Opsporen dementie door de eerstelijnsgezondheidszorg

Het opsporen van dementie tijdens een bezoek aan de eerstelijnsgezondheidszorg is zeer belangrijk om ervoor te zorgen dat de patiënt de behandeling krijgt die hij nodig heeft. Vandaag bespreken we waarom een vroege diagnose zo belangrijk kan zijn.

Als iemand tekenen van cognitieve achteruitgang heeft, is het belangrijk dat ze een specialist zien die een volledige diagnose kan stellen. Ook het opsporen van dementie tijdens een bezoek aan de eerstelijnsgezondheidszorg kan de sleutel zijn tot het vertragen van de vooruitgang van de ziekte en het verlies van autonomie.

In het geval van cognitieve achteruitgang kan vroegtijdige detectie helpen om de vooruitgang aanzienlijk te vertragen. Zoals Pastor et al. (2003) beargumenteren, kan late diagnose van dementie gevolgen hebben voor de kwaliteit van het leven van patiënten en hun familie.

Aan de andere kant kunnen symptomen die een arts observeert tijdens een bezoek aan de eerstelijnsgezondheidszorg het gevolg zijn van een tijdelijke aandoening. Daarom is een grondige differentiële diagnose zeer belangrijk.

Waarom is vroege opsporing zo belangrijk?

Aan de andere kant, vroege diagnose kan het makkelijk maken om de oorzaken van de ziekte te identificeren. Als de patiënt lijdt aan een soort omkeerbare dementie, zou deze de tijd hebben om de juiste behandeling te krijgen.

Het vergemakkelijkt ook de invoering van farmacologische en gedragsmaatregelen, waarvan is aangetoond dat ze effectief zijn in het behouden van de cognitieve functie.

Ook kan het vroegtijdig detecteren van dementie de familie de kans geven beetje bij beetje aan het nieuws te wennen. Het kan voor gezinnen moeilijk zijn om om te gaan met de veranderingen die dementie met zich meebrengt, dus tijd hebben om de informatie te verwerken kan mogelijk stress verminderen.

Waarschuwingstekenen

Arenillas et al. (2018) verdeelden de waarschuwingstekenen van dementie in drie categorieën: cognitief, gedragsmatig, psychologisch en functioneel. De belangrijkste cognitieve tekenen die nuttig zijn voor het detecteren van dementie zijn de volgende::

• moeite met het onthouden van recente gebeurtenissen, routes of namen berichten vergeten, of
• steeds dezelfde vraag herhalen
• problemen met aanpassen aan veranderingen
• problemen om de juiste woorden te vinden
• grotere moeilijkheden bij het uitvoeren van taken en activiteiten die organisatie en planning vereisen

De belangrijkste gedrags-of psychologische symptomen die het detecteren van dementie makkelijker maken tijdens de eerstelijnsgezondheidszorg bezoeken zijn:

• persoonlijkheids- en stemmingsveranderingen
• apathie
• gebrek aan motivatie en initiatief
• gedragsveranderingen
• psychiatrische symptomen bij mensen zonder voorgeschiedenis van psychiatrische problemen

De belangrijkste functionele symptomen zijn:

• problemen met het voltooien van normale taken thuis, op het werk of tijdens de vrije tijd
• het verwaarlozen van persoonlijke hygiëne en zelfzorg
• terugtrekking uit werk of sociale activiteiten
• problemen met het beheren van geld

Evaluatie en detectie van dementie tijdens bezoeken aan de eerstelijnsgezondheidszorg

De eerste medische professional die iemand ziet met tekenen van cognitieve achteruitgang is hun eerste zorgarts. Het eerste wat artsen doen als ze een nieuwe patiënt zien is hun medische geschiedenis onderzoeken.

Met andere woorden, ze “ondervragen” de patiënt en de personen die bij hen zijn om te leren over hun symptomen en eerdere ziekten en behandelingen. Tijdens dit interview verzamelt de arts systematisch gegevens voor een pathografie van de patiënt (Redondo V.2017).

De medische geschiedenis omvat bijvoorbeeld wanneer en hoe de ziekte begon, hoe de patiënt denkt dat het zich heeft ontwikkeld en of ze persoonlijkheid en/of gedragsveranderingen hebben opgemerkt. Het resultaat van dit eerste onderzoek is het maken van een diagnostische hypothese.

Protocol voor het opsporen van dementie tijdens bezoeken aan de eerstelijnsgezondheidszorg

In de Guide Keys for Early Detection and Intervention of Demention in Primary Care [vertaling] van Pastor, et al. dient een arts het volgende te doen:

• Verzamel persoonlijke en familie medische geschiedenis, specifiek gerelateerd aan neurologische pathologie, vasculaire infecties, en traumatische hersenletsel, evenals psychiatrische pathologieën, comorbiditeiten, en voorgeschreven drugsgebruik.
• Doe een volledig lichamelijk onderzoek.
• Doe alle belangrijke aanvullende tests. Neem analytische testen, MRI-scans, cognitieve screeningshulpmiddelen en functionele en neuropsychiatrische evaluaties af.

Bovendien moet hij of zij, zodra de arts al het bovenstaande heeft gedaan, ook de nodige verwijzingen uitschrijven naar neuropsychologische, psychiatrische en geriatrische specialisten.

Het doel van de verwijzing is om de diagnose dementie te bevestigen en erachter te komen aan welk soort dementie de patiënt lijdt. De specialisten zullen ook in staat zijn om de juiste tests te doen om de patiënt zo snel mogelijk op het juiste pad naar de passende behandeling te zetten.

Kortom, holistische en gepersonaliseerde zorg is essentieel voor een goede diagnose van een ziekte. Daarom is multidisciplinair en interdisciplinair werk zo belangrijk, vooral in situaties die iemands leven zo drastisch kunnen veranderen.