stromen. Zoals je misschien wel weet staat dit hormoon bekend als ‘het liefdeshormoon’ en bezorgt het je een goed gevoel.
Direct na het kussen komt er in het lichaam ook nog eens een grote dosis serotonine vrij. Ook dit bevordert een gevoel van welzijn. Om al deze redenen is het logisch om te zeggen dat de anatomie van de kus ook de anatomie van een aangenaam moment is.
De betekenissen van een kus
Een van de vragen die we aan het begin hebben gesteld, is of kussen instinctief of aangeleerd gedrag is. Er zijn verschillende feiten die ervoor zorgen dat we naar de tweede uitleg neigen. Eén daarvan is het gebruik van de kus door de geschiedenis heen.
In de middeleeuwen was de kus bijvoorbeeld gedurende een bepaalde periode verboden. In die tijd gebruikten alleen analfabete dienaren de kus. En het was niet omdat ze van elkaar hielden. Ze deden het om contracten af te sluiten omdat ze ze niet konden ondertekenen.
Zo hebben onderzoekers ook vastgesteld dat de kus voor vrouwen iets anders betekent dan voor mannen. Vrouwen waarderen het kussen meer. Ze zien het als een doel op zichzelf. Ze waarderen het gebaar voor en na seks. Mannen zien het daarentegen als een directe voorloper van seks.
Andere interessante feiten over de kus
Hoewel het lijkt alsof mensen eerder worden gestuurd door hun cultuur dan door hun instincten, is deze laatste factor zeker niet onbelangrijk bij het kussen. We kunnen dit bewijzen met een simpel feit.
De rode kleur van lippen hielp onze voorouders om de kleur rood gemakkelijker te herkennen. Op deze manier konden ze het rijpe fruit veel sneller vinden. Deze elementen waren essentieel voor hun overleving.
Veel oude culturen legden ook grote nadruk op de lippen, en dan vooral de vrouwenlippen.
Vele vrouwen ontwikkelden dan ook methoden om een pruilmondje te maken. Deze soort lippen waren voller en roder.
Wat dit suggereert is dat oude culturen een verband legden tussen lippen en overleving. Dit specifieke voorbeeld ondersteunt dan ook de hypothese over instinct.
Wanneer we iemand kussen, wisselen we ongeveer 40.000 micro-organismen uit. De kus stimuleert de speekselproductie, wat je adem tijdelijk verbetert.
Onderzoekers hebben bewezen dat mensen die ‘s morgens hun wederhelft kussen minder vaak ziek worden. Ze hebben ook minder verkeersongevallen en leven tot wel vijf jaar langer.
Er zijn veel aspecten van de kus die we nog moeten begrijpen. Maar… wat we wel kunnen zeggen is dat de kus prachtige mysteries omvat die te maken hebben met geluk en leven.