Schildklier en zwangerschap: is er een verband?

Tussen de schildklier en zwangerschap bestaat een direct verband waar niet veel mensen iets vanaf weten. Tijdens de zwangerschap wordt de schildklier van een vrouw ‘gedwongen’ om de productie van thyroxine met 30 tot 50% te verhogen.

Een goed werkende schildklier zal de juiste ontwikkeling van de hersenen en het zenuwstelsel van de foetus gedurende het eerste trimester bevorderen.

Het kan fascinerend en tegelijkertijd beangstigend zijn om te ontdekken hoezeer onze klieren en hormonen ons welzijn beïnvloeden. Vaak is een kleine onevenwichtigheid al genoeg om ons te laten merken dat er iets niet goed gaat. We komen aan of vallen af, we voelen ons vermoeider of slechter, en we kunnen zelfs moeite hebben om zwanger te raken.

Onregelmatigheden in de menstruatie, vruchtbaarheid en zelfs de juiste ontwikkeling van een zwangerschap zijn afhankelijk van die kleine vlindervormige klier die zich recht onder de adamsappel bevindt.

Deze klier weegt slechts ongeveer 30 gram en is in staat om hormonen te produceren zoals tri-joodthyronine (T3) en thyroxine (T4), die een immense impact hebben op onze gezondheid. En dat niet alleen, ze spelen ook een belangrijke rol bij de juiste ontwikkeling van een baby gedurende de eerste maanden van de zwangerschap.

Schildklierproblemen en zwangerschap

De schildklier van de foetus ontwikkelt zich tussen de 10e en 12e week van de zwangerschap. Tot die tijd is de foetus uitsluitend afhankelijk van de schildklier van zijn moeder. Dit gegeven is ontzettend relevant voor dit onderwerp. Als een vrouw een schildklieraandoening heeft zoals hypothyreoïdie, kunnen er veel dingen gebeuren tijdens haar zwangerschap.

Hoewel het voor vrouwen met hypothyreoïdie misschien moeilijker is om zwanger te worden, betekent dit niet dat het onmogelijk voor ze is om zwanger te worden. De kans op een miskraam is echter groter, evenals de kans op een vroeggeboorte of andere medische problemen zoals pre-eclampsie (zwangerschaps-hypertensie).

De relatie tussen schildklier en zwangerschap is iets dat alle vrouwen in gedachten moeten houden als ze zwanger willen worden. Dit is ook de reden waarom artsen altijd aanraden om de schildklierfunctie te testen. Zo kunnen zij een diagnose stellen van elke kleine afwijking die ernstige of kortdurende problemen kan veroorzaken.

Hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap

Ook bij een normale zwangerschap is er sprake van veranderingen in de schildklierfunctie. Dit komt door de invloed van twee zeer specifieke hormonen: humaan choriongonadotrofine (hCG), het hormoon dat we met de zwangerschapstest meten, en oestrogeen, het belangrijkste vrouwelijke hormoon.

Humaan choriongonadotrofine (hCG) werkt als een stimulerend middel voor de schildklier. De productie ervan stijgt 2 of 3 dagen na de conceptie en blijft ongeveer drie maanden zo hoog.

Er zijn moeders die deze verandering duidelijker waarnemen (ook bekend als valse hyperthyreoïdie), tot het punt waarop ze meer misselijkheid ervaren dan normaal, hartkloppingen hebben en zelfs gewichtsverlies ervaren.

In het tweede trimester van de zwangerschap spelen weer andere effecten die de functie van de schildklier beïnvloeden een rol. In deze periode is het oestrogeen die de dienst uitmaakt.

Tussen de 16e en de 20e week van de zwangerschap verdubbelt het gehalte aan TBG (thyroxine-bindend globuline). Deze aandoening staat bekend als valse hypothyreoïdie. Als echter uit tests blijkt dat de T4-waarden normaal zijn, is alles in orde.

Symptomen van hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap

Omdat de schildklier en  zwangerschap nauw met elkaar verwant zijn, zal een arts de schildklierfunctie van een zwangere vrouw regelmatig controleren. In het geval van onvoldoende productie van thyroxine, zal de vrouw worden gediagnosticeerd met hypothyreoïdie. Hier zijn enkele van de symptomen die ze kan hebben:

• Zwakke nagels en haar.
• Vermoeidheid.
• Abnormale gewichtstoename.
• Het steeds koud hebben.
• Spier- en gewrichtspijn.
• Droge huid.
• Spijsverteringsproblemen.

Houd in gedachten dat het ontstaan van een schildklierprobleem tijdens de zwangerschap het risico op een miskraam en een vroeggeboorte verhoogt. De kans op hyperthyreoïdie tijdens de zwangerschap is relatief laag. Hier zijn enkele van de symptomen die een vrouw kan hebben als ze tijdens haar zwangerschap last krijgt van hyperthyreoïdie:

• Gewichtsverlies.
• Intestinale problemen.
• Weinig tot geen hittetolerantie.
• Ontmoediging en slecht humeur.
• Tremoren.
• Slapeloosheid.
• Struma (gezwollen nek).
• Pre-eclampsie (hypertensie en vochtretentie).

Als een vrouw tijdens de zwangerschap lijdt aan hyperthyreoïdie en het niet behandelt, heeft zij echter kans op een doodgeboren kindje.

De schildklier en zwangerschap: het belang van preventie

De relatie tussen de schildklier en de zwangerschap zou geen zorgwekkende factor moeten zijn, zolang we maar regelmatig op controle gaan. Deze schildklieraandoeningen zijn behandelbaar en de prognose is goed voor zowel de moeder als de baby.

Heeft de vrouw een familiegeschiedenis die verband houdt met deze ziekte en heeft ze een zwangerschapswens, dan kan ze het beste een specialist raadplegen.

Een goede supervisie op basis van regelmatige controles, een gezond dieet en geschikte leefgewoonten zullen elke vrouw in staat stellen om een ​​veilige zwangerschap te hebben.