De relatie tussen de hersenen en darmen
Een nieuwe taal leren, een instrument bespelen, socialiseren, nieuwsgierig blijven, aan lichaamsbeweging doen…. Om je hersenen in vorm te houden, zijn er veel strategieën die je kunt volgen. In de afgelopen jaren hebben experts zich echter gericht op een heel speciaal onderwerp: de relatie tussen de hersenen en darmen.
Je hebt waarschijnlijk wel eens gehoord over het verband tussen darmgezondheid en de hersenen. Neurowetenschappers zoals Raquel Marin benadrukken de communicatie tussen deze twee organen en hun relatie met ziekten zoals Alzheimer, fibromyalgie of depressie.
In zekere zin is je dieet de basis van je gezondheid, waar je dus goed op moet letten. Een gezond, behendig, jeugdig brein, dat klaar is om te veranderen en effectief op zijn omgeving te reageren, heeft namelijk een reeks basisvoedingsstoffen nodig. Denk bijvoorbeeld aan B-vitamines en antioxidanten.
Je hersenen in vorm houden voor een betere kwaliteit van leven
Is er een specifieke manier om je hersenen te trainen? Een manier zodat je oud kunt worden in de best mogelijke intellectuele conditie? Eigenlijk is er niet slechts één: er zijn veel manieren om het te doen.
De meeste hebben te maken met aandacht voor je dagelijkse gewoonten. Raquel Marin, expert in deze materie, laat zien hoe de hersenen en darmen met elkaar zijn verbonden. Ook laat ze zien hoe je je hersenen in vorm kunt houden.
Dr. Marin, neurowetenschapper en hoogleraar fysiologie aan de Universiteit in La Laguna, valt op vanwege haar werk als promotor van dit onderwerp.
Ze valt vooral op vanwege haar interessante publicaties zoals haar nieuwste boek Pon en forma tu cerebro (in het Nederlands: Breng je hersenen in vorm). Daarin noemt ze de sleutel tot het behouden van een actief en gezond brein op elke leeftijd.
Net zoals de dichteres Emily Dickinson zei, zijn de hersenen breder dan de hemel. Op de een of andere manier heeft dit fascinerende orgaan, dat mensen vaak vergelijken met een computer, veel hulpbronnen, processen en mogelijkheden waarover je waarschijnlijk weinig weet.
Alleen experts kunnen antwoorden en objectieve gegevens verstrekken die iedereen in zijn dagelijkse leven zou moeten toepassen. Als je wilt weten hoe je je hersenen in vorm kunt houden, dan kan dit interview met Dr. Raquel Marin waarschijnlijk je twijfels daarover beantwoorden.
De relatie tussen de hersenen en darmen
V(ragensteller). In je boek Pon en forma tu cerebro (Breng je hersenen in vorm), zeg je dat de hersenen een erg kieskeurige eter zijn. Waarom is dat?
Mensen denken altijd na over wat ze moeten eten om hun spieren, hart of huid gezond te houden. Ze vergeten echter dat de hersenen niet zomaar iets nodig hebben wat voeding betreft.
Dit orgaan is een van de meest veeleisende als het gaat om voedingsstoffen omdat het metabolisch hyperactief is. Dit wil zeggen, het verbrandt veel calorieën en voedingsstoffen die het niet kan produceren. Zonder deze voedingsstoffen werkt het slecht en vroeg of laat begin je dit ook te voelen.
V. Wat kun je zeggen over communicatie tussen de hersenen en darmen?
In de afgelopen jaren hebben enkele verbazingwekkende onderzoeken bevestigd dat de darm de grootste bondgenoot of de ergste vijand van de hersenen kan zijn.
Degeneratieve ziekten zoals bijvoorbeeld Alzheimer, Parkinson, autisme, fibromyalgie, depressie, angst, slapeloosheid, multiple sclerose, worden vroegtijdig in beweging gezet door een gebrek aan evenwicht in de darmbacteriën.
V. Hoe belangrijk is water voor de hersenen?
De twee fundamentele hersencomponenten zijn vet en water. De hersenen zijn daardoor erg gevoelig voor uitdroging (Engels artikel). Dat is de reden waarom als je hoofdpijn hebt of je duizelig voelt, je binnen een paar minuten eenvoudig kunt rehydrateren. Je voelt vervolgens je intellectuele gezondheid gewoon verbeteren.
V. Mensen verwarren glucose vaak met suiker. Kun je het verschil tussen de twee uitleggen?
Glucose is een eenvoudige molecule die aanwezig is in vrijwel alle onbewerkte voedingsmiddelen die je eet. Suiker is een reeks van verschillende moleculen, waarvan sommige door mensen worden gesynthetiseerd om voedsel zoeter te maken, te bewaren en aantrekkelijker te maken. Deze verwerkte suikers kunnen je hersenen beschadigen en ontstekingen veroorzaken.
V. Welke voedingsmiddelen en activiteiten zijn nodig om intellectuele en creatieve vaardigheden te verbeteren?
De beste manier om je hersenen in vorm te houden, is door de neurale communicatie en bloedstroom door de hersenen te helpen. Daarom zou je het volgende moeten eten:
- vette vis
- vitamine B, C, D en E
- natuurlijke antioxidanten (aanwezig in kleurrijke groenten en fruit)
- jodiden (in zeevruchten)
- vezels (voor de gezondheid van de darmen), die aanwezig zijn in peulvruchten, zaden, granen, groenten en fruit.
Het mediterrane dieet bijvoorbeeld is een van de meest neuro-gezonde diëten ter wereld, juist omdat het rijk is aan deze voedingsmiddelen.
V. Welke voedingsmiddelen zijn de beste voor je hersenen en darmen om de slaapkwaliteit te verbeteren?
Tryptofaan-rijke voedingsmiddelen zoals granen, noten, zaden, mager vlees, vis, fruit (banaan, kiwi, pruimen, vijgen, grapefruit, meloen en tomaat) en pure chocolade.
Dit aminozuur draagt bij aan de productie van melatonine, het hormoon dat tot slaap aanzet. Het is ook beter om te voorkomen dat je achter de computer zit of intellectueel veeleisende activiteiten doet voordat je naar bed gaat.
Probeer ook een routine te volgen om je te ontspannen en je voor te bereiden op de slaap. Luister bijvoorbeeld naar rustgevende muziek, drink kamillethee, pas de temperatuur van je kamer aan, doe activiteiten met lage intensiteit, enzovoort.
Als je bijvoorbeeld naar de sportschool gaat om 10 uur ’s avonds of je eet vlees met friet als avondeten met een halve fles wijn, dan zal het moeilijker voor je zijn om in slaap te vallen.
V. Tot slot, in je boek besteed je een hoofdstuk aan het vinden van een balans tussen een hectische levensstijl en het voedsel dat je voor je hersenen moet consumeren. Wat kunnen we hier precies aan doen?
Ik stel een combinatie van stappen voor die je helpen het voedsel te combineren voor je ‘twee hersenen’ (je werkelijke hersenen en de darmflora), je trainingsroutine en gewoonten die de activiteit en emotionele balans van je hersenen bevorderen.
De hersenen zijn als een stel spieren; afhankelijk van wat je doet, ontwikkel je het ene of het andere deel. Het kennen van je hersenen en darmen is de beste manier om er het beste van te profiteren.