Narcisten zullen nooit hun excuses aanbieden
Van een afstandje kan een narcist met een plan charmant, zelfverzekerd en zelfs attent overkomen. Toch zijn er een paar dingen die narcisten nooit zullen doen, vooral als het gaat om relaties. Zo zullen ze nooit hun excuses aanbieden, nooit schade die ze hebben veroorzaakt proberen te herstellen en ook nooit toegeven dat ze een fout hebben gemaakt.
Volgens deskundigen op dit gebied, komt dit door de egocentrische en dominante houding die narcisten doorgaans hebben, waar het vaak zelfs aan ook maar een greintje empathie ontbreekt.
In elke relatie, of deze nu romantisch, platonisch of familiaal is, komen weleens meningsverschillen en wrijving vaak voor. Bovendien kan het zelfs weleens voorkomen dat we elkaar beledigen of kwetsen zonder het te beseffen.
Wanneer dat gebeurt, kun je het beste oprecht je excuses aanbieden om het vertrouwen te herstellen en te leren van wat er is gebeurd. Het doel is om ervoor te zorgen dat het niet nog eens gebeurt.
Hoe socialer en emotioneel intelligenter je bent, des te groter de kans dat je niet alleen je excuses aanbiedt maar dit ook zo effectief mogelijk probeert te doen. Iemand die emotioneel competent en volwassen is, benadert situaties met oprechtheid, openheid en een verlangen om het goed te maken.
Hoe zit dat echter met narcisten, die emotioneel blijkbaar niet zo volwassen zijn? Studies zoals de studie die Joost M. Leunissen en Constantine Sedikides uitvoerden aan de Universiteit van Southampton schijnen hier erg veel licht op. Narcisten voelen zich niet altijd schuldig voor de slechte dingen die ze doen.
Dat betekent dat ze wel de sociale druk kunnen voelen om het goed te maken, maar dat ze, wanneer ze dit doen, innerlijke conflicten en zelfs pijn kunnen ervaren. Dit komt doordat ze worstelen met hun eigen verlangens.
Hun excuses aanbieden doen narcisten niet
Masterson (1981) herinnert ons eraan dat narcisme zich op een spectrum bevindt. Aan de ene kant van dit spectrum hebben we wat als ‘normaal’ wordt beschouwd.
Mensen die zich aan deze kant bevinden hebben hun zelfvertrouwen min of meer onder controle. Aan de andere kant van het spectrum hebben we echter de pathologie die de narcistische persoonlijkheidsstoornis definieert.
Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben het nodig om een opgeblazen zelfbeeld te creëren en beschermen. Dat is namelijk de enige manier om hun zwakke en gebroken innerlijke zelf te beschermen. Bovendien hebben ze er behoefte aan om perfectie en verhevenheid uit te stralen.
Wat gebeurt er wanneer een narcist een misdaad pleegt? Wat gebeurt er bijvoorbeeld wanneer zijn partner hem wijst op zijn egoïsme en gebrek aan respect?
Het antwoord hierop is simpel: de narcist kan nergens verantwoordelijkheid voor nemen. Zou hij dit wel doen, dan zou deze bekentenis in strijd zijn met het perfecte beeld van zichzelf dat hij zo graag hoog wil houden.
Narcisten willen dat iedereen het met hen eens is. Ze willen niet dat iemand hen tegenspreekt.
Andrew P. Morrison is een expert op het gebied van narcistische persoonlijkheden. In de inleiding van het artikel Essential Papers on Narcissism dat hij zelf heeft geschreven, betoogt hij dat het belangrijkste doel van narcisten is om een ‘spiegelpersoon’ te vinden. Ze willen dat iemand het de hele tijd met hen eens is.
- Narcisten gaan het liefste om met mensen die hen constant herinneren aan hun deugden. Ze willen dat iedereen de spiegel is van de boze stiefmoeder van Sneeuwwitje. Deze spiegel vertelde de koningin iedere dag dat zij de mooiste van het land was.
- Ook als je narcisten wijst op de fouten die ze hebben gemaakt of de momenten waarop ze je hebben gekwetst, is het bijna onmogelijk om ze zo ver te krijgen dat ze hun excuses aanbieden.
- Narcisten bieden hun excuses niet aan omdat ze geen schuldgevoel hebben. Narcisten hebben geen empathie. Hierdoor kunnen ze gewoon niet begrijpen waarom de andere persoon gekwetst is of waarom hij zich ergens zorgen over maakt.
- Bovendien hebben narcisten er geen enkel probleem mee om de ander wijs te maken dat dit volledig aan hem zelf ligt. Dit komt voornamelijk door het feit dan narcisten hun relaties met anderen zien als middelen om een doel te bereiken.
Je kunt je voorstellen dat een dergelijke dynamiek een romantische relatie gemakkelijk kan schaden.
Narcisten zullen je wijsmaken dat het jouw schuld is
We weten dat narcisten nooit hun excuses aanbieden. Dit kan echter leiden tot iets dat nog complexer en tegenstrijdiger is.
- Het lijkt misschien niet zo, maar narcisten worstelen ook met bepaalde dingen. Ze lijden veel omdat ze altijd gefrustreerd en verbitterd zijn. Hun gebrek aan zelfvertrouwen plaatst hen voortdurend op het slagveld waar ze het grootste wapen en de meest indrukwekkende trofee proberen binnen te slepen.
- Hun behoefte om zich perfect, efficiënt en ijdel voor te doen, zorgt er dikwijls voor dat ze rechtstreeks op de muur van realiteit aflopen die dit soort houdingen niet duldt.
- Wanneer je aan een narcist vraagt om zijn excuses aan te bieden voor een concrete situatie, zal hij je het gevoel geven dat het je eigen schuld was. Waarom? Omdat narcisten het simpelweg niet begrijpen, omdat ze dingen niet op dezelfde manier zien, of omdat ze bang zijn dat mensen zullen denken dat ze zwak of onwetend zijn als ze hun excuses aanbieden.
Zonder het door te hebben kan een narcist de hele situatie in een oogopslag volledig omdraaien. Vergeet niet dat narcisten bekwame manipulators zijn. Hierdoor kan het zomaar zijn dat jij hen uiteindelijk vraagt om vergeven te worden.
Hoe kun je ervoor zorgen dat narcisten hun excuses aanbieden?
Eerst moeten we je even herinneren aan iets waar we het eerder in dit artikel ook al over hadden. Er zijn veel soorten narcisme. Aan de ene kant van het spectrum vinden we narcistische psychopaten.
Dit zijn mensen die perfect lijken te functioneren en volledig normaal lijken te zijn. Deze mensen zijn echter ook erg goed in het emotioneel beschadigen van anderen.
- Narcisten hebben gespecialiseerde hulp nodig. Ze hebben therapeutische begeleiding nodig die hen onder andere helpt met zaken als antisociaal redeneren, zelfrespect, de illusie van superioriteit, het accepteren van hun eigen onvolkomenheden en empathie. Ze moeten zich volledig bewust zijn van hoe ze anderen pijn doen met hun gedrag en houding.
- Als je dagelijks met een narcist moet omgaan, heb je maar twee opties. Je kunt respectvol handelen of niet. Bovendien kun je hem helpen te veranderen en professionele begeleiding te krijgen of kun je overwegen om jezelf van hem te distantiëren.
Veel gevallen zijn afhankelijk van het type narcisme waar het om gaat. Er bestaan enorm veel variaties op dit spectrum. Verlies geen hoop, er zijn genoeg dingen die je kunt doen. Als je een familielid, partner of vriend hebt met deze eigenschap, help hem dan de impact van zijn gedrag te begrijpen en probeer hem zo ver te krijgen om hulp te zoeken.