Het tegenovergestelde van liefde is angst

Een van onze aangeboren gevoelens is angst. Deze emotie is een natuurlijke reactie op gevaar. Angst helpt ons te overleven, maar kan ons ook beperken.

Wanneer we bang zijn, stijgt onze bloeddruk, verwijden onze pupillen en pompt ons hart bloed met hoge snelheid door ons lichaam. In sommige gevallen zit de angst echter volledig tussen onze oren, omdat angst ook kan worden opgewekt wanneer er helemaal geen sprake is van werkelijk gevaar.

Er bestaan veel verschillende vormen van angst. We kunnen bang zijn voor mislukking, afwijzing, machtsverlies en verandering. Wanneer we bang zijn, maken we geen keuzes, zijn we niet creatief en zijn we bovendien niet gelukkig.

Carl Gustav Jung, de bekende Zwitserse psychiater en psychoanalyticus, stelde dat we allemaal bepaalde eigenschappen hebben die we verborgen proberen te houden. Vanaf dat we jong waren kwamen we er al achter dat dit nodig was om geaccepteerd te worden.

De samenstelling van eigenschappen die we niet in onszelf accepteren is net een schaduw die op een bepaald punt in ons leven tevoorschijn komt. Naast deze ‘schaduw’ ontwikkelen we als mensen een aspect dat door Freud ons ‘ik-ideaal’ genoemd wordt. Dit is een vorm van onszelf die we creëren om in onze omgeving te passen en niet afgewezen te worden.

Wanneer we onze schaduwkant afwijzen, kan dit veel problemen veroorzaken. Doordat we onszelf namelijk vanuit angst niet durven te accepteren, wordt eigenlijk duidelijk dat we niet echt van onszelf houden. Angst is het tegenovergestelde van liefde.

Wat zou je doen als je niet bang was om jezelf volledig te accepteren, jezelf te erkennen of om afgewezen te worden? Je zou dan vrij zijn en genieten van de liefde die je voor jezelf en voor anderen voelt.

Wat is het tegenovergestelde van liefde?

Haat of ‘odium’ in het Latijn betekent dat je iets of iemand afwijst. Dit gevoel is eigenlijk geheel nutteloos. Wat voor zin heeft het om te haten? Helemaal geen. We zullen ons hierdoor alleen maar slecht voelen over onszelf.

Volgens Paulo Freire, een Braziliaanse onderwijsdeskundige, is “het tegenovergestelde van liefde niet, zoals we vaak of bijna altijd denken, haat, maar juist de angst om lief te hebben en angst om lief te hebben is eigenlijk een angst om vrij te zijn.”

Liefde verzacht je, angst maakt je harder. Van liefde gaat het universum open, door angst raak je geïsoleerd in jezelf.

Waarom zijn we bang om lief te hebben?

Liefde is altijd een risico. Elke keer moeten we het risico nemen door onze levens te leiden en de passie van liefde te ervaren. Onze ervaringen uit het verleden en onze overtuigingen beperken ons en wekken een angst op om lief te hebben.

Onze angst voor de liefde komt voort uit ons gebrek aan liefde voor onszelf of ons gebrek aan zelfvertrouwen. Als we niet in staat zijn van onszelf te houden, hoe kunnen we dan van iemand anders houden?

Om van onszelf en anderen te kunnen houden, moeten we meer zelfvertrouwen ontwikkelen. De Argentijnse psycholoog Walter Riso geeft ons een paar belangrijke tips om ons zelfvertrouwen te verbeteren:

• Moedig eigen lof aan: Elke keer dat we iets goeds of positiefs doen, zouden we onszelf hiervoor moeten prijzen. Kijk eens hoe goed ik dat gedaan heb!
• Jezelf belonen: Voor elke prestatie in ons leven, ongeacht hoe klein, verdienen we een beloning. Deze prijs hoeft slechts iets kleins te zijn, iets wat we leuk vinden en waar we plezier aan beleven.
• Elimineer onderdrukkende overtuigingen die je ervan weerhouden jezelf sterker te maken. Hoewel we onze gevoelens soms beperken, gooien we ze er soms ook uit. Wat is er mis mee om in het openbaar te rouwen of om je liefde voor iemand aan anderen te tonen?
• Schaam jezelf niet voor je succes en inspanningen, maar geniet er juist van.

De meest extreme vorm van angst om lief te hebben wordt philofobie genoemd. Iemand die last heeft van philofobie is extreem bang om verliefd te worden op iemand anders, om zich te binden aan een ander persoon en om intieme relaties te onderhouden.

Mensen met philofobie gebruiken verschillende mechanismen om zichzelf te beschermen voor de liefde en in hun eigen comfortabele zone te blijven:

• Ze worden verliefd op onmogelijke partners.
• Ze gaan relaties aan die gedoemd zijn te mislukken, omdat die andere persoon heel anders is.
• Ze lokken ruzies uit met die andere persoon om ervoor te zorgen dat hij/zij de relatie verbreekt.
• Ze hebben de neiging om naar fouten te zoeken in de ander om zichzelf te rechtvaardigen.

Hoe kunnen we onze angst voor de liefde overwinnen?

Het is normaal om bang te zijn voor de liefde wanneer we in het verleden te maken hebben gehad met slechte ervaringen, maar we moeten ervoor zorgen dat deze angst niet ons leven gaat bepalen. Angst voor de liefde moet je recht in de ogen aankijken, zonder ervan weg te rennen.

Als je bang bent om een relatie aan te gaan met iemand anders, dan zou je dit aan hem/haar moeten laten weten, zodat hij/zij erbij betrokken kan raken.

Communicatie is van essentieel belang om onze angsten te overwinnen. Het is ook belangrijk om relaties uit het verleden achter ons te laten en elke dag in het heden te leven.