Wat zit er echt achter de spanning in een relatie?
We hebben een geïdealiseerde opvatting over de liefde. Velen van ons maken ook gebruik van zelfhulpboeken. Die beweren dat we een leven zonder stress kunnen leiden. Hierdoor is het moeilijker geworden om van iemand te houden. In het verleden was er één ding beter: de manier waarop we met de spanning in een relatie omgingen. Koppels zagen het toen tenminste niet als iets uitzonderlijk. Ze aanvaardden het als normaal.
Tegenwoordig zijn de dingen heel anders. Het lijkt alsof we denken dat er geen problemen mogen zijn als de liefde echt is. De spanning in een relatie zien we als een enorme rode vlag, een bewijs dat er iets mis is.
“Liefde is iets lichamelijks. Het huwelijk is een kwestie van chemie.”
Nu lijken we het feit niet te aanvaarden dat twee mensen elkaar kunnen kwetsen wanneer ze verliefd zijn. Maar het ene sluit het andere niet uit. Eigenlijk is het het tegenovergestelde. De meeste van onze relaties staan veraf van ons ideaal. Maar ze kunnen nog steeds sterk en langdurig zijn.
Wat betreft het beginnen van een relatie is er niets nieuw. Het is eigenlijk meer alsof we de richtlijnen opnieuw opnemen die we vanuit het verleden meebrengen. Het is het onvoltooide liefdesverhaal dat je al aan het schrijven bent sinds het moment van je geboorte. Alle mislukte of verbazingwekkende liefdes die er niet langer zijn, zitten in dit verhaal. Je stapt nooit volledig ongerept, als een blanco doek, in een nieuwe relatie.
De wortels van de spanning in een relatie
Een aftakeling van de romantische verwachtingen is het eerste dat tot de spanning in een relatie leidt. Maar dat betekent niet dat de andere persoon jou probeerde te misleiden. Wat uiteindelijk, minstens gedeeltelijk, ineenstort, is die pak dromen en doelen waarmee je meestal een nieuwe relatie start. Dat is zelfs nog meer het geval wanneer je het gevoel hebt dat je bij de “liefde van je leven” bent.
Het is volledig normaal dat je de andere persoon idealiseert. Dit is slechts een deel van het hele pakket aan psychologische processen die beginnen wanneer je verliefd wordt. Sommige mensen doen het meer dan anderen. Maar er is in elke situatie altijd minstens een beetje van dit gevoel aanwezig.
En het is ook normaal dat er een opeenvolging van kleine ontgoochelingen zijn. Je beseft dat de puzzel eigenlijk enkele stukken mist. Je had het in het begin niet gedacht. Maar deze persoon verveelt jou echt soms. Er zijn zelfs momenten waarop ze jou echt ergeren. En misschien zijn ze meer gewoontjes dan ze in het begin leken.
Dit zal voor veel nieuwe koppels het begin van het einde betekenen. Voor anderen is het alleen maar een fase. Echte interesse blijf bestaan. Dat geldt ook voor verenigbaarheid. Het betekent dat de genegenheid sterker is dan de ontgoocheling.
De spanning in een relatie hoeft dan niet meer te zijn dan een wegversperring. Als een persoon beslist om er dramatisch over te doen, dan zullen ze in botsing komen met hun verwachtingen en met de werkelijkheid.
Na een tijdje valt alles op zijn plaats
De afname van de romantische verwachtingen is slechts het begin. Twee mensen kunnen heel slim en realistisch zijn. Maar wanneer ze een koppel worden, bevinden bepaalde dingen (ideeën, gedachten, gedragingen, emoties, enzovoort) zich niet langer op de juiste plaats. In elke stabiele relatie zijn er vele momenten waarop beide partners zichzelf afvragen of ze zich niet volledig vergist hebben in de keuze van een partner.
Dat is hoe liefde is: tegenstrijdig. De spanning in een relatie is de regel en niet de uitzondering op de regel. En er is geen enkele relatie die zo vol verschillen zit als een romantische relatie.
Je kan een kind of een vriend gemakkelijk een fout vergeven. Maar als het over een partner gaat, kan je compleet ontploffen. Alle passies, woede inbegrepen, maken gewoon deel uit van de normale routine.
Elk koppel ontwerpt geheime regels zonder het te beseffen. De ene zal sterk zijn en de ander zal onder zijn vleugels schuilen. Of de ene zal begripvol zijn en de ander veeleisend. Het kan ook dat de ene boos genoeg is voor hen beiden en dat de ander de dingen tot rust brengt.
Het partnerschap is niet alleen op genegenheid gebaseerd. Het steunt ook op sterke psychologische mechanismen die meestal onbewust zijn. Wanneer één persoon dus deze ongeschreven regels niet gehoorzaamt, komt de spanning in een relatie aan de oppervlakte.
Sommige mensen aanvaarden niet dat ware liefde gewoon zo is. Ze willen de fantasie niet verwerpen van een volmaakt evenwichtige relatie die de perfectie samenbrengt met het idee van een liefde met de hoofdletter L.
Maar ze willen ook de liefde niet afwijzen die hun gebreken in evenwicht brengt. Het is het soort liefde waar er geen sprake is van spanning in de relatie. Want er is alleen maar voortdurend geluk en “ze leefden nog lang en gelukkig”. Het is het soort liefde dat geen vergiffenis nodig heeft. Maar ze zullen het nooit vinden want het bestaat gewoon niet.