Wat is motorische ontwikkeling bij baby's en hoe stimuleer je die?

Als je ziet hoe je baby de eerste stapjes zet, een speeltje vastpakt of zichzelf probeert te voeden, is dat niet alleen een fysieke prestatie, maar ook een weerspiegeling van zijn holistische groei.

De motorische ontwikkeling van baby’s is een fundamenteel onderdeel van hun groei en heeft een directe invloed op hun fysieke, emotionele en cognitieve welzijn. Als baby’s hun spieren beginnen te bewegen, beginnen ze aan een ontdekkingsreis en leren ze steeds meer over de wereld om hen heen.

Belangrijke mijlpalen zoals rollen, kruipen of hun eerste stapjes maken deel uit van een uitgebreide vooruitgang die hun interactie met hun omgeving verbetert, hun zelfvertrouwen versterkt en hun cognitieve vaardigheden vergroot. We leggen uit hoe belangrijk de psychomotorische ontwikkeling is en hoe je deze op de juiste manier kunt stimuleren.

Wat is motorische ontwikkeling en waarom is het belangrijk?

Dit is een proces waarbij baby’s hun lichaamsbewegingen leren te controleren en coördineren. Volgens verschillende onderzoeken beginnen pasgeborenen vanaf de eerste levensdagen deze vaardigheden te ontwikkelen, die gedurende hun hele leven gestimuleerd en verfijnd worden.

Deze ontwikkeling omvat zowel grove motorische vaardigheden, zoals lopen of rollen, als fijne motorische vaardigheden, zoals voorwerpen vastpakken of voedsel in de mond stoppen. Deze vaardigheden bevorderen de interactie van kinderen met hun omgeving en hun algehele welzijn doordat ze hun vermogen om te communiceren en zich holistisch te ontwikkelen beïnvloeden.

Door de motorische ontwikkeling worden spontane en onnauwkeurige bewegingen na verloop van tijd beter gecoördineerd, waardoor baby’s belangrijke mijlpalen kunnen bereiken, zoals kruipen, lopen of zichzelf voeden.

Ontwikkelingsstadia van de motoriek: wat kun je verwachten en hoe kun je elk stadium stimuleren?

Vanaf de geboorte doorlopen baby’s belangrijke fases in de ontwikkeling van hun psychomotorische vaardigheden, die allemaal essentieel zijn voor hun groei. Het bieden van een geschikte en stimulerende omgeving in elk van de volgende stadia versterkt hun motoriek, zelfvertrouwen en cognitieve flexibiliteit, wat hun fysieke, emotionele en cognitieve welzijn bevordert.

1. Eerste bewegingen (0-3 maanden)

Tijdens de eerste maanden maken baby’s reflexbewegingen, zoals het onwillekeurig bewegen van hun armen en benen. Rond 2-3 maanden beginnen ze meer controle over hun hoofd te ontwikkelen, vooral als ze op hun buik liggen.

Zorg er in deze fase voor dat je baby tijd op de grond doorbrengt en leg hem op zijn buik om zijn nek- en rugspieren te versterken terwijl hij wakker en onder toezicht is. Begin met sessies van 1-2 minuten per dag en verhoog geleidelijk. Je kunt speelgoed gebruiken of voor hem gaan staan om hem aan te moedigen zijn hoofdje op te tillen.

Daarnaast zijn spelletjes met geluiden en kleuren, zoals het gebruik van mobieltjes of felgekleurd speelgoed, ook ideaal om zijn zintuigen te stimuleren en beweging aan te moedigen.

2. Verkenning en coördinatie van de handen (3-6 maanden)

Naarmate de baby groeit, probeert hij voorwerpen dichtbij zich vast te pakken en ernaar te kijken. Ook hun nekspieren krijgen een betere controle, waardoor ze hun hoofd langer omhoog kunnen houden.

Om de motorische ontwikkeling te stimuleren, kun je hangende speeltjes of mobieltjes gebruiken om het grijpen aan te moedigen. Je kunt je baby ook helpen om te oefenen met zachtjes rollen op een veilige ondergrond, wat de ontwikkeling van coördinatie bevordert.

3. Het lichaam ontdekken: rollen en draaien (6-8 maanden)

Tussen 6 en 8 maanden beginnen baby’s meer controle over hun lichaam te krijgen, waardoor ze bewegingen kunnen uitvoeren zoals rollen en draaien. Deze fase is cruciaal voor de ontwikkeling van grove motorische vaardigheden. Het is ook het moment waarop veel peuters vast voedsel beginnen te ontdekken.

De Rapley-methode of Baby-Led Weaning (BLW) kan in dit stadium heel nuttig zijn, omdat het zelfgestuurd voeden stimuleert. Deze aanpak stelt de baby in staat om zelf met voedsel om te gaan en stimuleert de fijne motorische coördinatie, zoals grijpen en het vermogen om voedsel zelfstandig naar de mond te brengen.

Zachte voeding aanbieden, zoals groentepap of fruitpap, helpt om de onafhankelijkheid en het zelfvertrouwen van baby te versterken terwijl hij of zij op een natuurlijke en leuke manier met voedsel omgaat.

4. Kruipen en bewegingscoördinatie (7-10 maanden)

Naarmate baby’s sterker en beter gecoördineerd worden, beginnen ze tussen 7 en 10 maanden te kruipen. In deze fase moeten baby’s hun handen en knieën coördineren om zich te verplaatsen, waardoor de romp- en beenspieren sterker worden, iets dat essentieel is voor toekomstige bewegingen zoals lopen.

Om het kruipen aan te moedigen, is het belangrijk om baby een veilige, onbelemmerde ruimte te geven om te verkennen. Plaats dus kleurrijk of interessant speelgoed op een afstand die baby aanmoedigt om ernaar toe te bewegen.

5. Eerste stapjes en lopen (9-15 maanden)

Volgens deskundigen beginnen veel baby’s rond de leeftijd van één jaar met steun op te staan en worden ze daarna aangemoedigd om zelf te lopen. Dit is een fundamentele mijlpaal die een grotere onafhankelijkheid en verkenning van de omgeving met zich meebrengt.

Je kunt je baby veilige loopstoeltjes of speeltjes geven die hem of haar stimuleren om op te tillen en te staan. Je kunt ze ook aanmoedigen om op meubels te leunen of jou te volgen terwijl je loopt, om de grove motoriek te versterken.

Houd in gedachten dat spelletjes een geweldig hulpmiddel zijn om kinderen te leren lopen en hun motorische ontwikkeling te stimuleren. Spelletjes waarbij je moet opstaan of balanceren helpen bijvoorbeeld bij de overgang van kruipen naar de eerste stapjes en versterken de spieren die nodig zijn om te lopen.

6. Verbetering van motorische vaardigheden (12-18 maanden)

Na het lopen begint de baby meer behendigheid in de handen te ontwikkelen, zoals blokken stapelen of lepels gebruiken. De oog-handcoördinatie verbetert, waardoor het gemakkelijker wordt om alleen te eten of met kleurpotloden te tekenen.

Moedig spelen met bouwblokken aan, net als stapelen en creatieve spelletjes. Het is ook goed om educatief speelgoed aan te bieden dat je kind kan vastpakken of manipuleren.

De motorische ontwikkeling van baby’s is essentieel voor hun algehele welzijn.

Tijdens de eerste levensfasen ontwikkelen baby’s vaardigheden die cruciaal zijn voor hun fysieke en emotionele groei. Van kruipen tot de eerste stapjes, elke prestatie bouwt hun zelfvertrouwen op. Denk er dus aan dat een veilige en stimulerende omgeving, in combinatie met geschikt spel, essentieel is om de psychomotorische ontwikkeling van je kind te ondersteunen.