De vele soorten stressoren op de werkplek

Werkstressoren worden vaak geïdentificeerd in relatie tot het bedrijf zelf. Ze worden echter ook geassocieerd met het individu en hun eigen positie in het bedrijf.

Het is een ongelukkig feit dat stressoren op de werkplek vaak voorkomen. Ze komen zelfs veel vaker voor dan je waarschijnlijk denkt. Dit is een belangrijk gegeven, want je prestaties en welzijn kunnen er aanzienlijk door worden beïnvloed.

Hoewel de oorzaken niet altijd duidelijk zijn, kunnen deze stressoren in de meeste gevallen eenvoudig worden gedefinieerd en zelfs worden opgelost.

Ten eerste is het belangrijk om onderscheid te maken tussen specifieke en langdurige werkstress. Met andere woorden, het is één ding om last te hebben van extreme stress door een bepaald project of een tijdelijk te hoge werkdruk. Maar het is iets anders als angst zich opstapelt en uitbreidt in de loop van de tijd. In feite kan dit gevaarlijk zijn en zelfs leiden tot ernstige ziekten.

Tijdens periodes van werkstress kan de werknemer zich angstig voelen door het idee dat de eisen van hun omgeving hun capaciteiten en middelen ver te boven gaan. In feite is iets wat theoretisch eenvoudig op te lossen zou moeten zijn, niet altijd het geval. Vooral als de eisen van de werkgever en de werknemer niet echt overeenkomen.

De redenen voor werkstress kunnen dan ook divers en uiteenlopend zijn. Een te hoge werkdruk is bijvoorbeeld een veelvoorkomende oorzaak. Ook een onbelangrijke (of onbestaande) beloning, de giftigheid van bazen of collega’s, een gevoel van stagnatie, een gebrek aan motivatie, professionele ontwikkeling of persoonlijke controle over taken, enz.

Werkstress

De verschillende soorten werkstress kunnen in drie hoofdgroepen worden onderverdeeld:

• Gerelateerd aan de organisatie zelf.
• Gerelateerd aan de werkplek.
• Ontstaan in het individu.

Laten we ze eens nader bekijken.

Stressoren op de werkplek  die verband houden met de organisatie

Dit soort stressoren treedt op in een “slechte” organisatie. Met andere woorden, een bedrijf dat het werk onvoldoende vormgeeft, of een onproductieve of motiverende werkomgeving bevordert, enz. In dit soort scenario’s kunnen de volgende problemen voorkomen.

• Rolconflict. De werknemer weet niet precies wat er van hem verwacht wordt, krijgt tegenstrijdige opdrachten en is niet duidelijk over zijn verantwoordelijkheden.
• Overbelasting. Door deze slechte werkverdeling wordt de werknemer gedwongen om verantwoordelijkheden op zich te nemen die hem niet aangaan of waar hij niet op voorbereid is.
• Gebrekkige communicatie. Er zijn communicatieproblemen tussen de partijen, een conflict tussen afdelingen en onduidelijke of tegenstrijdige opdrachten, enz.
• Gebrek aan ontwikkeling. Het management van een bedrijf helpt niet bij de ontwikkeling van de professionele en educatieve carrière van de werknemer. Bijgevolg voelt de werknemer zich ontevreden.
• Structuur. Communicatie vanuit de hiërarchie bereikt niet alle werknemers.
• Klimaat. Te veel controle of spanning in de werkomgeving kan zelfs leiden tot extreme situaties zoals pesten of burn-out.
• Diensten. Er worden onvoldoende diensten aangeboden aan de werknemer. Bijvoorbeeld geen cafetaria, minimale parkeergelegenheid, enz.

stressoren op de werkplek gerelateerd aan de werkplek

De werkplek zelf kan om een aantal redenen ook een van de stressoren op het werk zijn. Laten we eens kijken onder welke omstandigheden deze ongewenste situatie zich kan voordoen:

• Onzekerheid. Onzeker werk is een bron van stress.
• Mentale belasting. Werk dat langdurige mentale inspanning vereist kan riskant zijn.
• Controle. De werknemer heeft geen controle over de uit te voeren taken. Daarom kunnen ze hun planning niet organiseren en hangt alles af van derden.
• Complexiteit. De uit te voeren taak is ingewikkeld of monotoon.
• Identiteit. De werknemer kent het effect van zijn rol in de organisatorische context niet. In feite beschouwen ze wat ze doen als nutteloos.
• Relaties. De relaties in de werkomgeving, zowel met collega’s als met andere afdelingen, zijn niet bevredigend.
• Fysieke omstandigheden. De werkplek is onvoldoende verlicht, maakt te veel lawaai, is te warm, enz.
• Materialen. De werknemer beschikt niet over de juiste materialen om zijn/haar taak uit te voeren.
• Risico’s. De werknemer moet mogelijk fysieke risico’s nemen. Bijvoorbeeld in verband met lange monotone werkuren, een slechte werkhouding, te veel gewicht dragen of te maken hebben met giftige materialen, enz.
• Ploegendiensten. Te veel wisselende diensten hebben een negatieve psychologische en fysieke impact op de werknemer.
• Beloning. Onvoldoende beloning heeft een negatieve invloed op de werknemer.
• Uren. Zowel de lange werkdag als een gebrek aan pauzes en vakanties zijn zeer schadelijk voor de werknemer.

Persoonsgerelateerde stressoren op de werkplek

Tot slot zijn er de stressoren op de werkplek die rechtstreeks van het individu zelf afhangen. Ze ontstaan meestal doordat de eisen niet in evenwicht zijn met de capaciteiten en de persoonlijkheid van de werknemer:

• Emotionele controle. De werknemer verliest zijn vermogen om kalm te blijven in bepaalde situaties en kan het evenwicht niet bewaren.
• Empathie. Ze zijn niet in staat om zich in te leven in collega’s, bazen, ondergeschikten, enz.
• Zelfmotivatie. Een gebrek hieraan verschijnt bij werknemers die niet in staat zijn om zin te geven aan de taak die ze doen.
• Gebrek aan vastberadenheid. Dit komt door een gebrek aan organisatie en systematisering van de taken van de werknemer.
• Stabiliteit. De emotionele toestand van de werknemer beïnvloedt zijn prestaties.
• Gewoonten. Een gebrek aan gezonde gewoonten is schadelijk. Een goed dieet is bijvoorbeeld noodzakelijk, evenals correct gedrag en voldoende rust.

Dit zijn de meestvoorkomende stressoren die deskundigen hebben ontdekt. Herken je er een of meerdere bij jezelf?