Geen controle! Stop de wereld, ik voel me overweldigd
Heb je ooit het gevoel gehad dat alles uit de hand is gelopen? Heb je ooit gewild dat de wereld even zou stoppen met draaien omdat je je zo overweldigd voelt? We hebben allemaal momenten gehad waarop we denken dat we geen controle meer hebben. De dagelijkse sleur en stress zijn meestal geen vrienden van een kalme en rustige toestand.
Wanneer je voelt dat een situatie overweldigend is, raak je gefrustreerd en bang. Dit vermomt zich soms als woede of wanhoop. Dit alles draagt bij aan een gedachte die het moeilijk maakt om de juiste manier te vinden om de situatie aan te pakken.
Voordat je actie onderneemt, moet je eerst begrijpen wat er met je gebeurt. Soms is het enige wat je nodig hebt diep ademhalen en grondig analyseren hoe je je voelt. Laten we eens kijken welke stappen we moeten nemen als we het gevoel hebben dat we geen controle meer hebben.
Hoe angst werkt
Angst is een emotie die binnenvalt als je wordt geconfronteerd met situaties die je hersenen als mogelijk gevaarlijk achten voor je welzijn. In werkelijkheid is het niet de bedoeling je te intimideren maar je voor te bereiden op actie. Het wil je beschermen.
Het mechanisme waardoor angst op een biologisch niveau wordt aangewakkerd, is te vinden in het reptielenbrein, die kernfuncties regelt voor je overleving. Ook het limbische systeem, dat je emoties en reflexen regelt, speelt een rol,.
Bovendien zit binnen het laatstgenoemde de amygdala. Dit is het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het triggeren van je gevoelens van angst.
Aan de andere kant is angst, op een psychologisch niveau, een emotionele toestand die je helpt je aan te passen aan je omgeving en je te beschermen. Deze staat genereert echter soms een onevenredige reactie op situaties waarin je je bevindt.
Bovendien kan angst ook vermomd worden als woede, verdriet en zelfs panisch geluk. Het masker dat het draagt doet er niet toe. Het is belangrijk om op een assertieve manier te reageren op de situatie waarin je voelt dat je de controle bent verloren. Eerst moet je accepteren dat je angst voelt, zodat je het dan kunt gaan beheren.
Het gevoel de controle te verliezen
Wanneer je het slachtoffer wordt van angst en je voelt dat alles uit je handen glipt, dat je geen controle hebt en dat je niets kan doen om te veranderen wat er gebeurt, is het normaal dat je frustratie en een gevoel van machteloosheid ervaart.
Het gaat er echter om dat als angst je opsluit, je blijft denken dat wat er gaat komen, een puinhoop is en dat je nooit iets zult kunnen doen om het te ontrafelen. Dit vertaalt zich in het gevoel de controle te verliezen.
Als je het gevoel dat je de controle verliest jou laat domineren, bevries je erdoor
Als we angst combineren met het gevoel de controle te verliezen, wordt de situatie het perfecte recept om te wensen dat de wereld stopt met draaien, zodat je van boord kan stappen.
Het slechte nieuws is dat de wereld niet kan stoppen met draaien, de omstandigheden kunnen niet veranderen wanneer je wilt, noch kunnen mensen. Dus wat moet je dan doen?
We hebben goed nieuws: je kan een pauze nemen. In feite is het nemen van een pauze om te reflecteren een belangrijk hulpmiddel om je te helpen op te lossen wat erna gaat komen. Waarom? Omdat het je toestaat om de situatie vanuit een ander perspectief te observeren, zodat je op zoek kunt naar een nieuwe, effectievere aanpak.
Deze suggestie is gebaseerd op de zogenaamde invloedssferen van controle. Het is een praktijk die veel wordt gebruikt door humanistische psychologen, maar vooral in verband staat met de theorie die is ontwikkeld door de Oostenrijkse neuroloog en psychiater Viktor Frankl.
Wat zijn invloedssferen van controle?
Sferen van controle zijn een manier om je omgeving topografisch te zien, de invloed te begrijpen die je erop hebt en die het op jou heeft. Om dit te doen, moeten we drie belangrijke invloedssferen ontwikkelen:
- Aandachtssfeer: de sfeer waarover je de meeste controle hebt. Het gaat over je gedachten en acties.
- Invloedssfeer: de sfeer waarover je enige maar niet volledige controle hebt. Het gaat om je interpersoonlijke, familie- en werkrelaties en je manier om ze te beheren.
- Zorgsfeer: de sfeer waarover je geen invloed kunt uitoefenen, hoewel deze mogelijk over jou gaat. Het klimaat, het verkeer, de gedachten van anderen…
Dus wanneer je het gevoel hebt de controle te verliezen en je wilt dat de wereld stopt met draaien zodat je uit kan stappen, wacht dan even en denk aan deze sferen. Probeer ze te onderscheiden en te definiëren, zodat je een route van realistische actie kan bedenken.
Alle energie die je investeert in het proberen om de sferen waarover je geen invloed hebt te beheersen, is verspilde energie en een zekere ontmoeting met angst en frustratie.
Wat is het punt van invloedssferen?
Als je in staat bent om te beginnen met het onderscheiden of specificeren van de sferen en hoe ver je acties je kunnen brengen, begint de situatie een beetje minder chaotisch aan te voelen. Automatisch begint ook de verlamming die wordt veroorzaakt door angst voor verlies van controle te verminderen.
Het gevoel van geen controle hebben begint te verminderen wanneer je analyseert hoe veel invloed je zelf hebt en je beseft dat je boven alles controle over jezelf hebt.
Er is één belangrijk ding om in gedachten te houden. Hoewel er enkele situaties zijn waarop je enige invloed kan uitoefenen, is het uiteindelijke resultaat mogelijk niet afhankelijk van jou. Dus focus het meeste van je energie op je manier om de situatie te confronteren.
Je dichtstbijzijnde sfeer, degene waar je de meeste controle over hebt, is over jezelf. De manier om jezelf te bevrijden van onnodige lasten is om de meeste van je inspanningen en energie aan je eigen acties te besteden.
Als je je op je gemak voelt met wat je hebt gedaan, dan zullen situaties ze je niet zo veel beïnvloeden, ook al is de uitkomst anders dan je had gewenst.
Stop…
Voordat je de wereld vraagt om te stoppen, pauzeer jezelf en focus je opnieuw. Uiteindelijk is het belangrijkste dat je je prettig voelt bij wat je hebt gedaan. Als je oprecht denkt dat je je best hebt gedaan, zal het uiteindelijke resultaat er beter door zijn.
Als het veranderen van een situatie die je pijn doet buiten jou ligt, kan je altijd de manier kiezen waarmee je met je lijden omgaat.
-Viktor Frankl-
Omstandigheden waarin je misschien wordt ondergedompeld, zijn grotendeels onafhankelijk van je verlangen om ze te veranderen. Dat wil zeggen, je hebt er geen controle over. Wat je echter absoluut onder controle hebt, is hoe ze je beïnvloeden.
Je gedachten en gevoelens worden aanzienlijk beïnvloed door je omgeving, maar je hebt de meerderheid van de controle. Dit is waar je je op moet focussen.