Ontheemd-kind-syndroom

Het ontheemd-kind-syndroom omvat een reeks reacties die een kind vertoont als er een nieuw broertje of zusje in huis komt. Ze doen niet moeilijk of egoïstisch, maar zich aanpassen aan de nieuwe situatie kan heel moeilijk voor ze zijn.
Ontheemd-kind-syndroom

Laatste update: 02 augustus, 2022

Het ontheemd-kind-syndroom verwijst naar een moeilijkheid die oudere broers en zussen treft. Het hangt meestal samen met de komst van een jonger broertje of zusje. Het treft ook, hoewel niet zo uitgesproken, het voorlaatste kind.

Tegenwoordig zijn er niet veel gezinnen meer met meer dan twee kinderen, en het aantal dat besluit er maar één te nemen (Spaanse link)neemt toe. Toch zijn er nog veel kerngezinnen met oudere broers en zussen. Deze zijn het meest vatbaar voor het ervaren van het ontheemd-kind-syndroom.

Tweede of derde kinderen zijn veilig voor het ontheemd-kind-syndroom om een duidelijke reden: ze hebben al broers en zussen vanaf hun geboorte. Ze weten niet eens wat het betekent om de enige te zijn in de gedachten en het hart van hun ouders. Laten we eens kijken naar het ontheemd-kind-syndroom.

“Een kind wordt al in het prille begin van zijn leven gevormd door de waarden van bepaalde volwassenen.”

-Robert Coles-

Broertjes
Als er een broertje of zusje komt, wordt dat door het oudere kind als een indringer gezien.

Als de ‘indringer’ arriveert

Het ontheemd-kind-syndroom omvat een reeks prototypische gedragingen en reacties bij het oudste kind als er een broertje of zusje arriveert. De essentie van dit psychologische beeld is dat ze het nieuwe kind zien als een indringer en niet als iemand met wie ze een kinderlijke band hebben.

Alle oudere broers en zussen, en soms ook anderen, ervaren het, maar niet altijd met dezelfde intensiteit. In feite is het meestal van voorbijgaande aard. Er zijn echter gevallen waarin het blijvend wordt. In elk geval is het iets dat het welzijn van het kind aantast en zelfs gezondheidsproblemen kan veroorzaken.

Het meest kenmerkende van het ontheemd-kind-syndroom is het verlangen van de oudere broer of zus om de aandacht van de ouders te trekken.

Bovendien hebben ze het verlangen de ‘indringer’ aan te vallen of uit te schakelen, ook al lijken ze van hun nieuwe broer of zus te houden en laten ze merken dat ze voor hem of haar willen zorgen. Als ouders niet weten hoe ze met deze situatie moeten omgaan, kan dat het getroffen kind grote schade berokkenen.

Symptomen van ontheemd-kind-syndroom

Een kind dat getroffen is door ontheemd-kind-syndroom weet, vooral als het nog heel jong is, niet wat er met hem of haar gebeurt. Ze begrijpen niet eens dat ze hun broer of zus afwijzen. Ze zien gewoon hoe iedereen zich op de nieuwe baby concentreert en meer aandacht aan hen besteedt.

In de regel vertonen ze veranderingen in hun gedrag, die tot uiting komen in een of meer van de volgende uitingen:

  • Grotere agressiviteit.
  • Extreme passiviteit.
  • Slechte schoolprestaties.
  • Introversie.
  • Onoplettendheid.
  • Geen zin om te spelen.
  • Veranderingen in eetlust.
  • Slaapstoornissen.
  • Veelvuldige driftbuien.
  • Terugvallen op gedrag als duimzuigen, praten als jongere kinderen, enz.

Er kunnen ook lichamelijke symptomen of zelfs gezondheidsproblemen optreden. Soms zijn er spijsverteringsproblemen, infecties, of hoofdpijn. Ze kunnen ook allergieën ontwikkelen, zoals dermatitis of astma. In sommige gevallen vertonen ze koorts en zelfs toevallen.

Boos kind
Het ontheemde kind syndroom kan kinderen zowel lichamelijk als psychisch treffen.

Wat kan er gedaan worden?

Het ontheemd-kind-syndroom kan zich uitbreiden tot in het volwassen leven als het niet goed behandeld wordt. Het kan aanleiding geven tot volwassenen met diepe gevoelens van verlatenheid en de perceptie dat ze “geen plaats in de wereld hebben.” Er is ook een neiging tot jaloezie en een toestand van schijnbaar onverklaarbare rouw.

Het is het beste om met het kind te beginnen werken voordat de baby geboren is. Ze moeten geleerd worden een ruimte te delen die vroeger alleen van hen was. Daarom is het echt belangrijk ze te betrekken bij de voorbereidingen voor de geboorte.

Zo moeten ouders bijvoorbeeld hun mening vragen over waar de nieuwe baby zal slapen. Ze kunnen ook helpen bij het kopen van de kleren van de nieuwe baby en alles wat die nodig zal hebben.

Bovendien is het uiterst belangrijk dat ze begrijpen dat hun moeder naar het ziekenhuis moet om de baby te krijgen. Op zo’n jonge leeftijd is het niet gemakkelijk voor kinderen om zo’n lange afwezigheid te begrijpen. Nog minder als de moeder met een concurrent in haar armen naar huis terugkeert.

Daarom is het van essentieel belang dat deze kinderen een belangrijke plaats in het leven van hun ouders blijven innemen. Hun ouders moeten de komst van de baby met hen delen als een familiegebeurtenis en niet als een drastische verandering in de zorg en genegenheid die ze het kind betonen. Als er echter moeilijkheden zijn, is het raadzaam een therapeut te bezoeken voor begeleiding.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Cañizares, A. R., Robles, R. D., & Garnés, M. C. G. (2015). Los celos ante la llegada de un nuevo hermano. Riesgos. In Congreso Internacional Infancia en Contextos de Riesgo (pp. 2286-2289).


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.