Huidorgasmen, als je kippenvel krijgt van muziek

Huidorgasmes komen vaker voor dan je zou denken. Sterker nog, als je ooit geraakt bent door een nummer, heb je er waarschijnlijk wel eens een meegemaakt. Leer er hier meer over.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Sara González Juárez.

Laatste update: 06 november, 2023

Heb je ooit een bijna transcendentale toestand ervaren door naar muziek te luisteren? Een gevoel van kippenvel op je huid en vlinders in je buik? Zo ja, dan is het mogelijk dat je een huidorgasme hebt ervaren.

Veel verschillende experts hebben dit fenomeen bestudeerd. Hoewel het niet gerelateerd is aan de seksuele sfeer, produceert het vergelijkbare sensaties. Bovendien kan bijna iedereen huidorgasmen ervaren, of je nu wel of geen muziekliefhebber bent. De ervaring die ze opwekken is namelijk zo intens dat je ze onmogelijk kunt negeren.

In dit artikel kun je meer te weten komen over huidorgasmen en hoe ze ontstaan. Als je nieuwsgierig bent naar dat intense moment van opwinding dat je ervaart wanneer je een bijzonder ontroerend muziekstuk hoort, dan ben je hier aan het juiste adres.

Wat zijn huidorgasmen?

Deskundigen beweren dat muziek een transcendente psychofysiologische ervaring teweeg kan brengen. Op dit specifieke moment ervaart het lichaam pilo-erectie, tintelingen in de ruggengraat en sterke emoties. Deze momenten staan bekend als huidorgasmen of frisson.

De term frisson (Engelse link) werd voor het eerst bedacht in 2011. Het werd beschreven als een psychofysiologische reactie op belonende auditieve en/of visuele stimuli die vaak een plezierige of anderszins positief ervaren affectieve toestand en voorbijgaande paresthesie (tintelingen of rillingen in de huid) teweegbrengt.

In feite wordt dit beschouwd als de meest accurate term om huidorgasmen te beschrijven, omdat het emotionele intensiteit integreert met verifieerbare niet-gelokaliseerde somatische gewaarwordingen.

De evolutionaire rol van muziek

Muziek is een universele taal. We kunnen allemaal, ongeacht onze cultuur, afkomst of taal, hetzelfde gevoel hebben bij een bepaald muziekstuk. In bepaalde culturen wordt muziek zelfs gezien als een middel dat een veranderde bewustzijnstoestand teweegbrengt, zoals een trance.

De sociale aard van muziekcreatie sluit aan bij evolutionaire theorieën die muziek positioneren als een geestveranderende technologie. Volgens deze theorieën kunnen door de mens gecreëerde geluiden, die ontstaan zijn als een emotioneel communicatiesysteem, de menselijke geest geleidelijk verfijnd hebben om muziek als een esthetische ervaring te beschouwen.

Hoe ontstaat een huidorgasme?

Een in 2014 gepubliceerd werk (Engelse link) bestudeerde deze intense sensatie. In feite evalueerde de studie de mechanismen die het produceren. Dit zijn:

• Hersenstamreflexen. Activering van het autonome zenuwstelsel neemt toe bij harde, zeer hoge of lage frequentie, of snel wisselende geluiden. De toename van de ademhaling en het hartritme, evenals het optreden van rillingen, zijn gerelateerd aan deze activering bij het luisteren naar het muziekstuk.
• Conditionering. Het optreden van huidorgasmen zou ook verklaard kunnen worden door de associatie tussen de sensatie van frisson zelf en de muziekstukken die het veroorzaken.
• Empathisch vermogen. De persoon moet in staat zijn om de emotie die het lied uitdrukt te herkennen en te voelen door emotionele besmetting.
• Schending van verwachtingen. De emoties die worden opgewekt wanneer de muziek een onverwachte wending neemt, hebben een significante invloed op het ontstaan van huidorgasmen.

Hersenmechanismen van de huidorgasmen

Intense muzikale emotionele ervaringen, waaronder frissons, vinden plaats in twee anatomisch verschillende gebieden van het dopamine beloningssysteem:

• De nucleus caudatus. Deze wordt geactiveerd in de anticiperende momenten die voorafgaan aan de emotionele piek.
• De nucleus accumbens. Deze wordt onmiddellijk geactiveerd tijdens het vrijkomen van dopamine.

Een artikel uit 2001 (Engelse link) beweerde dat het luisteren naar huidorgasme opwekkende muziek veranderingen veroorzaakt in de cerebrale bloedstroom in de middenhersenen, het linker ventrale striatum, de bilaterale amygdala, de linker hippocampus en de ventromediale prefrontale cortex.

Deze patronen kunnen een “craving” reflex weerspiegelen die vergelijkbaar is met de reactie op voedsel, seks en drugs.

Kunnen huidorgasmen worden opgewekt?

Muzikanten en wetenschappers hebben zich vaak afgevraagd welke factoren dit gevoel opwekken. En of het iets is dat wordt gestuurd door het soort muzikale compositie zelf. Ze ontdekten dat het soort muziek dat de neiging heeft om deze esthetische ervaringen op te wekken de volgende kenmerken gemeen heeft:

• Aflopende akkoordprogressies.
• Volumepieken.
• Melodieën die het menselijke stemregister bezetten. Met andere woorden, ze zijn “zingbaar.”
• Plotselinge dynamische sprongen in intensiteit.
• Extreme zachtheid in melodieën en ritmes.

Veel muzikanten hebben geëxperimenteerd met deze triggers om werken te creëren die specifiek gericht zijn op het produceren van frisson.

Een ander actueel geval is ASMR (autonomous sensory meridional response) waarbij specifieke niet-muzikale geluiden in staat zijn om sensaties als huidorgasmen op te wekken. Ze noemen dit “hersentintelingen” of autonome sensorische meridionale respons.

Huidorgasmen zijn voor iedereen beschikbaar. Inderdaad, een goed stuk muziek dat diep doordringt tot je emotionele diepten zal je altijd een zeer zintuiglijke ervaring geven. Het is aan jou of je besluit dat dit soort reacties van je hersenstam of je ziel komt.