Hoe te helpen en wat te zeggen tegen iemand met een eetstoornis?

Wat je zegt tegen mensen met een eetstoornis heeft een aanzienlijke impact op hun gezondheid. Geef daarom geen commentaar op de lichaamsbouw. Hier helpen met wat je kunt zeggen tegen iemand met een eetstoornis.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Sara González Juárez.

Laatste update: 21 juni, 2024

Het ter sprake brengen van onze relatie met eten kan ingewikkeld worden wanneer we omgaan met iemand die kampt met een eetstoornis (ED) en lichaamsbeeldproblemen. Soms vragen we ons af wat we tegen iemand met zo’n ernstige aandoening moeten zeggen en hoe we ervoor kunnen zorgen dat hij of zij zich veilig voelt in de omgeving die we met hem of haar delen.

Sommige tijden van het jaar, zoals Kerstmis of de zomer, zijn behoorlijk moeilijk voor mensen met een eetstoornis. In feite worden ze geconfronteerd met de cultuur van eetbuien en diëten, het “niet te veel eten” en het “één keer per jaar kan geen kwaad”, opmerkingen over andermans lichaam, vetfobie en bagatellisering.

Daarom is het heel belangrijk om te weten hoe je ze kunt begeleiden, en daar gaan we het hier over hebben.

Wat zijn eetstoornissen?

Eetstoornissen (ED’s) zijn eetpatronen die pathologisch worden. Ze hebben ook een cognitieve component die te maken heeft met het zelfbeeld en het gevoel van eigenwaarde, en een emotionele component die gevoelens als schuld of angst omvat.

Het is geen levensstijl of iets dat vrijwillig wordt gekozen. Mensen met een eetstoornis lopen een groot risico op verschillende problemen en ziekten door de ondervoeding die het gevolg is van hun gedrag. Daarom is het zo belangrijk om professionele hulp te zoeken en te zorgen voor de juiste ondersteuning in sociale kringen.

Soorten eetstoornissen

Anorexia en boulimia zijn vaak de eerste stoornissen waar je aan denkt als het gaat om problemen met eetgedrag. Er zijn echter nog veel meer stoornissen die vaak over het hoofd worden gezien en zijn opgenomen in de DSM-V:

• Pica.
• Boulimia nervosa.
• Anorexia nervosa.
• Eetbuistoornis.
• Ruminatiestoornis.
• Voedselvermijdings- of beperkingsstoornis.
• eetstoornis niet anders gespecificeerd.

Wat te zeggen (en wat niet te zeggen) tegen iemand met een eetstoornis?

Het is normaal om onze dierbaren zich beter te willen laten voelen als ze ziek zijn. In het geval van eetstoornissen is het echter belangrijk om voorzichtig te zijn, omdat het stoornissen zijn die erg onderhevig zijn aan verschillende aspecten:

• Stereotypen.
• Cognitieve vooroordelen.
• Culturele overtuigingen.

In deze context volgen hier enkele waardevolle tips om je te helpen iemand met een van deze aandoeningen te begrijpen en effectief met hem of haar te communiceren.

1. Bagatelliseer hun emoties of symptomen niet

Het is essentieel dat mensen met een eetstoornis het gevoel hebben dat ze zich in een sociale kring bevinden die zich bewust is van hun probleem en het niet bagatelliseert. Opmerkingen als “het is oké voor één dag” of “morgen brand je het er wel weer af in de sportschool” zijn voorbeelden van zinnen die je moet vermijden.

2. Om te weten wat je tegen iemand met een eetstoornis moet zeggen, moet je open communicatie aanbieden

Actief luisteren en niet oordelen zijn de twee belangrijkste pijlers van communicatie met iemand met een eetstoornis. Laat ze hun gevoelens en behoeften uiten. Vraag hoe je kunt helpen en hoe zij met hun symptomen omgaan, alles wat je moet weten om een goede bondgenoot te zijn.

3. Elimineer opmerkingen over andermans lichaam uit je spraak

Niemand vindt het prettig als er over zijn of haar lichaam wordt gesproken – zeker niet op een denigrerende manier – dus deze actie wordt een kwestie van basaal respect. Mensen met een eetstoornis zijn bijzonder gevoelig voor dergelijke opmerkingen, tot het punt waarop ze triggers kunnen worden.

4. Vermijd praten over diëten en eetbuien

Hoewel we het ons misschien niet realiseren, is gewichtsgerichtheid een krachtige kracht in ons leven. In meer of mindere mate zien we eten als een middel om af te vallen, negatieve emoties te verlichten of de gezondheid van anderen te bekritiseren, allemaal zonder het te beseffen.

Iemand met een eetstoornis heeft hier veel last van en vermijdt zulke gesprekken.

5. Valideer de emoties en moeite van iemand met een eetstoornis

Eetstoornissen zijn een voortdurende en zeer zware strijd. Als de persoon ontvankelijk is, is het goed om hun vooruitgang en pogingen om te genezen te versterken. Bijvoorbeeld: “Ik weet dat het je veel tijd heeft gekost om zover te komen en ik ben erg trots op je” of “geef niet op, ik ben er voor je.”

Hoe help je iemand met een eetstoornis?

1. Wees empathisch

Iemand die een eetstoornis heeft, heeft steun, begrip en liefde nodig. Onthoud dat het geen keuze is en dat herstel tijd kost. Als je met hem of haar praat, wees dan respectvol, luister actief en toon empathie. Probeer hem of haar niet te beschamen, te veroordelen of de schuld te geven voor wat er gebeurt.

Wat je dierbare het meest nodig heeft, is te weten dat je er voor hem of haar bent.

2. Houd triggers in gedachten

Het is belangrijk om met de getroffen persoon te communiceren en je bewust te zijn van welke triggers er zijn en hoe die hun symptomen verergeren. Om ervoor te zorgen dat ze zich prettig en veilig voelen, kun je ze vermijden en met ze samenwerken om te voorkomen dat ze zich voordoen.

3. Informeer jezelf over de stoornis

Zoals hierboven vermeld, zijn eetstoornissen een groep stoornissen die erg van elkaar verschillen en zich individueel op verschillende manieren manifesteren. Het is belangrijk om meer te weten te komen over de stoornis waar je dierbare last van heeft. Zo kun je beter begrijpen wat er met hem of haar aan de hand is.

4. Bied iemand met een eetstoornis steun in sociale contexten

Helaas heeft niet iedereen empathie voor psychische stoornissen. Help je dierbare om de mensen om haar heen voor te lichten en voor haar op te komen als ze dat nodig heeft. Sociale steun is, samen met de professionele therapeutische factor, de grootste springplank naar herstel (Engelse link) voor mensen met eetstoornissen.

5. Let op belangrijke data

Twee heel duidelijke voorbeelden van ingewikkelde data voor mensen met een eetstoornis zijn Kerstmis en bikiniseizoen. In tijden als deze, waarin bijna alles om eten draait, worden ze dagelijks blootgesteld aan triggerprikkels. Het is van cruciaal belang om hen hierbij te ondersteunen.

Er zijn verschillende acties die je kunt ondernemen. Het niet vieren van feestjes rondom eten (met een verjaardagsactiviteit in plaats van taart) of het creëren van nieuwe rituelen (de feestdagen vieren met een bordspellenavond in plaats van een feestmaal) zijn hier twee nuttige voorbeelden van.

6. Zorg ook goed voor jezelf

De begeleiding van dergelijke aandoeningen is uitputtend. Dat komt doordat de gezondheid van de patiënt er veel onder lijdt en het herstel lang duurt en vol ups en downs zit. Het is daarom belangrijk dat je je zelfzorg niet vergeet, want als je niet in staat bent om te helpen, gaan jullie er allebei op achteruit.

Het belang van preventie

Eetstoornissen ontstaan door een complexe interactie van sociale, biologische en ervaringsfactoren. Iemand kan er een ontwikkelen als gevolg van een traumatische gebeurtenis, een verstoord lichaamsbeeld of zelfs een onaangepaste en autoritaire opvoedingsstijl (Spaanse link) . Het is dus beter om op deze factoren in te spelen dan achteraf te proberen de schade te beperken.

In een wereld waar de prevalentie van eetstoornissen wereldwijd elk jaar toeneemt(Spaanse link), moeten we nadenken over de factoren die deze stoornissen uitlokken. Het meest waardevolle wat we als samenleving kunnen bijdragen is empathie, educatie en mobilisatie, zodat niemand lijdt als er een bord eten voor zijn neus wordt gezet.