Negen nuttige richtlijnen als je een kind met ADHD hebt

Ouder zijn van een kind met aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) kan overweldigend zijn. Daarom geven wij enkele aanbevelingen om te helpen.

Je hebt maar negen maanden om je voor te bereiden op het ouderschap. Je leert gaandeweg, door de manier waarop je communiceert en de tijd die je met je kind doorbrengt om het te leren wat goed of fout is.

Niemand heeft ooit gezegd dat ouder zijn gemakkelijk is. Het vergt tijd, toewijding, geduld, en in sommige gevallen opoffering en lijden. Als je kind bovendien lijdt aan een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD), of het nu overwegend onoplettend, hyperactief of gecombineerd is, worden je verantwoordelijkheden groter.

Het kan zelfs zo zijn dat je je machteloos voelt en niet weet wat je moet doen of zeggen. Maak je geen zorgen, al deze emoties zijn normaal.

Zodra je weet wat er mis is met je kind, kun je je echt opgelucht voelen. Dat komt omdat je vanaf dat moment een referentiepunt hebt, een referentiepunt dat je kunt gebruiken om verwachtingen te vormen over wat er in de toekomst kan gebeuren. Ook al neemt het niet al je angsten weg, het vermindert wel je onzekerheid.

Als ouder ben je de belangrijkste beschermende factor in het verminderen van de impact van ADHD op het leven van je kind. Verder zijn er veel strategieën die je kunt toepassen om zowel jouw als hun kwaliteit van leven te verbeteren. Maar eerst is het belangrijk om deze stoornis in meer detail te begrijpen (Spaanse link).

Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD)

ADHD is een psychisch probleem dat zich meestal voordoet in de kindertijd, meestal rond de leeftijd van zes jaar. Het wordt bestempeld als een gedragsstoornis, maar kan ook voortduren tot in de volwassenheid.

Kinderen die aan deze aandoening lijden, hebben de neiging hyperactief te zijn (overmatige lichamelijke activiteit), impulsief en ontremd gedrag te vertonen, en moeite te hebben hun aandacht volledig en voortdurend bij de les te houden.

• Ze wekken de indruk niet te luisteren. Ook lijken ze niet in staat om op te letten.
• Ze vergeten, onthouden niet, of verliezen informatie over wat te doen.
• Ze leren regels niet kennen.
• Daarnaast beginnen ze aan projecten maar hebben het moeilijk om ze af te maken.
• Ze zeggen en doen het eerste wat in hen opkomt.
• Ze worden vermaakt door allerlei prikkels.
• Het is moeilijk voor hen om gedurende lange tijd aandacht te besteden aan een enkele taak die mentale inspanning vereist.
• Consequenties zijn meestal niet de beste straf.
• Ze anticiperen niet op wat er gaat gebeuren en schatten de gevolgen van hun daden niet in.
• Zij weten niet dat zij zich het verleden kunnen herinneren om te weten hoe te handelen.
• Straffen helpt hen niet om zich goed te leren gedragen.
• Zij gunnen zichzelf niet de tijd om na te denken voordat zij handelen.
• Hoe noodzakelijker het voor hen is om stil te zijn, des te rustelozer zijn ze.
• Ze zijn zich niet bewust van tijd, noch regelen ze die. Wanneer taken bijvoorbeeld langzaam moeten worden uitgevoerd, zullen zij snel gaan en taken die snelheid vereisen zullen zij langzaam uitvoeren.

Verschillende contexten

Al deze symptomen kunnen in verschillende contexten voorkomen. Het kan op school zijn, thuis, of met hun vrienden. Ze kunnen ook optreden wanneer ze een activiteit uitvoeren. Bijvoorbeeld eten, schoonmaken, huishoudelijke klusjes doen, enz.

Als ouder kun je je zorgen maken over wat je kunt doen. Psychologische, neuropsychologische (Spaanse link), pedagogische en medische beoordelingen zijn belangrijk. In dit artikel geven we je ook negen richtlijnen die je kunnen helpen.

Negen nuttige richtlijnen als je een kind met ADHD hebt

1. Begrip

Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat positieve effecten die bij kinderen worden opgewekt, vaak voortkomen uit het begrip van het probleem door hun ouders. Met andere woorden, als je kind voelt dat je begrijpt hoe het zich voelt, zal het meer ontspannen zijn en word je een bron van hulp voor hem.

Het is belangrijk te benadrukken dat je kind vaak niet expres verkeerde dingen doet. Als je kind met ADHD bijvoorbeeld zijn boeken of jas vergeet of iets stukmaakt, moet je bedenken dat dit een normaal aspect van de stoornis is en dat het meestal niet doet om je te ergeren of ongehoorzaam te zijn. Sterker nog, je moet je altijd bewust zijn van de stoornis en hoe die hun gedrag beïnvloedt.

2. Straf is niet altijd de oplossing

Straf is niet altijd een goede optie, omdat kinderen met ADHD niet weten wat ze fout hebben gedaan. In feite handelen ze eerst en begrijpen dan pas wat er is gebeurd.

Je moet proberen hun fouten positief te benaderen. Als ze hun huiswerk vergeten, in plaats van ze te straffen, geef ze dan verschillende hulpmiddelen om met hun fout om te gaan. Ze kunnen bijvoorbeeld een klasgenoot bellen, of de leerkracht vragen op te schrijven wat ze moeten doen.

3. Zorg voor een routine

Als je kind opgroeit in een relatief ordelijke omgeving, zal dat zijn organisatievermogen met betrekking tot de activiteiten en taken die hij moet uitvoeren ten goede komen. Aan de andere kant zal een rommelige en ongeorganiseerde context, waarin hun taken kunnen variëren, elkaar overlappen of een andere structuur hebben, hen eerder in verwarring brengen en tot mislukkingen leiden.

Als ze bijvoorbeeld thuiskomen van school, moeten ze zich omkleden, hun handen wassen, iets eten, hun tanden poetsen, een dutje doen en dan hun huiswerk maken. Deze volgorde moet elke dag worden aangehouden. Anders is het heel goed mogelijk dat ze bepaalde onderdelen overslaan of niet goed uitvoeren.

4. Geef bevelen

Een van je grootste zorgen kan zijn dat je kind met ADHD de regels en instructies die je geeft niet opvolgt. Je kunt je kansen op succes vergroten wanneer je wilt dat ze iets doen door deze eenvoudige regels toe te passen:

• Geef ze niet meer dan één opdracht tegelijk. Je moet wachten tot ze een taak hebben voltooid voordat je ze een nieuwe geeft. Dus, in plaats van te zeggen: “Ruim je kamer op”, is het beter om de taak op te splitsen. Bijvoorbeeld: “Ruim je speelgoed op”, “Maak het bed op”, en “Gooi de papieren in de prullenbak”.
• Geef ze specifieke en geen dubbelzinnige instructies. Als je bijvoorbeeld zegt: “Wees lief bij oma thuis”, kan dat voor je kind iets heel anders betekenen dan voor jou. Aan de andere kant, “Raak geen dingen op de tafel aan zonder het te vragen”, “Ren het huis niet binnen” en “Ga niet in oma’s slaapkamer” zijn meer specifieke instructies en zullen voor hen gemakkelijker op te volgen zijn.
• Als je ze een instructie geeft, vraag ze dan om die te herhalen. Dit is een strategie om te controleren of ze begrepen hebben wat er van hen verwacht wordt.
• Maak uitspraken op een positieve manier. Zinnen als: “Raak de TV niet aan”, “Doe het licht niet uit”, en “Nu niet praten” kunnen herhalend zijn en hun aandacht niet trekken. In plaats daarvan kun je hetzelfde vragen zonder steeds negatief te zijn. Zeg bijvoorbeeld: “Het is beter dat het licht aan is,” of “Wees een paar minuten stil.”

5.Moedig hen aan hun vaardigheden te benutten

Door hun natuurlijke vaardigheden aan te moedigen, of het nu gaat om kunst, koken of wiskunde, zullen hun gevoel van eigenwaarde en hun gevoel van efficiëntie toenemen. Bovendien zal dit je helpen je te concentreren op hun positieve aspecten en jullie relatie verbeteren.

Als je niet weet welke activiteiten ze leuk vinden en waar ze goed in zijn, zorg dan dat je erachter komt.

Slecht gedrag hoort bij de conditie van ADHD. Dit maakt het maar al te gemakkelijk voor je om de positieve aspecten van je kind uit het oog te verliezen en je in plaats daarvan te richten op hun zwakke punten. Toch, als je hun sterke punten kent, zal de manier waarop je naar hen kijkt aanzienlijk veranderen.

6. Pas positieve of negatieve consequenties onmiddellijk toe

Elke wijziging van het gedrag van je kind met ADHD met positieve of negatieve consequenties moet onmiddellijk worden doorgevoerd. Als je het te ver na de gebeurtenis doet, kan je kind vergeten zijn of niet begrijpen wat het fout heeft gedaan.

7. Leren is belangrijk, niet cijfers

Kinderen met ADHD worden meestal onder een zekere druk gezet om goede cijfers te halen. Echter, door hun moeite met het vasthouden van aandacht, impulsiviteit, of beide, kunnen ze zich gefrustreerd voelen. Dit betekent dat ze niet de verwachte resultaten halen, en ze leren ook niet.

Om deze reden moet je je verwachtingen met betrekking tot hun academische reis heroverwegen. Het zal helpen hun frustratie te verminderen en hun leren op school te verbeteren.

8. Verminder het gebruik van negatieve etiketten

Dit punt is van het grootste belang voor iedereen in de omgeving van je kind. Als je kind met ADHD wordt geclassificeerd als lui, humeurig, vergeetachtig en slecht opgevoed, en hij of zij gelooft dat de belangrijke volwassenen om hem of haar heen deze aspecten in hem of haar waarnemen, zal dat van invloed zijn op zijn of haar gevoel van eigenwaarde en het daaropvolgende gedrag.

Bovendien zorgt het vullen van hun hoofd met negatieve boodschappen er alleen maar voor dat ze hun aandacht richten op het slechte.

In plaats van hen te vertellen dat ze lui zijn omdat ze hun speelgoed niet opruimen, is het daarom beter om het hen nog eens te vragen en daarbij elke persoonlijke beoordeling achterwege te laten. Als je toch waarnemingen doet, doe die dan zo mogelijk over hun gedrag en niet over hen.

9. Plan potentiële conflictsituaties

Als je in staat bent om bepaalde variabelen te identificeren als triggers voor slecht gedrag, kun je stappen ondernemen om daarop te anticiperen.

Als je kind met ADHD bijvoorbeeld, wanneer je naar de supermarkt gaat, voortdurend alle producten aanraakt en rondrent, moet je, voordat je thuis vertrekt, concreet en duidelijk aangeven welk specifiek gedrag je van hem verwacht. Vertel hen ook wat de positieve gevolgen zijn als ze zich eraan houden.

Tot slot moeten we vermelden dat je niet moet denken dat je deze aanbevelingen altijd tot op de letter moet volgen. Veel hangt immers af van de contexten (Spaanse link) waarin je ze toepast. Het zijn ook niet de enige punten waarmee je rekening moet houden bij de opvoeding van een kind met ADHD. Het zijn echter wel algemene opvoedingsrichtlijnen die zeer nuttig kunnen zijn.