De Borromeaanse knoop in de psychoanalyse
Omdat de psychoanalyse complex is, gebruiken veel experts metaforen en analogieën om ideeën gemakkelijker te kunnen conceptualiseren. Een van deze analogieën is de Borromeaanse knoop, een briljante manier om uit te leggen hoe onze geest werkt.
Leren over de Borromeaanse knoop is een uitstapje naar de lacaniaanse psychoanalyse, die verschillende aspecten van individuele gedachten, emoties en gedragingen onderzoekt. Het kijkt ook naar de verbinding van een individu met de werkelijkheid.
Jacques Marie Emile Lacan was een Franse psychoanalyticus en psychiater geboren in 1901. Hij was een van de meest relevante figuren van het hedendaagse Franse structuralisme.
Zijn theorieën werden met gelijke delen aanvaard en afgewezen. Hij was betrokken bij de freudiaanse beweging en veroorzaakte wat spanning bij de International Psychoanalytical Assocation. Hij nam uiteindelijk zelfs afstand van de vereniging. In 1964 richtte hij de Freudiaanse School van Parijs op.
Zijn bijdragen aan de psychoanalyse waren gerelateerd aan filosofie, taalkunde en kunst. Hij was bevriend met kunstenaars als Andre Breton en Salvador Dali en borduurde voort op het werk van Heidegger, Strauss en Hegel. Het werk van Lacan is tamelijk controversieel.
Sommigen geloven dat het geen freudiaanse wortels heeft, hoewel Lacan zelf pleitte voor een terugkeer naar Freud. Hij voerde aan dat psychoanalytici geen neutrale luisteraars zijn en benadrukte onbewust verlangen en plezier.
Wat is de Borromeaanse knoop?
De Borromeaanse knoop verwijst naar drie onderling verbonden ringen die een knoop (of ketting) vormen. Als een van de ringen zou worden doorgesneden, zouden ze alle drie worden gescheiden. Het symbool komt van de afbeelding op het wapen van de familie Borromi.
Lacan gebruikte deze knoop om de structuur van sprekende onderwerpen te helpen beschrijven, onderverdeeld in de volgende delen:
- Het Denkbeeldige. Dit is het eerste register dat is gekoppeld aan afbeeldingen. Aan de basis ligt de structuur van het zelf, die zich ontwikkelt door beelden van de ander, door identificatie, te beginnen bij de moeder.
- Het Symbolische register. Dit is in wezen linguïstisch van aard. Het linkt naar het intersubjectieve veld waarmee we informatie uitwisselen met de ander. Het heeft ook te maken met het gebied van kennis, cultuur en de grote ‘andere’.
- Het Reële register. Dit is alles wat niet kan worden weergegeven door afbeeldingen of taal. Met andere woorden, het onkenbare, ondenkbare of datgene waartegen je je verzet. Het verschilt van de realiteit in die zin dat het reële de manier is waarop je de wereld begrijpt, dus het past in symbolische of denkbeeldige registers. Het reële heeft daarentegen geen betekenis.
Daarom is de Borromeaanse knoop een topologie. In zijn boek On the Names of the Father suggereert Lacan dat de drie registers in elk onderwerp aanwezig zijn.
Bovendien moeten ze in elkaar worden geknoopt om de realiteit van het onderwerp consistent te laten zijn en een dialoog en een sociale band met de ander te behouden. De verschillende manieren om aan elkaar te knopen bepalen dus iemands mentale structuur.
Concepten die verband houden met de Borromeaanse knoop
Op een bepaald moment in de Lacaniaanse theorie waren er slechts drie registers in de Borromeaanse knoop. Lacan voegde later een vierde register toe, dat hij de sinthome noemde. Het brengt het reële, het denkbeeldige en het symbolische samen.
De sinthome helpt de proefpersoon zich zo te verankeren dat hij verbinding kan maken met de werkelijkheid en zich eraan kan aanpassen. Het dient als een enclave voor het onderwerp. Als het wordt vrijgegeven, kan dit leiden tot psychose.
Een ander concept van Lacan is The Name of the Father, dat fungeert als een fundamentele wet. Het is de essentiële vorm waardoor deze drie registers met elkaar verbonden blijven. Lacan geloofde dus dat de vaderlijke functie het anker is van de symbolische activiteit van het individu, dat wat de wet oplegt.
Je kunt de knoop ook met het object associëren, omdat het het andere deel van het verlangen is waardoor je het gevoel krijgt dat er iets ontbreekt in je leven. Het heeft te maken met verlies. Dus het onderwerp heeft niet alleen drie registers, maar het wordt ook geregeerd door impuls.
Taal loopt door de impulsen heen en motiveert het individu richting het object van zijn verlangen. Als je je je verlangen bevredigt, zul je plezier ervaren. Als je dat niet doet, dan zul je leed ervaren. Tot slot, wanneer je je tegen de realiteit verzet, verschijnt er een spookbeeld.
Je mentale structuur
Kortom, de Borromeaanse knoop vertegenwoordigt de verbindingen waaruit je mentale structuur bestaat. Het Symbolische register laat zien dat er wetten zijn die interacties reguleren en die nauw verbonden zijn met de taal, waaruit de wereld bestaat.
Het Denkbeeldige register heeft te maken met het spiegelbeeld van het lichaam waarmee je jezelf kunt identificeren. Het Reële is alles wat met het bestaan te maken heeft, die dingen die niet kloppen en moeilijk onder woorden te brengen zijn.
Dus, de manier waarop jouw knoop is vastgemaakt (of losgemaakt), bepaalt je mentale structuur. De sinthome verschijnt ook als een vierde register dat het begin van psychose-gerelateerd gedrag voorkomt. Kortom, de Borromeaanse knoop is een fascinerende analogie om te begrijpen hoe de geest werkt.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
Lacan, J. (1953). Lo simbólico, lo imaginario y lo real. De los nombres del padre, 11-64.
Lacan, J. (1956/1996). El seminario. La relación de objeto, Buenos Aires: Paidós.
