Ontdek de oorzaken achter uitstelgedrag

Stel jij jouw taken keer op keer uit? Wilt je aan jouw openstaande verplichtingen voldoen, maar reageren jouw hersenen niet? Hieronder leggen wij uit waarom dit zo is en wat je eraan kunt doen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 11 maart, 2024

Je moet morgen dat project af hebben en toch heb je geen energie of geen zin om je computer aan te zetten. Je wordt boos op jezelf omdat deze situatie je wanhopig maakt en je weet dat er consequenties zullen zijn, maar je kunt er niets aan doen. Als je je nu afvraagt wat de oorzaak is van dit gedrag, kunnen we je vertellen dat de oorzaken achter uitstelgedrag behoorlijk complex zijn.

Wat je overkomt is niet altijd te wijten aan simpele luiheid of gebrek aan verantwoordelijkheid. Het voortdurend uitstellen van taken en verplichtingen kan worden verklaard door meerdere psychologische factoren. Soms zijn angst, faalangst of zelfs een onderliggende depressie de oorzaken van uitstelgedrag. In het volgende artikel beschrijven we wat dit soort realiteit triggert.

7 oorzaken achter uitstelgedrag

Uitstelgedrag is het uitstellen van taken of verplichtingen tot het laatste moment, en zelfs het uitstellen van jezelf om ze te doen. Het meest verontrustende aan deze ervaring is dat je vaak tijd verspilt aan de meest zinloze activiteiten, zoals uren doorbrengen op sociale media.

In de psychologie weten we dat dergelijk gedrag het gewicht van negatief gewaardeerde emoties camoufleert.

Een artikel (Engelse link) gerapporteerd door Frontiers in Psychologie beschrijft de impact van deze factor op universiteitsstudenten.

Meestal wordt het uitstellen van wat gedaan moet worden verklaard door fysieke triggers zoals eenvoudige vermoeidheid, maar er zijn ook iets ernstiger dimensies. In veel gevallen worden psychologische problemen over het hoofd gezien. Laten we het hieronder eens nader bekijken.

1. Gebrek aan motivatie en interesse in de taak

Soms kun je, hoe hard je ook je best doet, zelfs onder de stenen de motivatie niet vinden. Hierdoor raak je gefrustreerd van jezelf en wordt het ongemak versterkt tot een vicieuze cirkel. Het is daarom belangrijk om te begrijpen dat een van de oorzaken van uitstelgedrag ligt in het gebrek aan interesse (Engelse link) in wat je moet doen.

Als je een baan hebt die je niet leuk vindt of je wordt gedwongen om een activiteit te doen die niet bij je persoonlijke smaak past, zal de motivatie impuls niet vanzelf komen. Wat je in deze gevallen zult ervaren is een interne blokkade, gebrek aan creativiteit en een hoge mate van negativiteit en stress.

Wat kan ik doen?

We zijn allemaal verplicht om van tijd tot tijd taken te vervullen die niet in overeenstemming zijn met onze passies. In deze gevallen is het nuttig om een reeks beloningen vast te stellen voor elke vooruitgang die je boekt.

Stel jezelf kleine dagelijkse doelen en geef jezelf na het behalen ervan een eenvoudige stimulans, zoals een pauze, uit eten gaan of een andere activiteit die je opwindt.

2. Beslissingsmoeheid

Een aanzienlijk deel van de taken die je moet uitvoeren, houdt in dat je beslissingen moet nemen. En dat is overweldigend, vermoeiend en stressvol.

Zoals wordt uitgelegd in een artikel (Engelse link) in de Journal of Health Psychology, komt dit fenomeen veel voor bij medewerkers in de gezondheidszorg en beïnvloedt het hun prestaties zodanig dat het leidt tot enigszins impulsieve of irrationele acties.

Beslissingsmoeheid is een vorm van mentale uitputting die wordt veroorzaakt door een achterstand aan informatie en taken die moeten worden voltooid, wat vaak leidt tot psychologische blokkering en burn-out. Als je je zo voelt en je blijft activiteiten en besluiten uitstellen, aarzel dan niet om zo snel mogelijk actie te ondernemen.

Wat kan ik doen?

Als je uitstelgedrag vertoont omdat je bang bent om bepaalde dingen te moeten beslissen, is de eerste stap om uit te rusten en vervolgens je emoties te reguleren. Je geest wordt gedomineerd door angsten en ook door uitputting. Ontspanning en diepe ademhalingsoefeningen zullen je helpen.

Je zult ook baat hebben bij het gebruik van de tijdblokkeringstechniek, waarbij je een specifiek moment van de dag wijdt aan het nemen van beslissingen. Het doel is om te voorkomen dat de huidige taak je hele dag in beslag neemt door hem niet op te lossen en hem altijd in behandeling te hebben.

3. De angstige geest

Een van de meest voor de hand liggende oorzaken achter uitstelgedrag is angst. Dit is iets wat vaak voorkomt in academische omgevingen. In een artikel (Engelse link) in het Tijdschrift voor Onderwijs en Gezondheidsbevordering wordt deze relatie beschreven en hoe irrationele gedachten over examens uitstelgedrag versterken.

De angstige geest is een van je grootste vijanden als het gaat om het afmaken van je opdrachten. Het voedt je meestal met faalangst en negatieve toekomstbeelden die je energie en motivatie volledig blokkeren. Maar met de juiste strategieën kun je de ongemakkelijke invloed ervan reguleren.

Wat kan ik doen?

Als achter je neiging tot uitstelgedrag de sluimerende schaduw van angst schuilgaat, is het raadzaam om actie te ondernemen. Je verplichtingen anders richten, het niveau van negativiteit verlagen en nieuwe gewoonten aanleren zijn essentiële stappen. Hier zijn enkele andere basisstrategieën:

• Oefen ontspanning en diepe ademhaling.
• Stel een realistisch plan en schema op waar je je aan kunt houden.
• Deel taken op in kleinere, eenvoudigere stappen.
• Rationaliseer je angsten en anticipeer niet op dingen die nog niet zijn gebeurd.
• Ontdek de triggers waardoor je uitstelgedrag vertoont, bijvoorbeeld je mobiele telefoon.
• Oefen zelfreflectie om je gedachten beter onder controle te krijgen.

4. Overmatige zelfeisendheid

Ben je iemand die geobsedeerd is om alles perfect te doen? Moet je altijd de beste zijn in het volbrengen van je taken? Twijfel je vaak aan je vaardigheden en heb je zelfs last van het bedriegerssyndroom?

Uitstelgedrag is een gedrag dat wordt versterkt door elk van deze dimensies, die, geloof het of niet, een aanzienlijk deel van de bevolking treffen. Als je veeleisendheid leidt tot onaangepast perfectionisme (Engelse link), kan je uitstelgedrag daarmee samenhangen.

Wat kan ik doen?

Veeleisend zijn voor jezelf stelt je in staat om altijd het beste van jezelf te geven, maar in sommige gevallen kan het leiden tot onaangepaste patronen.

Het ideaal is om deze dimensie te reguleren zonder te vervallen in onrealistische verwachtingen die je prestaties kunnen blokkeren. De volgende sleutels kunnen als leidraad dienen, maar vergeet niet dat als je je overweldigd voelt, je het beste professionele hulp kunt vragen:

• Verlaag je niveau van eisen en zelfkritiek.
• Stel realistische doelen die je kunt bereiken.
• Oefen zelfzorg en versterk je gevoel van eigenwaarde.
• Als je aan je taken begint, zorg dan voor je interne dialoog.
• Vermijd jezelf te vergelijken met anderen; perfectie is onmogelijk.
• Wees meer compassievol met jezelf en deactiveer de angst om fouten te maken of te falen.

Mensen met hoge eisen aan perfectie kunnen uitstelgedrag vertonen omdat ze het gevoel hebben dat ze nooit een bevredigend niveau van uitmuntendheid zullen bereiken. Dit kan ertoe leiden dat ze in een vicieuze cirkel van hardnekkig boycotten terechtkomen, die in staat is om veel psychosociale sferen buiten de werkwereld te blokkeren.

5. Problemen met planning en volgorde

Een van de oorzaken van uitstelgedrag heeft te maken met neurocognitieve factoren. Bovendien is het misschien interessant om te weten dat, volgens een onderzoek (Engelse link) naar ADHD en uitstelgedrag, onoplettendheid correleert met algemene uitstelgedrag . Ze hebben vaak heldere profielen, maar zijn niet in staat om hun taken te plannen.

Wat ze vaak moeilijk vinden is om activiteiten op te splitsen in de stappen die nodig zijn om een doel met succes te bereiken. Ze weten niet waar ze moeten beginnen, de tijd dringt en ze voelen zich verloren als het gaat om het toepassen van die uitvoerende vaardigheden die nodig zijn om een doel te bereiken.

Wat kan ik doen?

Het is belangrijk om erop te wijzen dat, hoewel problemen met planning en volgorde vaak voorkomen bij ADHD, ze ook kunnen voorkomen bij de neurotypische populatie. In deze situaties is het nuttig om aandachts-, plannings- en tijdmanagementstrategieën aan te leren. De pomodoro techniek is bijvoorbeeld een interessant hulpmiddel.

6. Taakoverbelasting en uitstelgedrag

Zie je hersenen als een computer. Soms installeer je er meerdere programma’s op omdat je hem nodig hebt om een veelheid aan taken uit te voeren. De capaciteit is echter beperkt en soms raakt hij overbelast en blokkeert hij zichzelf. In het echte leven is het net zo. Misschien heb je een tijdje meerdere verantwoordelijkheden op je genomen en heeft je interne “CPU” er genoeg van.

Werk, thuis, familie, toekomstige projecten… De hersenen zijn beperkt en in sommige gevallen is het stressniveau zo hoog dat ze niet meer efficiënt zijn en het risico op uitstelgedrag toeneemt (Engelse link).

Bovendien, als taken repetitief, onnodig, oninteressant en saai zijn, treedt uitstelgedrag op, zoals wordt aangegeven in een artikel (Engelse link) in het Tijdschrift voor onderwijs en gezondheidsbevordering.

Het gevolg is dat de geest afdwaalt, de aandacht, motivatie en zelfs het vermogen om effectief te presteren faalt. Als je hiermee te maken hebt, lees dan hoe je kunt reageren.

Wat kan ik doen?

Voortdurend uitstelgedrag is een dekmantel en een waarschuwing dat er iets aan de hand is. Vaak zit er overbelasting van taken achter en om dit aan te pakken, moet je prioriteiten stellen.

Bezuinigen op verplichtingen en delegeren verlichten de stress en herinneren je eraan dat je geen superheld bent. Je bent een mens die moet leren voor zichzelf te zorgen en zichzelf beter te organiseren.

7. Onderliggende depressie

Soms is uitstelgedrag een echo van een onderliggende psychische stoornis, zoals depressie. Uitstelgedrag, gebrek aan energie, motivatie en negatief piekeren zijn symptomen van deze klinische aandoening. Een artikel (Engelse link) gepubliceerd in het Journal of Rationeel-Emotieve en Cognitieve Gedragstherapie rapporteert deze relatie.

In deze context breiden depressieve symptomen zich ook uit naar alle gebieden. Je kunt het moeilijk vinden om je taken thuis uit te voeren, om te presteren op het werk en je kunt zelfs je persoonlijke hygiëne verwaarlozen. Het is altijd het beste om een diagnose te laten stellen door een professional.

Wat kan ik doen?

Als je overweldigd wordt door elke verplichting, groot of klein, je bijna nergens plezier in hebt en je je hopeloos voelt, is het nuttig om psychologische therapie te starten. Het uitstellen van verplichtingen is in deze gevallen slechts het topje van de ijsberg.

Aarzel niet om hulp te vragen, praat met je omgeving over wat er met je gebeurt en zet je in voor het therapeutische proces. Je zult weer hoop krijgen.

Uitstelgedrag, een stille realiteit die pijn doet

Zoals je hebt kunnen afleiden, zijn de oorzaken achter uitstelgedrag meervoudig en complex. Het meest opvallende is dat deze realiteit in de meeste gevallen op een vernietigende manier wordt ervaren, aangezien het niet vrijwillig is en ook geen gedrag is dat gemakkelijk onder controle te houden is. Over het algemeen vernietigt het zien dat je niet aan je verplichtingen kunt voldoen je zelfbeeld nog meer.

Als je al een tijdje gevangen zit in deze vicieuze cirkel van ongemak, probeer deze dan te deactiveren. Pas enkele van de hierboven beschreven suggesties toe en handel met nieuwe mentale benaderingen en meer proactieve gewoonten.

Soms leiden kleine veranderingen tot motiverende transformaties. Je verdient het om je goed te voelen en terug te keren naar je gebruikelijke productiviteit.