Hoe kan je omgaan met vertwijfeling en depressie?

Diepe vertwijfeling is de reden achter vele gevallen van depressie. Hoe kan je uit de schijnbaar eindeloze duisternis ontsnappen? Lees verder en ontdek het antwoord!

Er zijn momenten waarop we ons wanhopig voelen. Dat komt dan omdat we niet begrijpen wat er zich om ons heen afspeelt. We zijn boos op onszelf en reageren ons af op de mensen dichtbij ons. De waarheid is dat we achter deze psychologische werkelijkheden de andere kant van depressie zien. In dit artikel bespreken we hoe we met vertwijfeling kunnen omgaan.

Vertwijfeling is de echo die opduikt uit de leegte. Filosofen als Søren Kierkegaard hebben er veel over gesproken. Hij omschreef het als een gebrek aan geestdrift, betekenis en uitdaging. Anderzijds zei Jean-Paul Sartre dat het het frustrerende onvermogen is om verder te gaan en eveneens een laf negativisme dat de samenleving in ons laat ontstaan.

Vanuit een psychologisch standpunt heeft niemand zo diep in de menselijke wanhoop gegraven als Viktor Frankl. Hij was de vader van de logotherapie en een overlevende van meerdere concentratiekampen van de nazi’s. Frankl omschreef dit begrip aan de hand van twee heel fundamentele ideeën: lijden en het verlies van betekenis.

Deze ervaringen zijn voor een menselijk wezen zonder twijfel enkele van de meest deprimerende. Toch is het nog steeds mogelijk om met vertwijfeling om te gaan en er aan de andere kant sterker uit te komen. We hebben allemaal het vermogen om met hernieuwde kracht en middelen de confrontatie met het leven aan te gaan.

Diepe vertwijfeling kan depressie veroorzaken

Indien elke persoon op deze planeet een gebrek aan doel en betekenis had, dan zou dit tot complete wanhoop leiden. Vaak omschrijven we deze situatie als een mengeling van verdriet en een tekort aan hoop. Toch moeten we beseffen dat het veel dieper zit dan dat.

Het is immers een gevoel van leegheid en een geestestoestand waarbij iemand niet ophoudt met zich vragen te stellen waarop hij geen antwoord heeft. Dit zijn enkele voorbeelden van deze vragen:

• Wat is de zin van dit leven?
• Wat is mijn plaats in deze wereld?
• In deze situatie waarin niets zin heeft, wat kan ik doen?

Dit soort vragen voeden alleen maar de cyclus van vertwijfeling. Ze nemen de persoon steeds verder in een psychologische duisternis.

Vertwijfeling, aangewakkerd door angst

Over dit onderwerp zijn onderzoeken uitgevoerd zoals de studie van Dr. Martin Bürgy van de universiteit van Stuttgart in Duitsland. Ze tonen aan dat wanhoop een onderwerp is dat men in de wereld van de psychologie tot pas recent verwaarloosd heeft.

Wat de reden ook is, blijkbaar hebben we het altijd overgelaten aan de wereld van de filosofie. De filosofie gaat immers op zoek naar antwoorden op vragen die te maken hebben met de meer existentiële problemen in het leven.

• Nu is de cognitieve psychologie echter heel duidelijk over het feit dat deze aandoening op klinisch vlak heel relevant is. Vertwijfeling kan op elk moment in ons leven optreden.
• We kunnen het voelen op momenten wanneer alles ons lijkt tegen te vallen en we het gevoel hebben dat we nergens komen. Het kan in ons leven tot heel ernstige problemen leiden.
• Dit gebeurt wanneer we vervallen in cirkels van obsessieve gedachten die vervuld zijn van negativiteit en hulpeloosheid. Deze negatieve gedachten vermengen zich dan met een ingewikkeld netwerk van emoties zoals verdriet, angst, woede en frustratie.

Het komt heel vaak voor dat wanhoop optreedt als een resultaat van angst. Als deze situatie na verloop van tijd blijft aanhouden, dan zal de persoon in kwestie echter bijna onvermijdelijk wegglijden in een depressieve stoornis.

Pak wanhoop aan door de confrontatie met je problemen aan te gaan

Als wanhoop niet behandeld wordt, dan kan het uiteindelijk allerlei soorten extreme ideeën laten ontstaan in de geest van iemand. Zelfmoordgedachten kunnen onze geest binnensluipen. Ze zijn het resultaat van dat totale verlies van betekenis en hoop. In deze gevaarlijke situatie is het cruciaal dat de persoon psychologische hulp zoekt.

Vertwijfeling is iets dat in ernstige gevallen van depressie en zelfs bij een bipolaire stoornis bijna altijd aanwezig is. Dit zijn heel fragiele situaties. Vaak vereisen ze een farmacologische behandeling samen met therapie. We hebben het echter al in het begin gezegd, we kunnen deze situaties te boven kom met gespecialiseerde hulp en engagement.

Omgaan met wanhoop door een uitweg te vinden voor jouw woede

Woede is krachtig, gerechtvaardigd en hervormend als we het op een goede manier kanaliseren. Bij mensen die in niets de zin vinden, komt wanhoop tot uiting vanuit woede. Ze zijn boos op de wereld en op zichzelf.

Het klinkt wellicht verrassend maar dit is eigenlijk iets goed. Eigenlijk zijn apathie, onbeweeglijkheid, niets voelen, leegheid voelen en in feite het gevoel dat niets ertoe doet, het gevaarlijkst.

Als we echter proberen om woede in ons voordeel te gebruiken en veranderingen te creëren, dan zullen de dingen geleidelijk beginnen verbeteren. We zullen een nieuw evenwicht vinden.

We hoeven alleen maar de negatieve energie een richting te geven en het veranderen in iets positiefs. Dat zal de problemen waarmee we te maken hebben, laten wegsmelten.

Begin opnieuw door jezelf in de ogen te kijken

Sommigen omschrijven wanhoop als het moment waarop onze duisterste kant ons gevangen houdt. Onze donkerste kant is die kant die wil dat we ons zwak en verloren voelen.

Carl Jung wees erop dat verandering de doelstelling van psychologische therapie is. Het is volgens hem vooral bedoeld om dat punt in ons leven te bereiken waar we de ware betekenis voor ons bestaan vinden.

Vertwijfeling dwingt ons om met onszelf te praten en de confrontatie aan te gaan met onze duisterste kant. Daarom is het onze plicht de “duistere zijde” te aanvaarden waarnaar Jung verwijst, en deze te verslaan. Alleen dan zullen we in staat zijn om die stralende en sterkere zijde te bereiken waar we opnieuw hoop en veiligheid kunnen vinden.