Empathie: jezelf in andermans schoenen plaatsen
We zijn verbonden met onze innerlijke wereld, maar ook met de buitenwereld en empathie, het vermogen om jezelf in andermans schoenen te plaatsen, speelt een belangrijke rol bij beide verbindingen. En door alle technologische vooruitgang wordt de buitenwereld waar we mee kunnen communiceren steeds groter.
Naarmate de wereld groter en groter wordt en we steeds meer communicatiemiddelen krijgen – maar minder informatie – wordt empathie steeds moeilijker.
Denk bijvoorbeeld aan hoe gecompliceerd het is om empathisch te zijn wanneer je communiceert via sms. Of hoe makkelijk het is om empathisch te zijn tegen iemand waarmee je oog-in-oog staat.
Wat is empathie? Wat betekent ‘jezelf in andermans schoenen plaatsen’?
We kunnen empathie definiëren als het vermogen om de emotionele (gevoelens en emoties) en cognitieve (gedachtes en ideeën) staat van andere mensen of van onszelf te begrijpen. En dit begrip is een resultaat van het vermogen om jezelf in andermans schoenen te plaatsen.
Het is geen eenvoudige oefening. Om het echt te kunnen doen, zullen we de stereotypen of heuristiek die ons zo zitten ingebakken, naast ons neer moeten leggen.
Daarbovenop komt dat het moeilijk is de werelden van anderen, of zelfs onze eigen, nu eenmaal gecompliceerd zijn. Ze hebben een hoop aandacht nodig.
De waarheid is dat er mensen en omstandigheden zijn waarbij het makkelijker is om empathisch te zijn. Het zal bijvoorbeeld makkelijker voor ons zijn om empathisch te zijn tegen mensen die veel overeenkomsten met ons hebben of die om onze hulp vragen.
In het eerste geval is het makkelijker om onszelf in andermans schoenen te plaatsen omdat hun schoenen lijken op die van ons en in het tweede voorbeeld is het omdat we gemotiveerd zullen zijn om het te doen, als we voelen dat het verzoek oprecht is.
Vijanden van empathie
Mensen zijn deels een product van de gebeurtenissen die ze meemaken, vanaf de dag waarop ze geboren worden tot het huidige moment. Onverschilligheid heeft vele oorzaken, en dit zijn er hier enkele van:
- Egocentrisme
- Wantrouwen
- Verlies van waarden
- Persoonlijke drive om hogerop te komen, tegen elke prijs
- Raciale, educatieve en sociaal-economische verschillen
Mijn vrijheid eindigt waar de vrijheid van de rest begint
Wat kan empathie voor ons en de mensen om ons heen betekenen?
Laten we deze vraag beantwoorden door een paar verschillende situaties te bekijken:
- Onze relaties zullen beter werken als we onszelf af en toe in andermans schoenen plaatsen. Op die manier zullen we de behoefte aan affectie van de andere persoon begrijpen en ook waar zijn gevoelens vandaan komen. De effecten van ervaringen uit het verleden accepteren (zowel negatieve als positieve) zal helpen om je relatie te laten bloeien, niet slechts in leven te houden
- Laten we inbeelden dat een werknemer een mogelijkheid tot verbetering ziet en haar baas geeft haar wat ze nodig heeft om dit te bereiken. De werknemer-werkgever-relatie zal hierdoor in harmonie zijn
- Empathisch zijn maakt ons gevoeliger voor en respectvoller naar de grenzen van anderen. Empathie kan ons bijvoorbeeld helpen om te begrijpen hoe gefrustreerd ouders van kinderen met autisme zich kunnen voelen wanneer ze niet met hun kinderen kunnen communiceren
- En waarom zouden we meer empathisch naar onszelf moeten zijn? Oprecht onze sterke en minder sterke punten bekijken zal ons eraan herinneren wie we zijn en tegelijkertijd zal het het makkelijker maken om onze identiteit te onderscheiden van die van anderen
Empathie en kinderen
- Een leraar zal zijn eigen invloed zien groeien als hij empathisch is naar zijn studenten. Empathie zal hem bijvoorbeeld de juiste ogen geven om te zien dat die gewelddadige jongen slechts het gedrag kopieert dat hij thuis ziet. Begrip opbrengen voor de verlegenheid, de hyperactiviteit, de uitbundigheid en het verdriet van zijn studenten zal zijn baan makkelijker en bovendien waardevoller maken.
Een onderwijzer die niet empathisch is zal niet in staat zijn om problemen in de klas effectief op te lossen
- Als ouders onthouden dat ook zij ooit kinderen en tieners waren, zouden ze meer begrip hebben en zou de generatiekloof niet zo groot zijn. Want ouder zijn betekent natuurlijk niet dat je al je herinneringen uit het verleden moet uitwissen
- Empathie bij kinderen en tieners faciliteren, beroep doen op hun emoties, is een fantastische manier om ongewenst gedrag te voorkomen, zoals pesten of niet ingrijpen wanneer iemand anders gepest wordt. De KiVa-methode bijvoorbeeld, die gebruikt wordt in Noorwegen, is gericht op omstanders van misbruik, door empathie voor het slachtoffer op te wekken.
Zoals we van dit artikel hebben geleerd, kan jezelf in andermans schoenen plaatsen helpen om je relaties te verbeteren, banden te versterken en harten samen te brengen. Het is tevens ook erg nuttig bij het voorkomen van veelvoorkomende, moderne ellende: leegheid en eenzaamheid.
