Emotionele chantage en hoe het je kinderen schaadt
Emotionele chantage is helaas een strategie die veel ouders gebruiken bij het opvoeden van hun kinderen. Ze gebruiken schuldgevoelens, angst, intimidatie, bedreigingen en vaak ook geduld en genegenheid om hun kinderen te laten doen wat ze willen.
Het geval is dat veel ouders zich niet bewust zijn van de gevolgen die dit kan hebben voor hun kinderen. Ze realiseren zich niet hoe hun dubieuze methoden van invloed kunnen zijn op de relatie die ze hebben met hen.
Het gebruik van emotionele chantage bij kinderen is een zeer verleidende vorm van manipulatie om hun gedrag te beïnvloeden. Chantage is ook iets dat kinderen kunnen leren door het “voorbeeld” van hun ouders. Het is niet een methode die we meestal bewust kiezen. Als we echter zien hoe effectief het is, besluiten we vaak om het te blijven gebruiken.
Online zijn er duizenden artikelen geweid aan emotionele chantage binnen gezinnen. Dit kunnen ouders zijn die het op hun kinderen inzetten, maar ook kinderen die het inzetten op hun ouders. Zij gebruiken bijvoorbeeld driftbuien en bedreigingen om te krijgen wat ze willen.
De realiteit is dat dit iets is wat kinderen thuis leren. Bijvoorbeeld wanneer ouders dingen zeggen als: “Als je geen goede cijfers haalt, zullen we niet meer van je houden,” “Als je stout bent, krijg je geen cadeautjes van de kerstman” of “Als je je kamer niet opruimt, zullen we je geen speelgoed meer geven.”
“Er zijn maar twee manieren om mensen te laten doen wat ze willen. Of je trekt een ijzeren handschoen aan en dwingt ze, of je vertelt hen dat God wil dat ze het doen. “
-Raymond Khoury-
Waarom zetten we chantage in?
We zetten chantage in omdat het ons controle kan geven als we niet weten hoe we dat op een andere manier kunnen krijgen, of in de hoop kinderen te laten gehoorzamen zonder te protesteren.
Controle staat niet gelijk aan onderwijs. Onze kinderen vertellen wat ze moeten doen, hoe ze het moeten doen en hen bedreigen als ze het niet meteen doen, vermindert hun beslissingsvermogen.
Het gebruik van emotionele chantage bij kinderen kan de ergste remedie zijn voor onze onzekerheid als ouders. Het is ook een van de ergste manieren om onszelf te beschermen tegen de vragen van ons kind.
Het kan ook aantonen dat we niet veel geduld hebben om hun tijd te respecteren om dingen te doen, en/of weinig tolerantie om te accepteren dat ze de dingen op hun manier kunnen doen, op een manier die anders is dan de onze.
Het toepassen van emotionele chantage op onze kinderen kan ons misschien helpen om niet zo moe te worden. Het kan ook het nemen van beslissingen makkelijker maken voor onze kinderen, allemaal om hen zover te krijgen dat ze alles doen wat we willen.
Maar wat zijn de consequenties op de lange termijn? Zoals we al hebben opgemerkt, kan deze strategie op de lange termijn echt gevaarlijk worden.
“Als leugens of bedrog worden gebruikt in het communicatieproces, zal er sprake zijn van manipulatie, die wederkerig kan zijn.”
-Albert Jaquard-
Wat wakkert emotionele chantage aan bij onze kinderen?
Emotionele chantage bij kinderen is een vorm van manipulatie die hen geen keus laat. Ze zullen ons gehoorzamen… waarschijnlijk. Maar op een gegeven moment zal deze strategie niet meer effectief zijn.
Ze zullen deze strategie waarschijnlijk ook tegen ons gebruiken als wij degenen zijn die ze laten zien hoe ze het moeten doen. Zoals met alle vormen van chantage is het een strategie die vrijwel nooit enige positieve gevoelens produceert.
Bovendien kan dit wrok veroorzaken dat ze misschien niet kunnen verklaren maar met de tijd zal groeien. Kinderen zijn meestal veel eerder in staat om te identificeren wanneer mensen ze proberen te manipuleren dan we denken. En niemand houdt ervan gemanipuleerd te worden, toch?
Daarom zullen ze de mensen die hen proberen te chanteren vaak als een bedreiging beschouwen. Ze willen niet bij hen zijn omdat ze zich er niet goed door voelen.
Vaak gebruiken mensen emotionele chantage bij kinderen om tekenen van genegenheid te krijgen. Dit is echter ironisch genoeg een benadering die liefde vermindert, als er echt liefde in die relatie aanwezig is.
Bovendien leren ze, zoals we al eerder hebben gezegd, de chantage in hun voordeel te gebruiken. Hun manier waarop ze chantage zien, is dat het een volkomen geldige strategie is omdat hun geliefden het ook gebruiken. Als dit zo doorgaat, zal het helaas heel moeilijk voor hen zijn om relaties te onderhouden die niet oppervlakkig of symbolisch zijn.
“Liefde komt wanneer de manipulatie stopt. Het komt als je meer over de ander denkt dan over zijn reacties op jezelf en je volledig durft te onthullen. Het komt als je kwetsbaar durft te zijn. “
-Joyce Brothers-
Waarom chantage niet werkt
Meestal werkt chantage niet, omdat het bedreigingen gebruikt die niet op korte of lange termijn worden opgevolgd. Geen ouder zal stoppen met hun kind lief te hebben, alleen omdat hij zijn kamer bijvoorbeeld niet opruimt.
Psychologen hebben bewezen (en probeerden dit met wisselend succes door te geven aan de ouders) dat dit soort bedreigingen niet erg lang duren en een zeer triest resultaat hebben.
Met dit type chantage kan het kind nooit de echte reden leren weten waarom hij zijn kamer schoon moet houden. Hij zal nooit leren dat hij, door het hebben van een opgeruimde kamer, er dingen in kan vinden. Hij zal nooit leren waarom het belangrijk is om zijn tanden te poetsen, ook al heeft hij er soms geen zin in (totdat het natuurlijk te laat is en hij een dringend bezoek aan de tandarts moet brengen).
De meest waarschijnlijke uitkomst is dat wanneer de chantage stopt, of geen effect meer heeft, de goede gewoonten of gedragingen die we wilden dat ze zouden verwerven ook verdwijnen.
Chantage leert onze kinderen niet om problemen op te lossen of dingen te doen omdat het het beste is voor hen, en uiteindelijk is wat ze willen. Het ‘verandert’ het gedrag van het kind alleen voor dat moment of doel, maar er is geen echte verandering of blijvende motivatie.
Als we emotionele chantage gebruiken en de dreiging niet uitvoeren als het kind niet gehoorzaamt, verliezen we geloofwaardigheid.
“Educatie gaat over het helpen van een kind om zijn vaardigheden te verwezenlijken”
-Erich Fromm-
Welke alternatieven zijn er voor emotionele chantage?
Als we willen dat onze kinderen iets doen, vooral als ze heel jong zijn, is het het beste om hen te helpen of te vergezellen. Dit in plaats van bijvoorbeeld bevelen te geven vanaf de bank. Voor oudere kinderen is het beste voorbeeld de beste tool die je als ouder in kan zetten. Als we willen dat ze doen wat we willen dan moeten we ze iets positiefs geven door het voor te doen.
Onze kinderen zijn geen robots. Alleen robots of machines reageren en doen dingen de eerste keer dat we ze het aan hen vragen. Om deze reden moeten we dingen meerdere keren herhalen om kinderen dingen te laten doen.
We moeten er ook voor zorgen dat hun uitstel niet pure luiheid is of een bewuste handeling om ons boos te maken. Kinderen werken met een andere snelheid en in de meeste gevallen leren ze.
Het belang van dingen met het kind bespreken.
Het is ook belangrijk om dingen met je kinderen te bespreken. Biedt opties aan en te luister naar wat ze te zeggen hebben. Als we willen dat ze iets doen, moeten we ons eerst afvragen of het vanwege hun behoeften is of vanwege die van ons.
Als het vanwege onze behoeften is, zouden we alternatieven, tijden en vooral verklaringen moeten geven waarom we willen dat ze wel of niet op een bepaalde manier handelen. Als het iets met hen, hun welzijn en hun toekomst te maken heeft, is de meest effectieve aanpak om de voordelen van het doen van die dingen uit te leggen.
Wanneer we stoppen met het gebruik van chantage bij het opvoeden van onze kinderen, is de kans groter dat ze uiteindelijk een bepaalde manieren zullen kiezen om zichzelf te gedragen. Manieren waarbij zij en degenen om hen heen echt baat hebben. Als we hen hun intelligentie laten zien, kunnen ze de kans krijgen om intelligent te zijn.
“Probeer niet om je kind te behoeden voor de moeilijkheden van het leven, maar leer het eerder om ze te overwinnen.”
Misschien moeten we wat harder werken, dingen bespreken, en er wat meer voor hen zijn. De keerzijde hiervan is dat ze zullen opgroeien om meer autonoom te zijn. Ze krijgen een beter zelfbeeld, en ze zullen de waarde van inspanning en werk leren. Dat is zeker de moeite waard, toch?
