"Iedereen heeft kritiek op me": waarom ik me zo voel en wat ik eraan kan doen

Het gevoel altijd onder het toeziend oog en de kritiek van anderen te staan, kan zeer stressvol zijn en een vervorming van het zelfconcept veroorzaken. Hier vertellen we je hoe je dit gevoel beter kunt beheersen!

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Sara González Juárez.

Laatste update: 27 februari, 2024

Het gevoel dat anderen ons beoordelen is een van de ergste gevoelens die er zijn en ook een van de grootste blokkades voor groei en verbondenheid. De gedachte “iedereen heeft kritiek op me” is bijtend, destructief en verlammend.

Daarom is het essentieel om contact te maken met de negatieve emoties die worden veroorzaakt door het ontvangen van kritiek en op zoek te gaan naar hun oorsprong om er beter mee om te kunnen gaan en geen irrationele ideeën te ontwikkelen. Laten we ons verdiepen in de impact ervan en een aantal aanbevelingen doen om ermee om te gaan.

Waarom irriteert kritiek?

Kritiek is een onvermijdelijk onderdeel van menselijke relaties. Elke persoon is anders en niemand past perfect bij zijn omgeving, dus het is onmogelijk om alles van iemand leuk te vinden (of om geen klachten over jou te hebben). Daarom is dit een basale en nuttige interactie, met een regulerende sociale functie die toekomstige conflicten probeert te voorkomen.

Maar het gaat niet alleen daarom. Rekening houden met de mening van anderen helpt bij de vorming van het zelfbeeld. Dus ja, kritiek is belangrijk voor ons omdat we het integreren in ons zelfconcept als een extra bron van informatie.

Daarom, als het negatieve informatie over ons is, drijven de emoties die daaruit voortkomen ons ertoe om te veranderen om ons beter tot anderen te verhouden.

Waarom heb ik het gevoel dat iedereen kritiek op me heeft?

Kritiek ontvangen is nooit prettig, vooral niet als het destructief is of onze gevoelens kwetst. Ze hebben vooral de volgende effecten op de ontvanger:

• Angst.
• Laag gevoel van eigenwaarde.
• Irrationele overtuigingen.
• Vervorming van het zelfbeeld.
• Depressie of somatisatie (op de lange termijn en bij voortdurende blootstelling eraan).

Het met een bepaalde frequentie ontvangen van negatieve informatie over jezelf kan leiden tot hoge stressniveaus. Er komt zelfs een punt waarop je je kunt afvragen of het waar is wat ze over je zeggen (dat je onbeleefd bent, dat je slecht werkt of dat je niet goed bent in de keuken, bijvoorbeeld).

Op zulke momenten kunnen vervorming van het zelfbeeld en stress je laten denken dat de hele wereld tegen je is.

In lijn hiermee wordt een punt bereikt waarop elk dubbelzinnig gebaar als negatief wordt geïnterpreteerd. In die zin lijken neutrale woorden kritisch of worden zelfs pogingen om anderen een plezier te doen geminacht. Op dat moment gaat de zin “iedereen bekritiseert me” van een vermoeden naar een axioma.

Misvatting dat sociale kringen vaak kritiek hebben

“Is het mogelijk dat ik verzin dat iedereen me bekritiseert?”, vraag je je misschien af. Nou, dit is wat je moet evalueren. Hoewel het een utopie is om pure objectiviteit te bereiken bij het beoordelen van de opmerkingen van anderen, is het mogelijk om bepaalde tekenen te identificeren die wijzen op een vertekende perceptie in dit opzicht:

• Laag gevoel van eigenwaarde. Wanneer iemand zich onzeker voelt over zijn eigenwaarde, hebben interpretaties van kritiek de neiging om dit gebrek aan zelfvertrouwen te weerspiegelen.
• Sociale angst. Deze stoornis is direct gerelateerd aan een laag zelfbeeld (Spaanse link), waardoor het veel gemakkelijker is om de mening van anderen verkeerd te interpreteren of bang te zijn dat anderen slecht over je zullen denken.
• Hoge zelfobservatie. Door te veel aandacht te besteden aan het eigen gedrag, worden tekortkomingen scherper en representatiever waargenomen. In dit geval werkt kritiek als een valse bevestiging.
• Traumatische ervaringen. Een ervaring waarbij kritiek bijzonder destructief is – of systematisch voorkomt – kan een blijvende emotionele afdruk achterlaten en ervoor zorgen dat het individu toekomstige meningen eerder als negatief zal interpreteren.

Wat kan je doen om beter met kritiek om te gaan?

Omdat kritiek niet vermeden kan worden, is het een interactie die geleerd moet worden om ermee om te gaan. Hoe beter je ermee omgaat, hoe nuttiger het zal zijn voor je persoonlijke groei en hoe beter je zult kunnen reageren op degenen die er alleen op uit zijn om je te kwetsen. Kijk eens naar deze tips.

1. Werk aan je gevoel van eigenwaarde

Geloven dat je een waardevol persoon bent, die respect waard is, zal je helpen om opbouwende kritiek niet persoonlijk op te vatten. Daarnaast zul je in staat zijn om destructieve kritiek te herkennen en af te wijzen om te voorkomen dat het een deuk in je zelfbeeld slaat.

2. Train jezelf in sociale vaardigheden

Sociale vaardigheidstraining is een zeer nuttig hulpmiddel om sociale angst te verminderen. In het verlengde daarvan ook het gevoel te vaak kritiek te krijgen te verminderen. Bovendien helpt dit leren je ook om middelen te verwerven om er op een assertieve manier op te reageren.

3. Als je denkt “iedereen heeft kritiek op me” vraag het dan

Te midden van alle sociale stress die kritiek veroorzaakt, worden twijfels vaak niet opgehelderd, maar voor lief genomen. Je zult verbaasd zijn hoeveel je angst vermindert als je een communicatiekanaal opent en je vermoedens probeert weg te nemen.

4. Controleer je perfectionistische en zelfgenoegzame kant

Jezelf te veel eisen of proberen iedereen tevreden te houden zijn fouten die uiteindelijk je gevoel van eigenwaarde ondermijnen en je onzekerheid projecteren in de woorden van anderen. Neem de tijd om in het reine te komen met je eigen fouten en stel gezonde grenzen voor de mensen om je heen.

5. Ga naar een psychologische professional

Het gevoel dat de mensen om je heen een slechte mening over je hebben en je dat te vaak laten weten, kan deel uitmaken van iets ernstigers, zoals een depressie of sociale angststoornis. Het is moeilijk om bovenstaande tips in de praktijk te brengen als je ongemak intens is, dus je kunt het beste naar een professional gaan om je te helpen dit probleem te onderzoeken.

Iedereen heeft kritiek op me, wat als het waar is?

Tot slot willen we benadrukken dat je aangevallen voelen niet altijd een irrationeel gevoel is. Soms worden mensen ondergedompeld in een giftige omgeving of ontvangen ze emotionele mishandeling. Beide zijn ervaringen die gerelateerd zijn aan depressieve en angststoornissen (Spaanse link).

Als je geconfronteerd wordt met voortdurende destructieve kritiek, overweeg dan om zo snel mogelijk uit die omgeving weg te gaan. We hebben het over woorden die erop gericht zijn om je gevoel van eigenwaarde te kwetsen, je gevoelens te ontkrachten of je zelfbeeld negatief te beïnvloeden.

En als je twijfelt aan je beoordelingsvermogen en je denkt: “Iedereen heeft kritiek op me,” dringen we erop aan om naar een professional te gaan. Hier kun je je ideeën op een rijtje zetten en vooroordelen en irrationele ideeën overboord gooien. Misschien red je jezelf wel uit een situatie.