De neurologische effecten van het coronavirus: de nieuwste ontdekkingen

Verlies van reuk en smaak, zenuwpijnen, duizeligheid, geestelijke verwarring, en zelfs af en toe gevallen van encefalopathie. Deskundigen bestuderen de neurologische effecten van het coronavirus.
De neurologische effecten van het coronavirus: de nieuwste ontdekkingen
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

SARS-CoV2 is een uitdagend biologisch raadsel dat wetenschappers beetje bij beetje moeten ontcijferen. Dit virus blijft meer vragen oproepen dan antwoorden geven. Maar naarmate de dag verstrijkt begrijpen we er steeds iets meer van, hetzij onder de lens van een microscoop, hetzij door de symptomen die het veroorzaakt te analyseren. De nieuwste bevindingen onthullen dat het coronavirus ook neurologische effecten kan veroorzaken.

Een paar maanden geleden verklaarde de Tsinghua Universiteit in Peking dat de cellen het virale RNA verwarren met het genetische materiaal zelf, waardoor we zelf virale eiwitten ontwikkelen. Ook weet iedereen welke invloed ze hebben op ons ademhalingssysteem, iets dat COVID-19 gemeen heeft met MERS en SARS.

Het virus dat de huidige pandemie uitlokte heeft echter een hogere infectieuze lading. In feite is zijn virale impact tot 1.000 maal groter dan die van andere virussen. In dit verband stellen deskundigen dat de hele virale lading zich tijdens de eerste dagen in de keel bevindt, wat de verspreiding van de ziekte bevordert. Ongeveer op dag zeven of acht beginnen de longen problemen te krijgen.

Een paar weken geleden onthulde de wetenschappelijke wereld echter een nieuw effect dat kan verklaren waarom deze ademhalingsproblemen optreden. De oorsprong van COVID-19 zou, misschien, in ons centrale zenuwstelsel kunnen liggen.

Het coronavirus

De neurologische effecten van het coronavirus

We hebben allemaal gehoord dat het coronavirus ons onze reuk- en smaakzin kan doen verliezen. Deskundigen zoals Dr. Claire Hopkins van het King’s College London beschreven dit effect.

Deze aandoening is geen effect van het ademhalingsstelsel, maar veeleer van het centrale zenuwstelsel. Iets wat veel artsen bovendien dagelijks bij getroffen patiënten ontdekken is dat ze talrijke neurologische verschijnselen vertonen.

In sommige gevallen hebben artsen zelfs hersenbeschadiging ontdekt. In een studie van de artsen Yan-Chao Li, Wan-Zhu Bai en Tsutomu Hashikawa van de Peking Universiteit tonen de tomografie scans van patiënten aan dat het coronavirus inderdaad ook neurologische effecten kan veroorzaken.

36,4% van de patiënten heeft neurologische manifestaties

In de Universiteit van Siena in Italië zijn artsen al weken bezig dit feit te analyseren (Spaanse link). Dr. Antonio Federico verklaarde dat 36,4 % van de patiënten neurologische veranderingen vertoonden. De Italiaanse Vereniging voor Neurologie probeert deze klinische realiteiten verder te analyseren.

Ze hebben ontdekt dat het om symptomen gaat die met het centrale zenuwstelsel te maken hebben:

  • Hypogeusie (verlies van smaak)
  • Hyposmia (verlies van reukzin)
  • Neuralgie (hoofd-, nek- en aangezichtspijn)
  • Migraine
  • Geestelijke verwarring
  • Intense spierpijn
  • Duizeligheid, misselijkheid en overgeven

Artsen hebben heel specifieke gevallen beschreven van patiënten die aan encefalopathieën leden, zoals het geval (Engelse link) dat gepresenteerd werd door dr. Gassan Shajin en dr. Daniel Noujam. Ook is er een ander geval van een 58-jarige patiënte die een zeldzame neurologische ziekte kreeg die haar mentale toestand veranderde.

Een ander geval werd op 21 maart beschreven door Dr. Asia Filatov van het Charles E. Schmidt College of Medicine in Florida. In dit geval ontwikkelde een patiënte met COVID-19 ook een andere encefalopathie.

Dit zou de oorzaak kunnen zijn van ademhalingsproblemen

Terwijl de SARS en MERS uit 2002 een duidelijke directe invloed hadden op het ademhalingssysteem, doen wetenschappers iets andere ontdekkingen over COVID-19.

In dit geval bemiddelt het centrale zenuwstelsel bij acute ademhalingsproblemen. Drs. Yan-Chao Li, Wan-Zhu Bai, en Tsutomu Hashikawa verklaarden dit feit.

Volgens de deskundigen infecteert SARS-Cov2 de centra van de hersenstam die de ademhaling regelen. Bovendien hebben deskundigen gezien dat dit virus de hele hersenen infecteert.

Ook tast het virus de cardiorespiratoire neuronen van de hersenen zozeer aan dat het de spontane ademhaling remt.

Inzicht in het werkingsmechanisme is een voordeel

We weten al dat het coronavirus neurologische effecten kan veroorzaken. We weten dat acute longontsteking bij veel patiënten fataal is geweest. Nu kennen we de oorsprong, het werkingsmechanisme, en de gevolgen. Al deze gegevens zijn erg nuttig.

Weten hoe deze onwaarneembare vijand te werk gaat is een voordeel. Het is echter waar dat het ons nog ontbreekt aan de nodige middelen om zijn virale lading in het lichaam te verminderen. Maar naarmate wetenschappers de raadsels van zijn genetische code ontcijferen, zullen we in staat zijn doeltreffende manieren te ontwikkelen om het te bestrijden.

Het enige wat we nu kunnen doen is doorgaan met de opsluiting om de curve af te vlakken, in de hoop dat wetenschappers erin zullen slagen een geneesmiddel te vinden.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Neo Poyiadji, Gassan Shahin(2020) COVID-19–associated Acute Hemorrhagic Necrotizing Encephalopathy:Radiology Mar 31 202 doi.org/10.1148/radiol.2020201187
  • Yan-Chao Li Wan-Zhu Bai, Tsutomu Hashikawa (2020) The Neuroinvasive Potential of SARS-CoV2 May Play a Role in the Respiratory Failure of COVID-19 Patients. Journal Medicine Virology DOI: 10.1002/jmv.25728

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.