7 manipulatietechnieken waar je je niet van bewust bent
We willen allemaal het gedrag van anderen op de een of andere manier beïnvloeden. Soms komt men echter in extreme situaties terecht waarbij men niet alleen invloed uitoefenent op de andere, maar ook controle. Dit is wanneer er manipulatietechnieken worden gebruikt waarvan je vaak niet eens bewust van bent.
Deze mechanismen zijn niet complex of ingewikkeld. De meeste van hen komen overeen met dagelijks gedrag en blijven eveneens onopgemerkt. Juist om die reden zijn ze zo problematisch. Ze gebeuren vaak zonder dat je het merkt.
‘Het basisinstrument voor het manipuleren van de werkelijkheid is de manipulatie met woorden. Als je de betekenis van woorden kunt bepalen, kun je de mensen beheersen die deze woorden gebruiken.’
-Philip Dick-
Bij bijna al deze manipulatietechnieken wordt gebruik gemaakt van een soort ‘besmetting’ die basisemoties zoals angst, woede of sympathie doen opkomen. Ze manipuleren je door die gevoelens en emoties in je wakker te maken, zonder dat daar een echte reden voor is. Daarom is het aan te raden om ze te kennen en te kunnen identificeren.
7 manipulatietechnieken waarvan je niet bewust bent
1. Iemand schuldgevoelens geven: een van de stille manipulatietechnieken
Schuldgevoel is een emotie die zeer intens kan zijn. Bovendien kan het vaak onredelijke handelingen voortbrengen. Het veroorzaakt een onplezierige sensatie omdat het in feite het individu confronteert met een ethische code of bepaalde gebruiken die hij normaal gezien aanvaardt en waardeert. Met andere woorden wordt hij met zichzelf geconfronteerd.
Mensen gaan je met schuldgevoelens manipuleren wanneer ze zichzelf het recht geven om je gedrag beoordelen . Ze gaan bepalen wat je doet goed of verkeerd doet. Als je niet over eigen criteria beschikt, is het heel eenvoudig om in deze valkuil te vallen. Op deze manier slagen ze erin dat je iets gaat zeggen of doen dat misschien aan anderen ten goede komt en die ook in je voordeel kunnen zijn. Op die manier wordt je bevrijdt van het schuldgevoel.
2. Je onzeker laten voelen
Onzekerheid is een van die gevoelens die vaak door anderen worden opgewekt en is een van de meest voorkomende manipulatietechnieken. Dit zijn situaties waarin de ander zwakheden ontdekt in je overtuigingen of in je zelfliefde en er voordeel uit haalt.
Negatieve kritiek op wat je doet of zegt, maar ook spot of uitsluiting zijn manieren om je te manipuleren door je onzeker te laten voelen. Dit gebeurt ook wanneer men je probeert te verwarren. Kleine fouten worden groter gemaakt dan ze in werkelijkheid zijn. Ze kunnen je bovendien laten geloven dat ze meer over jezelf weten dan jij.
3. Slachtoffer spelen
Er zijn mensen die het slachtoffer spelen en dit zelf als een van hun belangrijkste manipulatietechnieken gaan gebruiken. Ze doen zich vaak voor als iemand die fragiel is of die zich in een staat van nood bevindt, zonder dat ze zich daarvan bewust zijn. Op die manier willen ze compassie en schuldgevoelens bij de ander opwekken.
Je voordoen als iemand met een permanente behoefte aan hulp en aandacht van anderen, is een van de manipulatietechnieken waar je je vaak niet bewust van bent. Je gaat die persoon troosten omdat je medelijden hebt met hem, zonder je te realiseren dat je in een spiraal bent gevallen waarin je gedrag wordt gecontroleerd.
4. Narcisme voeden
Je moet complimenten niet altijd geloven. Soms is de bedoeling van een compliment niet om echt je deugden te benadrukken, maar om je verdediging en je wil te buigen zodat je beter te manipuleren bent. Degene die je vleit wint je vertrouwen, maar doet het vaak niet met goede bedoelingen.
Het beste tegengif daarvoor is jezelf goed kennen. Niemand kent zijn sterke of zwakke punten beter dan jijzelf. Dit voorkomt dat uitbundige uitdrukkingen van bewondering of vleierij je gaan verrassen of je ‘zwakker’ gaan maken.
5. Subtiele intimidatie
Om een ander te intimideren zijn niet altijd directe bedreigingen nodig. Manipulators zijn experts in het zaaien van angst bij anderen en dit gebeurt vaak onmerkbaar. Het gaat gewoon om het subtiel aankondigen van gevaren in het zicht van bepaald gedrag.
Ze manipuleren je bijvoorbeeld wanneer zij jou vertellen dat je op een bepaalde manier ‘moet’ handelen of dat je anders het risico loopt dat zich een ongewenste situatie voordoet. Blijkbaar doen ze beroep op de rede, maar in wezen proberen ze je alleen maar te conditioneren door angst .
6. Valse conflicten creëren
Mensen die om alles een conflict creëren, manipuleren je bijna altijd Ze staan winden zich op over kleine dingen en voelen zich snel beledigd. Ze laten anderen geloven dat ze op een speciale manier moeten worden behandeld als ze geen conflict willen.
Dit soort mensen manipuleert je omdat ze op deze manier veel mensen ertoe aanzetten om niet te klagen of op een of andere tekortkoming wijzen. De anderen geloven uiteindelijk dat zij de reden van het conflict zijn en niet die persoon zelf die verantwoordelijk is voor de conflicten. De manipulator krijgt altijd zijn zin.
7. De ‘dwaas’ spelen
Sommige mensen spelen de ‘dwaas’ of doen alsof ze een gebrek hebben die ze niet echt hebben. Zij gaan moeilijk werk aan anderen delegeren, omdat die ander het zogezegd beter doet. Dat wil zeggen dat ze op anderen rekenen om rust te hebben en vrij te zij. Dit doen ze zogenaamd omdat ze ‘niet even goed’ zijn als de anderen.
Ze manipuleren je ook wanneer ze doen alsof ze je laten geloven dat ze niet begrijpen wat je zegt. Ze doen alsof ze de consequenties van hun acties niet begrijpen of zich niet betrokken voelen bij een probleem dat hen aangaat. Op deze manier worden anderen misbruikt en het blijft ook bijna altijd ongestraft.
Al deze manipulatietechnieken zijn schadelijk voor jezelf en voor degenen die ze gebruiken. Ze geven alleen aanleiding tot valse relaties en misbruik. In geen geval mogen ze worden getolereerd, omdat er niets goeds uit voortkomt.