De gevolgen van drugsgebruik, -misbruik en -verslaving

Drugsgebruik is een serieus probleem. Het begrijpen van de gevolgen van drugsmisbruik kan de eerste stap zijn om dit probleem op te lossen.
De gevolgen van drugsgebruik, -misbruik en -verslaving

Laatste update: 06 juli, 2019

Er zijn veel verschillen tussen drugsgebruik, drugsmisbruik en drugsverslaving. Mensen hebben vaak de neiging om deze termen door elkaar te gebruiken. Weten waar deze termen werkelijk voor staan, kan je echter helpen om de problemen waar ze naar verwijzen beter te herkennen en ook de gevolgen van drugsgebruik beter te begrijpen.

Dit is zeer belangrijk omdat drugsgebruik een van de meest urgente kwesties van onze tijd aan het worden is. Een hele generatie jongeren loopt daarom risico om te lijden onder de gevolgen van drugsgebruik.

Studies tonen aan dat patronen van drugsgebruik de afgelopen tijd aan het veranderen zijn. In de jaren ’80 en vroege jaren ’90 was heroïne de meest populaire drug. Tegenwoordig zijn er echter een hele hoop nieuwe drugs bij gekomen. Vandaag de dag zijn de meest populaire en meestvoorkomende drugs synthetische drugs.

Alcohol en tabak worden nog steeds op grotere schaal geconsumeerd dan de rest van de chemische stoffen die op de markt beschikbaar zijn. We hebben echter ook nog een hele categorie aan illegale drugs.

Het gebruik van cocaïne onder jongeren neemt inmiddels ook toe. In dit artikel gaan we het voornamelijk hebben over de verschillen tussen drugsgebruik, -misbruik en -verslaving.

Vrouw heeft last van een verslaving

Wat zegt de DSM-5 over de gevolgen van drugsgebruik?

Tegenwoordig baseren de meeste psychologen zich op het Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (de DSM-5) van de American Psychiatric Association. De DSM-5 dient als een referentie voor het vaststellen van de verschillen tussen drugsgebruik, drugsmisbruik en drugsverslaving.

In de DSM-4 werd drugsmisbruik gedefinieerd als een milde of vroege fase van drugsgebruik. Drugsverslaving werd daarentegen beschouwd als een ernstigere manifestatie van dezelfde kenmerken.

In de praktijk en voor bepaalde gevallen waren de diagnostische criteria voor drugsmisbruik vrij ernstig. De categorieën voor drugsgebruik en drugsverslaving werden daarom in de DSM-5 samengevoegd in één stoornis, de zogenaamde stoornis in het gebruik van middelen (substance-use disorder SUD in het Engels). Dit zijn de diagnostische criteria:

  • Consumptie van grote hoeveelheden van het middel of consumptie gedurende een langere periode dan verwacht.
  • Herhaalde, mislukte pogingen om het gebruik te stoppen of reguleren.
  • Veel tijd besteden aan het proberen te verkrijgen van het middel, het te gebruiken of het in stand houden van het bedwelmende gevoel.
  • Intens verlangen om het middel te gebruiken.
  • Terugkerend gebruik staat academische, werk- of huishoudelijke taken in de weg.
  • Verblijvend verbruik ondanks terugkerende huis- of werkproblemen veroorzaakt of verergerd door middelengebruik.
  • Verminderde betrokkenheid bij sociale activiteiten en werkactiviteiten door middelengebruik (of het volledig vermijden ervan).
  • Vervolg en herhaald gebruik, zelfs in situaties die fysieke schade kunnen veroorzaken.
  • Tolerantie.
  • Het ervaren van ontwenningsverschijnselen.

Dit is de meest recente definitie van de problemen die een stoornis in het gebruik van middelen kan veroorzaken. Wat zijn echter de verschillen tussen drugsgebruik, -misbruik en -verslaving?

Verschillen tussen drugsgebruik, drugsmisbruik en drugsverslaving

Allereerst is het goed om te weten dat we spreken van drugsgebruik wanneer het middel nog geen directe gevolgen heeft voor de gebruiker of zijn omgeving. Dat kan afhankelijk zijn van de hoeveelheid die er gebruikt wordt, de frequentie van het gebruik of persoonlijke situatie van de gebruiker.

In de klinische praktijk is deze term tamelijk ingewikkeld. Het is namelijk niet voldoende om alleen te kijken naar hoe vaak iemand een middel gebruikt. Een individu kan een bepaald middel slechts sporadisch gebruiken, maar er wel duidelijk misbruik van maken wanneer hij dit doet.

Het is echter ook weer niet voldoende om alleen naar de kwantiteit te kijken. Een individu kan namelijk ook zeer kleine hoeveelheden van een middel gebruiken, maar dit toch zo vaak doen dat hij er verslaafd aan raakt. Het is daarom erg belangrijk om voorzichtig te zijn wanneer je de term ‘drugsgebruik’ gebruikt.

Man die ontwenningsverschijnselen ervaart

We kunnen ‘drugsmisbruik’ definiëren als middelengebruik dat negatieve gevolgen heeft voor de gebruiker of zijn omgeving. Ook dit kan afhankelijk zijn van de hoeveelheid die er gebruikt wordt, de frequentie van het gebruik of persoonlijke situatie van de gebruiker.

Een vrouw kan bijvoorbeeld zonder problemen matig drinken en roken. Zou ze dezelfde gewoonte echter tijdens haar zwangerschap in stand houden, dan valt haar consumptie onder de categorie drugsmisbruik.

Tot slot spreken we van een drugsverslaving wanneer de gebruiker het gebruik van het middel boven al het andere in zijn leven plaatst. Iets dat misschien dus begon als een onbelangrijke, sporadische gewoonte, begint nu controle te krijgen over zijn hele leven.

Iemand die verslaafd is aan drugs zal het grootste gedeelte van zijn tijd bezig zijn met het gebruiken van drugs, het verkrijgen van drugs, het kopen van drug, het doen van drugs etc.

Tot slot

Het is belangrijk om deze kwestie de aandacht te geven die het verdient. De eerste stap om dit te bereiken is om ervoor te zorgen dat je alle drie de termen goed begrijpt.

Zodra dit bij het grootste gedeelte van de bevolking het geval is, kunnen we stappen ondernemen om dit echt ernstige probleem te bestrijden. Door middel van de juiste inlichting en collectieve actie kunnen we de harde realiteit van drugsmisbruik veranderen.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.