De juridische aspecten van gezamenlijke voogdij

Ouderlijke verantwoordelijkheid en gezamenlijke voogdij zijn twee termen die mensen vaak met elkaar verwarren. In dit artikel analyseren we beide begrippen. We bekijken wat elk begrip in de context van uit elkaar gaan of een scheiding betekent.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Sergio De Dios González.

Geschreven door Patricia Grande Yeves

Laatste update: 27 december, 2022

De juridische aspecten van gezamenlijke voogdij gaan over meerdere regels die het mogelijk maken om een onderscheid te maken. Ten eerste is het heel belangrijk om het concept van ouderlijke verantwoordelijkheid te bekijken.

Dit zijn de rechten en de plichten die een ouder ten aanzien van zijn eigen kind heeft. Daarentegen zijn er ook de begrippen voogdij en co-ouderschap. Dit betreft de rechten en de plichten over voor het eigen kind te zorgen en een nauw contact met het kind te onderhouden.

Doorgaans gaan beide begrippen samen met de rol van de vader of de moeder. De ouders hebben de ouderlijke verantwoordelijkheid. Tegelijkertijd hebben ze ook het co-ouderschap en de voogdij over hun kinderen. Dit is echter niet altijd het geval.

Eigenlijk kan een ouder wel de ouderlijke verantwoordelijkheid over de minderjarige hebben maar niet het co-ouderschap en de voogdij. Wanneer de ouders echter de ouderlijke verantwoordelijkheid verliezen, verliezen ze ook het co-ouderschap en de voogdij.

Wat gebeurt er na een scheiding met de voogdij en het co-ouderschap?

In elk land is de wetgeving omtrent deze kwestie verschillend. Meestal hebben de wetten echter als doel maatregelen te nemen die de kinderen zo min mogelijk treffen.

De verplichtingen die de wet oplegt, stammen af van de ouderlijke verantwoordelijkheid. Ongeacht de reglementaire overeenkomst raakt het dus beide ouders op een gelijke manier. Beide ouders zullen zich daarom aan hun verplichtingen houden, ook als slechts één van de twee gerechtigd is om voor de kinderen te zorgen.

Gezamenlijke voogdij of “gedeelde” voogdij

We hebben het eerder al vermeld. Co-ouderschap en voogdij (een begrip dat losstaat van de ouderlijke verantwoordelijkheid) houden de volgende dingen in: wonen, zorg dragen voor en toezicht houden op de kinderen. Dit zijn twee soorten gezamenlijke voogdij als we het hebben over scheiding of uit elkaar gaan:

• Enige voogdij. Wanneer slechts één ouder de voogdij over de kinderen heeft en onder hetzelfde dak met hen leeft. Meestal heeft de andere ouder dan bezoekrecht.
• Gezamenlijke voogdij of “gedeelde” voogdij. Dit gaat over het principe van wettelijke en lichamelijke voogdij behouden terwijl men de volledige uitoefening van de ouderlijke rechten behoudt.

De juridische aspecten van gezamenlijke voogdij

Zoals eerder vermeldt omvatten de juridische aspecten van gezamenlijke voogdij meerdere regels. Het is heel belangrijk die regels te begrijpen. Ten eerst treedt gezamenlijke voogdij op wanneer beide echtgenoten ermee akkoord gaan in een reglementaire overeenkomst of in enige andere fase van het scheidingsproces.

Bovendien moet de overeenkomst erkend worden door de rechtbank. Om ervoor te zorgen dat dit gebeurt, moet het voorstel toezicht houden op het welzijn van de kinderen. De gezamenlijke voogdij moet met andere woorden een keuze zijn die vooral goed is voor het kind of de minderjarige.

Als dit niet het geval is, dan zal het voorstel niet goedgekeurd worden en niet uitgevoerd worden. Als de rechter merkt dat er enige teken van huiselijk geweld is, dan zal hij de gezamenlijke voogdij niet toestaan.

In werkelijkheid bestaan er echter geen daadwerkelijke richtlijnen over hoe men een gezamenlijke voogdij kan toepassen die volledig goed is voor het kind.

De realiteit is uiteindelijk dat kinderen in deze situatie een tijdje bij één van hun ouders wonen en dan bij de andere. Dit creëert een gevoel van instabiliteit. Het vernietigt elke poging om het welzijn van de minderjarige te beschermen.

Sommigen geloven dat het veel gunstiger is om het kind in de handen van slechts één ouder te laten wanneer beide ouders nog steeds de ouderlijke verantwoordelijkheid dragen.

Dat is ook de reden, en mogelijk gemotiveerd door voorgaande theorie, dat kinderen ouder dan 18 de vrijheid hebben om te kiezen waar ze willen gaan. Als ze dus niet in een gezamenlijke voogdij willen leven, dan kunnen ze beslissen bij wie van de ouders ze permanent willen wonen.