Spiegelneuronen en empathie: prachtige verbindingsmechanismen

Spiegelneuronen en empathie zijn een van de meest fascinerende processen in de hele neurowetenschap. Deze processen stellen ons in staat om de emoties van anderen op te merken en een empathische reactie te geven.

Het zijn mechanismen die ook een sociale achtergrond hebben en het gebruik ervan heeft grote invloed op onze dagelijkse relaties.

Stel je eens voor dat je in een theater zit. Laten we nu de acteurs voor ons zien die optreden, waarbij ze nauwkeurige lichaamsbewegingen en gebaren uitvoeren. Waarbij ze elk woord perfect zingen en een eindeloos aantal emoties weerspiegelen…

Het toneelstuk zou niet logisch zijn als we geen biologische basis hadden voor het ervaren van emoties door middel van empathie. Zonder dit zou het ‘theater’ van het leven helemaal geen betekenis hebben. We zouden holle entiteiten zijn, een beschaving van mensachtigen die niet eens in staat zou zijn geweest om taal te ontwikkelen.

Het is dan ook niet vreemd dat spiegelneuronen en empathie belangstelling blijven genereren in de neurowetenschappen, psychologie, antropologie, pedagogiek en kunst.

We hebben tientallen jaren gewerkt om een ​​beetje meer te begrijpen over onze innerlijke architectuur, die verbazingwekkende mechanismen. En we weten nog steeds niet alles.

Spiegelneuronen en empathie, de grootste ontdekkingen van de neurowetenschappen

Veel wetenschappers en psychologen zouden met absolute zekerheid stellen dat spiegelneuronen net zo belangrijk voor de psychologie zullen zijn als de ontdekking van DNA was voor de biologie.

Het is waar dat een grotere kennis over spiegelneuronen en empathie ons helpt elkaar een beetje beter te leren kennen. We mogen echter niet de fout maken om te zeggen dat het exclusief deze processen zijn die ons mens maken.

Wat we vandaag zijn, is het resultaat van talloze processen die al hun krachten bundelen. Empathie faciliteerde onze sociale en culturele evolutie, maar het was niet de enige bepalende factor.

Laat het duidelijk zijn dat, als het gaat om deze gebieden van de neurowetenschappen, er nog steeds enkele mythen zijn die moeten worden verworpen. Het is bijvoorbeeld niet waar dat vrouwen meer spiegelneuronen hebben dan mannen. Bij beide geslachten zijn ongeveer 20% van de neuronen spiegelneuronen.

Ook bestaan er geen overtuigende onderzoeken die de bewering ondersteunen dat mensen met autismespectrumstoornissen disfunctionele spiegelneuronen hebben. Noch dat ze een absoluut gebrek aan empathie hebben.

In feite is het echte probleem cognitief, met name in de ‘theory of mind‘, het vermogen om een idee te vormen van de psychische gesteldheid van een ander en om te begrijpen dat het perspectief van een ander verschillend kan zijn dan onze eigen ‘kijk’ op hoe een situatie is.

Laten we om deze processen een beetje beter te begrijpen eens kijken naar wat de wetenschap ons nog meer kan vertellen over spiegelneuronen en empathie.

Onze bewegingen en de relatie tot spiegelneuronen en empathie

Deze gegevens zijn niet algemeen bekend en het is belangrijk dat we dit in gedachten houden. Empathie zou niet bestaan ​​zonder beweging, zonder onze acties, gebaren, houdingen.

In tegenstelling tot wat we misschien denken, zijn spiegelneuronen geen specifiek type neuronen. Eigenlijk zijn het cellen van het piramidale systeem dat betrekking heeft op beweging.

Ze zijn echter uniek omdat ze niet alleen met onze eigen beweging worden geactiveerd, maar ook wanneer we die van anderen waarnemen.

Dit is wat werd ontdekt door Dr. Giacomo Rizzolatti, een Italiaanse neurofysioloog, en professor aan de universiteit van Parma. In de jaren negentig deed hij onderzoek naar de handacties van apen.

Hij vond het fascinerend om te zien hoe er een reeks neuronale structuren was die reageerde op wat een ander lid van dezelfde of een andere soort aan het doen was.

Dit netwerk van piramidale neuronen of spiegelneuronen bevindt zich in de inferieure frontale gyrus en in de inferieure pariëtale kwab. Het wordt in veel soorten aangetroffen, niet alleen in mensen. Ook apen en huisdieren, zoals honden en katten, kunnen zich in elkaar en ons ‘inleven’.

Spiegelneuronen en hun relatie tot onze evolutie

Eerder wezen we erop dat spiegelneuronen en empathie geen magische schakelaar zijn die op een bepaald moment ons bewustzijn verlichtte om ons in staat te stellen te evolueren.

In feite was het een aaneenschakeling van oneindige wonderen, zoals hand-oogcoördinatie die ons symbolische bewustzijn ontwikkelde. En het was de kwalitatieve sprong voorwaarts in de structuren van onze nek en schedel die gearticuleerde taal mogelijk maakte.

Tussen al deze verbazingwekkende processen bevinden zich ook de processen die worden uitgevoerd door de spiegelneuronen. Ze vinden plaats in ons vermogen om bepaalde gebaren te begrijpen en te interpreteren. Om ze te associëren met een reeks betekenissen en woorden. Op deze manier vergemakkelijkten ze de sociale cohesie van de groep.

Empathie, een essentieel cognitief proces voor relaties

Spiegelneuronen stellen ons in staat om ons in te leven in degenen die ons omringen. Zij zijn de brug die ons met elkaar verbindt. Dit stelt ons weer in staat om drie zeer basale processen te ervaren:

• In staat zijn te weten en te begrijpen wat de persoon die voor ons staat voelt of ervaart (cognitieve component).
• ‘Voelen’ wat die persoon voelt (emotionele component).
• Tot slot, een reactie die absoluut meer verfijning en gevoeligheid vereist, het vermogen om medelijden te hebben. Dit vormt het sociale gedrag dat we nodig hebben om verder te komen in een groep.

Paul Bloom, psycholoog aan Yale, bracht daarentegen een interessant idee naar voren. Veel van zijn artikelen zijn controversieel, omdat ze suggereren dat empathie ons op dit moment helemaal niet dient. Achter deze opvallende uitspraak schuilt een voor de hand liggende realiteit.

We hebben het lijden van anderen genormaliseerd. We zijn zo ondergedompeld in onze eigen kleine wereldjes dat we niet uit onze luchtbellen breken. Professor Singer spoort ons daarom aan om ‘effectieve en actieve altruïsten’ te zijn.

Spiegelneuronen en empathie vormen de standaardprogrammering van onze hersenen. Het is als een besturingssysteem voor een computer. Het wordt geleverd met de computer, maar we moeten leren hoe we het effectief kunnen gebruiken, waarbij we ten volle gebruik maken van het potentieel ervan.

Spiegelneuronen en empathie: hoe passen we dit praktisch allemaal toe?

We moeten dan ook leren om naar anderen te kijken zonder vooroordelen. En eigenlijk is het doel niet om onszelf te beperken tot ‘voelen wat anderen voelen’.

We moeten hun realiteit begrijpen en de onze behouden. Dat is hoe we hen effectief kunnen helpen en ondersteunen.

Het gevoel dat niet wordt bijgestaan door actie is immers nutteloos. Dus als we als soort tot dit punt zijn gekomen, is dat precies omdat we proactief zijn geweest. Omdat we voor elk lid van onze sociale groep hebben gezorgd door te begrijpen dat we als groep verder komen dan als eenling.

Vergeet daarom niet het ware doel van spiegelneuronen en empathie: het bevorderen van ons sociale gevoel, onze onderlinge verbondenheid en onze verbinding met onze omgeving.