Wat zijn gedragsverslavingen precies??
Bij gedragsverslavingen zijn geen drugs of andere middelen betrokken. Mensen die er aan lijden, ervaren echter wel een aanzienlijke verslechtering op alle gebieden van hun leven. In veel opzichten lijken de kenmerken en gevolgen erg op die van drugs- of alcoholverslavingen.
Volgens een studie van José de Sola Gutiérrez uit 2014 kunnen de gemeenschappelijke criteria tussen de twee als volgt worden samengevat:
- verslaafd raken aan acties of activiteiten die op een of andere manier troostend of bevredigend zijn
- overmatige bezorgdheid over acties die positief voordeel opleveren
- tijdelijke tevredenheid
- controleverlies, waarbij de frequentie van het gedrag of de handelingen voortdurend toeneemt
- moeilijkheid om dergelijke handelingen of activiteiten te stoppen of te vermijden, ondanks de ernstige negatieve gevolgen
De verslaafde komt in een “actie/gedrag – onthouding – verlangen” cyclus waarin de drug of het verslavende gedrag het middelpunt van zijn of haar leven wordt. Als gevolg daarvan draaien bijna al hun gedrag en handelingen om deze activiteit.
De verschillen tussen middelenverslavingen en gedragsverslavingen
Zoals we al hebben gezegd, hebben de twee soorten verslaving veel kenmerken gemeen. Zowel middelen- als gedragsverslavingen veroorzaken afhankelijkheid, ontwenningsverschijnselen en tolerantie. We moeten echter rekening houden met de belangrijkste verschillen bij het overwegen van de behandeling.
Het eerste verschil ligt in de ontwenningsverschijnselen. Bij drugsverslaving betekent de fysiologische aard van de stof dat zodra de stof wordt geconsumeerd, het ontwenningsverschijnsel verdwijnt.
Dit gebeurt niet noodzakelijkerwijs bij gedragsverslavingen. Vaak verdwijnt het ontwenningsverschijnsel niet, ook niet als de persoon zijn of haar verslavende gedrag uitvoert.
Het tweede verschil heeft te maken met de comorbiditeit tussen de stoffen of bronnen van verslaving. Bij drugsverslavingen komt het gebruik van verschillende soorten drugs vaak voor. Bij andere verslavingen is het niet gebruikelijk om meerdere verslavingen tegelijk te hebben, bijvoorbeeld een gok- en een werkverslaving.
De meestvoorkomende gedragsverslavingen
Gokken
De persoon begint meestal geleidelijk te spelen, en beetje bij beetje nemen de hoeveelheden en de frequentie toe. Het combineren van de financiële verliezen die dit veroorzaakt en de verslaving zelf, kan deze verslaving de persoon in de schulden steken en creëert financiële, werk, familiale en zelfs juridische problemen.
Daardoor moeten de familieleden of naaste vrienden van de persoon vaak het initiatief nemen en hen dwingen om hulp te krijgen.
De nieuwe online manieren van gokken hebben het makkelijker gemaakt voor mensen om te beginnen met gokken en het gaande te houden. Online goksites en online wedden hebben het aantal gevallen verhoogd en het moeilijker gemaakt om te behandelen.
Koopverslaving
Deze verslaving wordt gekenmerkt door de dwangmatige en impulsieve aankoop van producten zonder reden of behoefte. Hoewel het meestal geen dure producten zijn, hebben deze mensen de neiging om verschillende kleinere aankopen te doen die hen uiteindelijk in financiële problemen brengen.
Het is heel gebruikelijk in geïndustrialiseerde landen, en dit wordt nog verergerd door hoe makkelijk het is om creditcardbetalingen te doen en niet fysiek contant geld te overhandigen.
Werkverslaving
Normaal gesproken definiëren deskundigen deze verslaving aan de hand van het aantal uren dat iemand aan het werk is, zonder dat er sprake is van een reële behoefte, financieel of anders. De eerste prioriteit van de persoon is zijn werk, en hij stelt dit boven alle andere gebieden van zijn leven. Iemand kan zelfs zijn eigen leven in gevaar brengen.
Workaholics nemen geen vakanties of vrije dagen. Als ze niet op het werk zijn, vertonen ze alle typische ontwenningsverschijnselen. Werkverslaving komt meestal meer voor in geïndustrialiseerde landen.
Seksverslaving
Deze verslaving is controversieel, omdat we een onderscheid moeten maken tussen verslaving en gedrag. Seksverslaving kan worden bevestigd als de persoon voldoet aan de eisen die in de eerste alinea worden genoemd.
Mensen met deze verslaving hebben er echt last van. De reden hiervoor is dat het uitvoeren van seksuele activiteiten hun behoefte niet verlicht, maar hen juist aanzet tot het opnieuw doen van seksuele activiteiten.
Schermverslaving
Dit is een van de zogenaamde “nieuwe verslavingen”, en komt veel voor onder jongeren en kinderen. Lange tijd hebben deskundigen gediscussieerd over de vraag of dit wel of niet als een gedragsverslaving moet worden geclassificeerd. Uiteindelijk konden ze de opname toch duidelijk rechtvaardigen. Schermverslaving omvat overmatig gebruik van:
- videospelletjes
- televisie
- sociale netwerken
- internet
- computers
- mobiele telefoons
De rol van de consumentenindustrie bij verslavingen
Het heeft lang geduurd voordat deskundigen gedragsverslavingen als een serieuze zaak herkenden en ze echt als verslaving erkenden. Tegenwoordig is het echter nog steeds een controversieel onderwerp, omdat er niet altijd duidelijkheid is over wat een verslaving is en wat niet.
Dit leidt tot een “moreel vacuüm” in een maatschappij die zich niet bewust lijkt te zijn van het probleem van verslavingen waar geen stoffen bij betrokken zijn, waardoor het lijden alleen maar groter wordt.
Het is zo makkelijk om deze activiteiten dagelijks uit te voeren, en vaker wel dan niet, meerdere keren per dag. We zijn omringd door winkels en gokautomaten in cafés en bars. Instagram is slechts een klik verwijderd en onze televisie staart ons altijd in het gezicht.
Dit draagt echter alleen maar bij aan het consumentisme en komt de industrie ten goede. Ze zijn zich daar terdege van bewust en dringen er dan ook bij het individu op aan om met hun onophoudelijke reclamecampagnes deze acties uit te voeren. Acties die met de tijd steeds moeilijker te behandelen zijn.
Volgens de wet moeten reclamebedrijven ons bewust maken van de gevaren en negatieve effecten van het gebruik van alcohol en tabak. Daarnaast waarschuwen verpakkingen van medicijnen en zelfs sommige bewerkte voedingsmiddelen voor mogelijke bijwerkingen en problemen. Bedrijven moeten hun klanten ook waarschuwen om verstandig te gokken.
Dit is dus een eerste stap die vervolgens kan worden uitgebreid naar alle andere gebieden van gedragsverslaving om het bewustzijn over dit groeiende probleem te vergroten.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Brezing, C., Derevensky, J. L. y Potenza, M. N. (2010). Non-substance-addictive behaviors in youth: pathological gambling and problematic internet use. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 19, 625-641.
- Carbonell, X. (2014). La adicción a los videojuegos en el DSM-5. Adicciones, 26, 91-95.
