Slapeloosheid als gevolg van stress: jouw zorgen laten je niet rusten

Slapeloosheid als gevolg van stress is niet ongewoon. Moeilijkheden om in te slapen heeft vaak te maken met een overactieve geest. Soms voelt het onmogelijk om onze hersenen uit te zetten vóór we gaan slapen.

Onze gedachten en zorgen kunnen dan zo overheersen dat ze ons belemmeren om in te slapen. Na vele slapeloze nachten kunnen we last krijgen van buitensporige uitputting.

Slapeloosheid is geen dodelijke ziekte. Het neemt echter wel de kwaliteit van leven weg van die mensen die eraan lijden. Wat wel belangrijk is om te onthouden, is dat slapeloze hersenen synoniem zijn voor een onvermogen om zich te focussen, om nieuwe informatie te bewaren en om op een doeltreffende manier op eenvoudige prikkels te reageren.

Dit alles creëert een vicieuze cirkel waar een gebrek aan rust uiteindelijk de stress nog vergroot. Beetje bij beetje kunnen we dan overgaan van slapeloosheid van voorbijgaande aard naar een chronische slaapstoornis.

Dit is geen gemakkelijke situatie om mee om te gaan. Het gebrek aan een goede nachtrust is eigenlijk één van de voornaamste oorzaken van verkeersongelukken.

Het nucleair ongeluk in Tsjernobyl in 1986 was in feite het resultaat van een menselijke fout. Het was het gevolg van het tekort aan rust bij de werknemers. We kunnen ook het feit niet negeren dat langdurige slapeloosheid als gevolg van stress tot sociale, lichamelijke en cognitieve aftakeling leidt. Dit kan na verloop van tijd een depressie veroorzaken.

Slapeloosheid als gevolg van stress: wat is de oorzaak?

Het tijdschrift Psychosomatic Medicine heeft een onderzoek gepubliceerd uitgevoerd door de artsen Charles M. Morin en Sylvie Rodriguez. Deze studie kwam tot een conclusie die de meesten van ons al kunnen raden. Dagelijks ervaren we allemaal stress, toch? Soms neemt die stress echter de controle over. Dan wordt het ons teveel en kunnen we het niet meer aan.

Wanneer de hersenen dus inzien dat ze geen controle over vele van die stressvolle situaties hebben, ervaren ze hyperactiviteit. De kleinste problemen nemen dan enorme afmetingen aan. Alles wordt een bedreiging.

Beetje bij beetje komen we in een toestand terecht waarin onze gedachten zwaarder wegen. Na verloop van tijd verslinden onze gedachten ons. Ze maken ons onrustig en vervullen ons ‘s nachts met angst.

Mensen die de juiste vaardigheden hebben om iets aan te pakken, gaan integendeel op een meer gepaste manier om met stress. Deze vaardigheden zorgen ervoor dat ze kunnen voorkomen dat storende gedachten ‘s nachts binnendringen.

De kenmerken en effecten van chronische slapeloosheid

Slapeloosheid als gevolg van stress is met geen enkele biologische aandoening verbonden. Dit zijn enkele signalen die waarschuwen voor deze aandoening:

• Moeilijkheden om in te slapen.
• Meerdere keren per nacht wakker worden. Soms maakt dit het onmogelijk om opnieuw in slaap te vallen.
• Problemen om een goede houding te vinden om in te slapen.
• Indringende gedachten en mentale beelden.
• Nachtmerries.
• Spijsverteringsklachten, rillen en nachtelijke hoofdpijn.

Anderzijds kan slapeloosheid als gevolg van stress ook van voorbijgaande aard zijn (als het twee dagen tot twee weken duurt). Het kan echter ook een chronische primaire slapeloosheid worden als het meer dan drie weken duurt. In het laatste geval begint iemand de volgende symptomen te vertonen:

• Prikkelbaarheid.
• Vermoeidheid.
• Problemen om zich concentreren.
• Slechte prestaties op het werk.
• Lichamelijke klachten: spierpijnen, verteringsproblemen en hoofdpijn.

Na de eerste maand kan de persoon in kwestie ook kortademigheid, apathie en hulpeloosheid beginnen ervaren. We hebben er al op gewezen en een onderzoek van de universiteit van Texas heeft het bovendien aangetoond. Chronische slapeloosheid kan in vele gevallen depressie veroorzaken.

Hoe kan je slapeloosheid als gevolg van stress bestrijden?

Dr. Daniel J. Taylor van de universiteit van Texas in San Antonio heeft ons op een opmerkelijk feit gewezen. De International Review of Psychiatry heeft een interessant artikel van hem gepubliceerd. In dit artikel stelt hij dat veel mensen die slapeloosheid willen behandelen, eerder hun toevlucht nemen tot medicatie dan tot psychologische therapie.

Als de patiënt niet leert hoe hij de oorzaak moet hanteren – in dit geval de stress – dan kunnen zij na verloop van tijd een psychologische stoornis ontwikkelen. De cognitieve gedragstherapie is om die reden zonder twijfel één van de meest doeltreffende behandelingen van slapeloosheid als gevolg van stress.

Handige strategieën

Het is anderzijds ook handig om enkele eenvoudige strategieën toe te passen:

• Zorg dat je bed comfortabel is en dat je een geschikte matras hebt.
• Hou de externe prikkels zoals licht en geluid tot het minimum.
• Zorg voor frisse lucht en voldoende vochtigheid in jouw slaapkamer.
• De temperatuur om te slapen moet tussen 16° C en 18° C zijn.
• Volg een routine. Dit betekent dat je elke dag om hetzelfde tijdstip gaat slapen.
• Vermijd om een uur vóór je gaat slapen, televisie te kijken of jouw mobiele telefoon of computer te gebruiken. Een boek lezen is beter om te gaan slapen.
• Vermijd ook om tijdens het avondmaal een zware maaltijd te gebruiken.
• Praktijken zoals mindfulness helpen bij slapeloosheid als gevolg van stress. Aarzel ook niet om te starten om je ademhaling te combineren met meditatie.

Wees niet bang om professionele hulp te vragen als je slaapproblemen meer dan 2 weken duren. Een overactieve geest en verstorende gedachten houden je niet alleen uit je slaap. Ze nemen ook jouw kwaliteit van leven weg.