Affectieve ambivalentie: als liefde en haat naast elkaar bestaan
Affectieve ambivalentie is een weergave van de complexiteit van de mens. Het is in staat zijn om te haten en lief te hebben op hetzelfde moment. Het is ook genegenheid voelen en bedrog en opwinding en droefheid op hetzelfde moment. Eigenlijk zijn deze veelvoorkomend en normaal.
Affectieve ambivalentie is een soort van complexe emotie van tegenstrijdigheid en spanning. Een voorbeeld is wanneer je van iemand houdt en iemand haat op hetzelfde moment.
Dit betekent dat je een grote genegenheid kunt hebben voor de persoon die dicht bij je staat, maar tegelijkertijd een hekel aan hem of haar hebt. Ook al wil je een vriend zijn, je hebt pijn.
Waarom hebben mensen deze tegenstrijdige en negatieve gevoelens bij meer dan één gelegenheid? Is dit normaal of is het een moment van onevenwichtigheid? Feit is dat deze realiteit volkomen normaal is. Tegelijkertijd gaat het om de immense complexiteit van de mens als het om emoties gaat.
Studies over affectieve ambivalentie
Het is dan ook niet verwonderlijk dat dit onderwerp de wetenschappelijke gemeenschap sterk interesseert en dat er talrijke onderzoeken en studies over dit onderwerp zijn uitgevoerd.
Het lijkt wel iets uit een roman voor neurologen, psychiaters en deskundigen in emotionele psychologie. Het toont dus aan dat het een feit is hoe ingewikkeld het weefsel van je emoties kan zijn in je relaties.
Auteurs als Frenk van Harreveld van de Universiteit van Amsterdam hebben er een studie naar gedaan. Zij concludeerden dat affectieve ambivalentie niet alleen bepaalt wat je voelt, maar dat het ook een interne complexiteit is die je dwingt om op bepaalde manieren te handelen. Er zijn bijvoorbeeld vrouwen die emotionele ambivalentie ervaren na de bevalling.
Ze houden van hun nieuwe baby, maar voelen plotseling een chaotische mix van emoties van uitputting, afwijzing, tederheid, en angst die die eerste maanden van het moederschap definiëren.
“Je weet dat wanneer ik je haat, het is omdat ik van je hou tot een punt van passie dat mijn ziel losmaakt.”
Affectieve ambivalentie: kenmerken die het definiëren
Of ze nu lijden of genieten, affectieve ambivalentie is een gevoel dat alle mensen op een bepaald moment in hun leven ervaren. Wat emoties betreft, komen namen als Daniel Goleman of Paul Eckman waarschijnlijk in je op. Het is echter vermeldenswaard dat het al wordt bestudeerd sinds het begin van de 20e eeuw.
Eugen Leuler ontdekte affectieve ambivalentie in 1911. Hij beschreef het toen als de gelijktijdige aanwezigheid van twee tegengestelde gevoelens, namelijk aantrekking en afstoting. Dit komt neer op twee tegenstrijdige richtingen.
Sindsdien heeft de psychologie voortdurend belangstelling getoond voor een onderwerp dat twee verschillende gebieden lijkt te zijn. Ondanks het feit dat affectieve ambivalentie van zo vaak voorkomt in relaties, is het gebied van de sociale psychologie er de laatste jaren in geïnteresseerd geraakt.
Wat is daar de reden voor? Veel van de beslissingen die mensen nemen zijn tegenstrijdig. Bijvoorbeeld, je wilt iets kopen, maar je kunt dat op dat moment niet. Of je wilt die baan in een ander land, maar je wilt niet het risico nemen om je vaderland te verlaten.
Tegenstrijdigheid veroorzaakt pijn
Affectieve of emotionele ambivalentie wekt extreme onrust op. Helaas zijn de energie en de slijtage van dit soort dissonantie immens. Zoveel zelfs dat je soms zelfs door die gevoelens wordt verlamd. Plotseling word je je bewust van de grote liefde of genegenheid die je voor iemand of iets voelt. Tegelijkertijd voel je uitputting, afwijzing, en zelfs haat.
Misschien hou je van iemand, maar verafschuw je zijn of haar gedrag en houding, ook de manier waarop hij of zij jou behandelt. Denk tegelijkertijd aan je jeugd.
Die vitale fase van je leven is een constante tegenstrijdigheid op zoek naar ervaringen. Er is bijvoorbeeld angst, bezorgdheid, verlangen en intensiteit tegelijkertijd. Het is niet makkelijk om met dit soort interne tegenstrijdigheden om te gaan en daar zijn we ons allemaal van bewust.
Emotionele ambivalentie dwingt je om beslissingen te nemen
We weten allemaal dat affectieve of emotionele ambivalentie synoniem is met tegenstrijdigheid. Er zit echter ook een positief effect aan. Dit is het feit dat je bepaalde situaties doet beslissen, verduidelijken of zelfs aanvaarden. Zo aanvaarden moeders na de bevalling beetje bij beetje hun nieuwe realiteiten.
Wanneer je iemand tegelijkertijd liefhebt en haat, zorgt dit ervoor dat je de realiteit van dit gevoel gaat begrijpen. Is liefde belangrijker dan haat? Is deze tegenstrijdigheid natuurlijk? Of is haat een feit waar je je bewust van moet zijn om beslissingen te nemen?
Dr. Laura Ress van de Universiteit van Michigan deed in 2013 een onderzoek dat interessante resultaten opleverde: affectieve ambivalentie stimuleert zelfbewustzijn.
Dat onbehagen is iets dat de hersenen moeten sussen en oplossen. Het is zelfs aangetoond dat dit soort tegenstrijdigheid je creativiteit stimuleert. Het laat je ook zoeken naar manieren om te denken en tegelijkertijd te ontdekken wat je gelooft. Misschien kom je wel met originele antwoorden om de tegenstrijdigheid op te lossen.
Ten slotte, als je jezelf in zo’n persoonlijk labyrint ziet, is het een goed idee om te stoppen, te luisteren en te begrijpen. Misschien is er iets dat je moet aanpakken of oplossen.
Het leven zelf is een tegenstrijdigheid en emoties zijn dat nog meer. Het is duidelijk dat liefhebben niet makkelijk is en een grote verantwoordelijkheid vereist.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Sincoff, J. B. (1990). The psychological characteristics of ambivalent people. Clinical Psychology Review, 10(1), 43–68. https://doi.org/10.1016/0272-7358(90)90106-K
- Van Harreveld, F., Nohlen, H. U., & Schneider, I. K. (2015). The ABC of Ambivalence: Affective, Behavioral, and Cognitive Consequences of Attitudinal Conflict. In Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 52, pp. 285–324). Academic Press Inc. https://doi.org/10.1016/bs.aesp.2015.01.002
