Angst kan je keel aantasten

5 minuten

Ben je ooit je stem kwijtgeraakt door stress? Heb je last gehad van keelpijn in tijden dat je een grotere werkdruk en meer zorgen had? Wij leggen uit waarom dit gebeurt.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 30 juli, 2023

Angst kan je keel aantasten. Het is inderdaad een aandoening waar velen van ons wel eens last van hebben gehad. Heesheid, een gevoel van een brok in de keel en pijn bij het slikken. Je kunt last hebben van een van deze ongemakken wanneer je een stressvolle tijd doormaakt van eindeloze druk met weinig tijd voor rust en kalmte.

Soms verwaarloos je (of ben je je niet bewust van) de vele manieren waarop stress of angst je gezondheid beïnvloedt. Je bent je bewust van emotionele en cognitieve symptomen, zoals angst, je overweldigd voelen, problemen hebben met beslissingen nemen of je aandacht moeten richten.

Maar vaak associeer je bijvoorbeeld het probleem van slapeloosheid of buikpijn niet met je psychologische toestand.

Dit betekent dat je misschien naar de eerstelijnsgezondheidszorg gaat op zoek naar een medicijn tegen hoesten, droogheid en keelpijn. Je vertelt jezelf misschien dat het een verkoudheid of allergie is. Daarom negeer je wat je eigenlijk al dagen of weken dwarszit. Uiteindelijk kan het je hele lichaam aantasten, inclusief je stembanden.

Hoe angst je keel kan aantasten

Keelpijn maakt ons altijd alert. De klassieke kriebel in je keel is verontrustend omdat het kan duiden op de oorsprong van een virusziekte. Verkoudheid en griep zijn meestal de meest voorkomende oorzaken.

Ook allergieën kunnen deze aandoening uitlokken. Keelpijn door stress kan echter een verrassing zijn omdat er geen specifieke virale of allergische factor is. Dit ongemak wordt veroorzaakt door een psychologische toestand.

Waarom gebeurt dit? Stress is mentale en fysieke uitputting veroorzaakt door eisen die buiten je bereik liggen en waar je geen controle over hebt. Maar hoe kan mentale overbelasting leiden tot bijvoorbeeld keelontsteking? Laten we dat eens uitzoeken.

Spasmodische dysfonie

Spasmodische dysfonie is een aandoening die het timbre van de stem aantast. Plotseling ervaar je heesheid of een wat vreemde tonaliteit in je stem. Bovendien voelt je keel ongemakkelijk aan. Je hebt het gevoel dat je veel hebt geschreeuwd en je keel is moe en ontstoken.

Dysfonie kan optreden in situaties van grote stress. Soms kan het spreken in het openbaar de oorzaak zijn.

Volgens een onderzoek (Engelse link) van de Universiteit van Missouri-Columbia (VS) ligt de oorzaak in de spierspanning van dit deel van de keel. Verhoogde cortisolspiegels, het stresshormoon, liggen hieraan ten grondslag.

Moeite met slikken (hysterische bolus)

Heb je wel eens een brok in je keel gevoeld? De sensatie waarbij je plotseling moeite hebt om speeksel door te slikken en het gevoel hebt dat er iets je keelholte belemmert, wordt hysterische bolus of farynxballon genoemd.

Het komt voor in intense staten van stress of angst. Het zijn situaties waarin je hersenen je voorbereiden om te vluchten of een gevaarlijke en bedreigende stimulus tegemoet te treden.

Om dit te doen, blokkeert het processen die te maken hebben met je spijsvertering of slikken. Er wordt bijvoorbeeld prioriteit gegeven aan het brengen van meer zuurstof naar de spieren van je ledematen en het verminderen van taken zoals speekselproductie.

Dit maakt de keel gespannen, waardoor je moeilijk kunt slikken. Het kan je zelfs bijna het gevoel geven dat je verdrinkt. Dit zijn echter extremere situaties.

Keelpijn door stress en veranderingen in de ademhaling

Keelpijn als je angstig bent kan ook het gevolg zijn van een verandering in je ademhaling. Wanneer je door tijden van grotere fysiologische intensiteit, angst, zorgen en externe druk gaat, ervaar je meestal het volgende:

Je hebt een grotere neiging om door je mond te ademen in een poging meer lucht binnen te krijgen. Dit maakt je keel droog en pijnlijk.
Langdurige stress leidt vaak tot slaapstoornissen. In deze gevallen komt het vaak voor dat je last hebt van tachycardie en een versnelde ademhaling. Ook kun je ‘s nachts door je mond gaan ademen op zo’n manier dat je last krijgt van irritatie, droogheid en ongemak.

Voorkomen dat angst je keel aantasten zal

Deze veranderingen die voortkomen uit toestanden zoals stress of angst vereisen in principe een verandering in je levensstijl. Keelpijn is slechts een symptoom, de manifestatie van iets waar je aandacht aan moet besteden, voor moet zorgen en moet beheersen. Hier zijn enkele nuttige strategieën:

Spoor bronnen of stressvolle situaties op en breng wat veranderingen aan. Zelfs kleine veranderingen kunnen grote voordelen voor je welzijn betekenen.
Let opje gedachten en word je bewust van uitputtende, negatieve of irrationele ideeën, zodat je je gevoel van welzijn kunt vergroten.
Leer nieuwe technieken om problemen op te lossen. Vermijd vooral hardnekkig piekeren.
Pas ontspannings- en ademhalingstechnieken toe. Bijvoorbeeld diep of diafragmatisch ademen.
Neem voldoende rust en zorg voor je slaaphygiëne.
Doe aan sport en blijf actief. Lichaamsbeweging vergroot je uithoudingsvermogen en spierspanning. Hierdoor kun je niet alleen je welzijn verbeteren, maar ook je ademhaling.

Andere niet-infectieuze oorzaken die keelpijn veroorzaken

We hebben kunnen lezen dat angst je keel kan aantasten. Aan de andere kant moet je letten op bepaalde dagelijkse gewoonten die keelpijn kunnen veroorzaken zonder de aanwezigheid van een virale of allergische factor.

Als ze worden toegevoegd aan keelpijn door angst, kunnen ze je behandeling van de aandoening belemmeren. Volgens onderzoek (Engelse link) zou je het volgende idealiter moeten proberen te vermijden:

Roken. Zowel rokers zelf als mensen die worden blootgesteld aan passief roken lopen een verhoogd risico op keelpijn. Daarnaast gebruiken mensen met veel stress sigaretten als middel om te kalmeren. Je kunt beter andere manieren zoeken om te ontspannen.
Snurken wordt ook in verband gebracht met een hoge frequentie van keelpijn, hoewel de richting van het oorzakelijk verband niet altijd duidelijk is. Regelmatig keelpijn hebben is echter een risicofactor voor snurken en omgekeerd. In deze gevallen kan keelpijn in verband worden gebracht met obstructieve slaapapneu bij volwassenen. Als je last hebt van snurken, raadpleeg dan je arts om de beste oplossing te vinden.
Schreeuwen en een hoge stembelasting kunnen leiden tot keelpijn, volgens mensen in beroepen die het gebruik (en overgebruik) van hun stem vereisen. Bijvoorbeeld aerobicsinstructeurs en schoolleraren melden een hoger aantal gevallen van keelpijn. In deze gevallen zou het ideaal zijn om hulpmiddelen te vinden die de schade aan de keel beperken.

Tot slot kun je in alle gevallen van keelpijn het beste eerst naar de dokter gaan, zodat die virale problemen, ontstekingen en allergieën kan uitsluiten. In het geval dat dit soort ongemak een constante is in tijden van stress, aarzel dan niet om de bovenstaande tips te gebruiken of een gespecialiseerde professional te raadplegen.