Dankbaarheid is het geheugen van het hart

Dankbaar zijn is een vriendelijke daad, het is een manier om grenzen op een persoonlijk en emotioneel niveau te overschrijden. Waarom zou je niet dankbaar zijn voor het leven en het gegeven dat je er deel van uitmaakt? Waarom zou je anderen niet erkennen voor wie ze zijn en voor de eigenschappen die ervoor zorgen dat je van ze houdt?

En bovenal, waarom zijn we niet dankbaar voor onszelf? Voor onze toewijding, dapperheid en onze zelfverbetering?

We weten dat het soms helemaal niet makkelijk is om te duiken in hetgeen ook wel het ‘geheugen van het hart’ genoemd kan worden, iets dat voor Jean-Baptiste Massieu staat voor dankbaarheid. Vrijwel dag in dag uit zitten mensen vast in een gedachtegang die hun langs de objectievere en rationelere weg leidt, de weg waar ook afgunst en irritatie loeren.

Het eenvoudige gebaar om dankbaar te zijn gaat uit van een bepaald gevoel van persoonlijke bevrijding. Het betekent activiteit met nederigheid en zonder streken en te leren waarderen wat werkelijk belangrijk is in het leven. Laten we het hier eens over hebben, laten we ingaan op de waarde van de kracht van dankbaarheid.

De vier steunpilaren van dankbaarheid

1. Emotionele openheid

Waarom vinden zoveel mensen het moeilijk om ‘dankjewel’ te zeggen? Wanneer we iets doen voor de mensen om ons heen, verwachten we (bijna verplicht) dat we hiervoor een bedankje krijgen dat laat zien dat je het niet voor niks hebt gedaan. Waar we werkelijk naar verlangen, is erkenning voor wat we hebben gedaan; de wetenschap dat die persoon weet hoeveel het ons kan schelen en dat we niet alleen onze tijd hebben geïnvesteerd, maar ook onze gevoelens.

Mensen die niet dankbaar zijn, vertonen doorgaans de volgende eigenschappen:

• Emotionele verwaarlozing: ze stellen zich vrijwel nooit bloot aan anderen en handelen vaak op een uitdagende of zelfvoorzienende manier, terwijl ze in werkelijkheid een gebrek aan zelfvertrouwen hebben en van binnen juist vrij kwetsbaar zijn.
• Egoïsme: deze mensen handelen vaak op een vrij egoïstische manier, zijn ondankbaar en soms zelfs vrij trots.
• Ontkenning: hun gebrek aan erkenning voor andere mensen zorgt ervoor dat ze zelfs niet in staat zijn om hun eigen inspanningen te erkennen. Hierdoor hebben deze mensen op emotioneel vlak vaak veel gebreken.

Om dankbaarheid te tonen, moeten we in staat zijn om onszelf emotioneel open te stellen. Dit is namelijk de enige manier waarop we iets over onszelf en anderen kunnen leren, met een oprecht, sterk en actief hart.

2. Dankbaarheid en erkenning zijn geschenken

Er zijn niet veel waarden die zo waardevol zijn als het erkennen van de mensen om ons heen door dankbaarheid aan hen te tonen. Dit is een universele vorm van waardering en vereniging en het creëren van verbanden. ‘Ik waardeer jou om wie je bent, om je deugden, om je persoonlijkheid en ik ben dankbaar dat je deel uitmaakt van mijn leven en dat je mijn leven verrijkt met jouw aanwezigheid.’.

2. Dankbaar zijn betekent niet dat je iemand iets verschuldigd bent

Sommige mensen denken dat, wanneer ze iets van iemand hebben ontvangen en diegene hiervoor hebben bedankt, dit automatisch betekent dat ze die persoon iets verschuldigd zijn.

Als je je verplicht voelt om iets terug te geven, dan beoefen je geen oprechte, vrije en spontane vorm van dankbaarheid. Dankbaarheid is een houding die geen verplichtingen opdringt; het is een manier van zijn die al onze handelingen overstijgt.

Als je iets voor je broer doet of een goede vriend, dan zet je geen kruisje op je kalender omdat je verwacht dat hij/zij op een dag iets voor je terug zal doen. Je doet het omdat je het wilt doen, omdat je deze persoon erkent als deel van jou. Je hebt deze gunst onvoorwaardelijk en vanuit vrije wil verricht zonder er iets voor terug te verwachten.

Dat gezegd hebbende is het wel zo dat we misschien niks concreets terug verwachten, maar dat we wel erkenning verwachten. We creëren een band tussen elkaar waarin we allemaal een eenheid vormen. Het is bijna hetzelfde als de betekenis van het woord ‘namasté’ (ik groet u, bedank u en buig voor de goddelijkheid in u, die ook een deel van mij is).

3. Het belang van persoonlijke dankbaarheid

We zijn de helft van ons leven bezig om anderen te bedanken voor van alles en nog wat: de toewijding van onze familie, het altruïsme van onze vriend, de genegenheid van onze partner of de erkenning van de mensen die in ons leven komen en gaan en ons leven verrijken met kleine daden van vriendelijkheid.

Wanneer heb je echter voor het laatst eens de tijd genomen om jezelf te bedanken? Denk je dat dit een egoïstische en misplaatste houding is? Dat is het namelijk helemaal niet. Of je nu religieus, sceptisch of spiritueel bent, zelferkenning overschrijdt geen grenzen; het is een fundamentele morele steunpilaar die noodzakelijk is om je zelfvertrouwen te verhogen.

Wat nu als je vanaf nu op een nederige manier zou handelen en meer waardering zou opbrengen voor de simpele dingen in het leven? Wees dankbaar voor dat koude briesje die de hitte tijdens de zomer wat verdraaglijker maakt, voor die goede beslissing die je laatst genomen hebt. Wees dankbaar voor je familie en voor je huisdier die zijn onvoorwaardelijke liefde met je deelt.

Wees gewoon dankbaar voor het bestaan, voor het gegeven dat het goed met je gaat, voor het begrip dat we niet meer zijn dan vallende sterren die komen en gaan, op zoek naar een manier om hun leven tot het uiterste te beleven. Waarom niet?