ACT voor angst, wanneer blootstelling niet genoeg is

ACT voor angst is een alternatieve behandeling die niet de directe onderdrukking van symptomen nastreeft. Het gaat eerder om acceptatie en besluitvorming, met respect voor waarden. Er zijn inderdaad veel therapieën voor angststoornissen. Ze slagen er echter niet allemaal in om de moeilijkheden te overwinnen die blootstelling met responspreventie met zich meebrengt.
ACT voor angst, wanneer blootstelling niet genoeg is

Laatste update: 25 oktober, 2021

ACT is een behandeling voor angststoornissen. Hoewel je je er misschien niet van bewust bent, komen deze steeds vaker voor in elke laag van de samenleving. Zoals je je kunt voorstellen, vereist de groeiende vraag een betere oplossing voor dit soort aandoeningen.

De terugvallen in stemmingsstoornissen en die in het angstspectrum zijn talrijk. Wat is de meest effectieve behandeling hiervoor? Lees verder, want in het artikel van vandaag wordt beschreven hoe ACT een goede optie is voor angst wanneer al het andere lijkt te falen.

Het doel van ACT (acceptatie- en commitment-therapie) is om iemand aan te moedigen om een volledig en zinvol te leven. De onderdrukking van de stoornis, angst, is hier niet meer relevant. Dit komt omdat het gaat om het helpen van de persoon om verder te gaan.

“Angst is de duizeligheid van vrijheid.”

Søren Kierkegaard

ACT voor angst

Dit type therapie is bedoeld om mensen te helpen hun benadering van het leven te veranderen. Ze bereiken dit door hun mate van pijn te verminderen en tegelijkertijd hun vitaliteit en verlangen om vooruit te komen te vergroten. Het gaat erom hen te helpen vooruit te kijken naar de toekomst door de waarden waarvoor ze willen blijven vechten.

Patiënt en therapeut bespreken, evalueren en werken aan wat de eerste wil doen. Welke omstandigheden weerhouden hen ervan dit te bereiken? Er mag echter geen dissonantie zijn met hun waarden.

Een slapende vrouw.

De specifieke doelstellingen van ACT voor angst

  • Om zichzelf en anderen te accepteren – negatieve gedachten, herinneringen, enz. De patiënt moet accepteren wat hij ervaart als hij adaptief wil handelen. Ze zullen bijvoorbeeld hun verlies moeten verwerken om door te kunnen gaan met het rouwproces. Ze kunnen ook een grote stap voorwaarts maken als ze hun zwakke punten kunnen identificeren als kansen, uitdagingen. Allemaal als dingen, om te verbeteren in plaats van dat ze een bron van bitterheid zijn.
  • Kies een richting die consistent is met de hiërarchie van wensen en behoeften. Ongeacht de stoornis, angst, in dit geval moet het therapiewerk beantwoorden aan de waarden van de cliënt. In dit opzicht kan het volgen van waarden die niet de eigen zijn, tot veel ongemak leiden.
  • Zet in op het uitvoeren van acties om verder te gaan in een afgesproken richting. Iemand moet actie ondernemen na het identificeren van hun meest relevante waarden (het welzijn van een kind, het bereiken van een professioneel of academisch doel of zelfverrijking). Therapie moet werken in de richting van de vastgestelde waarden – of deze nu deel uitmaken van de aandoening of niet.

Het centrale probleem van cognitieve gedragstherapieën

Het voorstellen van ACT voor angst komt voort uit het onvermogen van andere therapeutische modellen om angst te corrigeren. Het doel van therapie is dat de persoon zijn angstmomenten kan beheersen. Het gaat erom ze de tools te geven om dat te doen.

De therapeut brengt ook socratische discussies tot stand samen met cognitieve herstructurering om de automatismen waarmee de persoon zich tot de wereld verhoudt te verbeteren. Dit komt omdat de relatie gebrekkig kan zijn als gevolg van disfunctionele cognitieve schema’s en irrationele gedachten.

Het uiteindelijke doel van al deze tools is niet per se een einde te maken aan angst, maar om samen te werken met de persoon die het ervaart. Hun relatie met gebeurtenissen is vooral anders. Deze veranderingen zullen leiden tot een vermindering van angst.

Het EPD of exposure met responspreventie

Er is een techniek die specifiek wordt gebruikt om angstniveaus te verminderen en om gewennings- en realiteitstestprocessen in gang te zetten. De techniek gaat over exposure met responspreventie, waarbij wordt geprobeerd mentaal of feitelijk gedrag te elimineren dat angst in eerste instantie wegneemt, maar in de loop van de tijd vergroot.

Het probleem met responspreventie is dat, hoewel het een klinisch significante impact heeft op degenen die het ondergaan, het ook een techniek is met hoge afwijzings- en uitvalpercentages.

Ongeveer 25 procent haakt af en tussen de vijf en 22 procent weigert blootstelling te ondergaan. Dit komt omdat deze techniek intense en onaangename gevoelens kan opwekken die energie vragen van andere pijlers van de patiënt – motivatie en sociale steun.

ACT voor angst en de benadering van de stoornis als een experiëntiële vermijdingsstoornis is dus een goede optie wanneer angstonderdrukking gecompliceerd is vanwege meer algemeen toegepaste interventies.

Wat draagt ACT bij aan de behandeling van angst?

ACT stelt een interventie voor die gekenmerkt wordt door specifieke elementen. Verder is het belangrijk om te onthouden dat acceptatie ook inhoudt dat men ervan uitgaat dat men niet (direct) kan veranderen en een verbetering bereikt in die facetten van het leven waar er ruimte is voor actie.

Acceptatie is synoniem met het ervaren van gebeurtenissen zonder defensief te zijn en zonder na te denken en te vermijden.

Een vrouw die droomt.

Dit zijn de elementen die Eifert en Forsyth (2014) naar voren brengen als nuttig in ACT voor angst:

  • Herkaderen van de klinische context. Het grote probleem met traditionele therapie is dat het symptoomvermindering afhankelijk maakt van een volledig leven. De kwaliteit van leven zal echter nauwelijks verbeteren als de symptomen die gepaard gaan met angst niet verdwijnen. De dynamiek in de ACT is niet hetzelfde en symptoomonderdrukking is niet relevant voor het bereiken van doelen.
  • Flexibelere behandeldoelen en -doelen. Het doel is veel breder als er meestal concrete doelen zijn om verdriet op te wekken als ze niet worden bereikt. Het doel van ACT voor angst is om een einde te maken aan die levensstijlen die een persoon vervreemden van hun waarden.
  • Blootstelling hercontextualiseren met nuances. Het directe doel van exposure is niet het verminderen van angst, ook al wordt dit zeker gedaan door de mechanismen die bij een exposure werken. Er is misschien geen vermindering van angst, maar misschien was de therapie succesvol.
  • Middelen voor het verzamelen van gegevens. Er wordt gepleit voor het gebruik van ongestructureerde, niet-diagnostische klinische interviews. Etikettering in een of andere aandoening is een tweesnijdend zwaard dat de persoon kan vullen met vooroordelen en stigmatisering. Aandoeningen zijn niet het belangrijkste om tijdens therapie te behandelen, maar een patroon dat op dat moment niet werkt. Daarnaast behandelt ACT de essentiële en algemene processen van abnormale ervaringen van angst en angst. Het behandelt geen specifieke aandoeningen.

Is ACT nuttig voor angst?

ACT is een therapeutische variant die nuttig kan zijn bij de behandeling van angststoornissen. Op zijn beurt is het een ingewikkeld soort werk.

Er moet namelijk rekening worden gehouden met componenten als de creatieve wanhoop van de cliënt, hun acceptatie en dispositie (om deze te meten met vragenlijsten zoals de AAQ of de WBSI), en hun mate van experimenteren in relatie tot hun behoefte aan controle.

Studies over ACT voor angst lijken veelbelovend. Hoe het ook zij, het is een soort therapie die probeert de problemen van exposure-respons op te lossen zonder al zijn kracht te verliezen. Daarom is het een voorbeeld van hoe alle therapeutische stromen kunnen optellen om het gewenste resultaat te produceren.

In dit geval gaat het om de verbetering van de kwaliteit van leven van iemand zonder direct zijn angst aan te vallen. Het gaat dus om afnemen als gevolg van eventuele wijzigingen.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Eifert, G.H. y Forsyth, J. (2014). El equilibrio entre aceptación y cambio (cap. 5). En: La terapia de aceptación y compromiso para trastornos de ansiedad. Bilbao: Ed. Mensajero.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.