Herpes als gevolg van stress: emoties die veranderen in blaasjes

Tijden van constante stress brengen vaak problemen met zich mee zoals vervelende koortsblaasjes. Deze blaasjes zijn het bewijs van hoe emoties ons immuunsysteem veranderen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Soms, als je een zorgelijke tijd doormaakt of overmatig druk bent, merk je een paar dagen later dat er een jeukende koortslip op je lippen verschijnt. Dit is herpes door stress, een veel voorkomende aandoening. Een voorval dat eens te meer aantoont hoe je emoties je gezondheid en organisch evenwicht kunnen wijzigen en veranderen.

De klassieke herpes simplex (HS-1) virale infectie blijft altijd sluimerend aanwezig in het lichaam. Je hoeft maar een beetje koorts te hebben of een paar dagen van zorgen of mentale spanning door te maken om die kleine, maar vervelende koortsblaasjes te laten verschijnen. Er zijn echter ook andere vormen van herpes die samen met stress, angst of depressie kunnen optreden.

Sommige onderzoeken vermelden de impact van herpes zoster (blaartrekkende en pijnlijke huiduitslag die lijkt op waterpokken) of genitale herpes bij mensen die lijden aan stemmingsstoornissen. Het is dus zaak om veel dieper in te gaan op de relatie tussen het immuunsysteem en emotionele stoornissen.

Herpes door stress: symptomen, oorzaken en behandeling

Herpesvirussen zijn complexer dan je zou denken. Ze hebben de eigenaardigheid dat ze hun genoom verbergen, zodat het gebruikelijk is dat ze levenslang slapend blijven. In feite kapen deze organismen de immuunresponspaden (Engelse link) die schadelijke stimuli afleiden, en activeren ze die in plaats daarvan.

Daarom verschijnt de koortslip die met herpes in verband wordt gebracht, meestal wanneer je het het minst verwacht. Bijvoorbeeld wanneer je verkouden bent, tijdens het premenstrueel syndroom, wanneer je veel zonnebaadt, of tijdens periodes van stress en angst.

De Universiteit van Helsinki (Finland) heeft onderzoek verricht (Engelse link) waaruit blijkt dat herpes in sommige gevallen gevaarlijk kan zijn omdat er verschillende types zijn en sommige oncogeen zijn.

Zo kan herpes simplex type 2, dat zich manifesteert in het genitale gebied, soms gepaard gaan met baarmoederhalskanker. Daarom is het feit dat emotionele stoornissen van invloed zijn op het opnieuw opduiken van deze typen latente virussen een risico dat moet worden overwogen en begrepen.

Herpes simplex (HS1) en stress

Herpes simplex (HS1) manifesteert zich als een milde ziekte en veroorzaakt zelden ernstiger complicaties. Het gaat gepaard met lichte koorts en klassieke koortsblaasjes rond de mond of neus. De Ohio State University (VS) voerde een onderzoek uit (Engelse link) dat beweerde dat intense stress de immuniteit kan beïnvloeden.

Deze studie toonde inderdaad aan dat, naast alle fysieke symptomen die men vaak ervaart bij stress (spierpijn, hoofdpijn, spijsverteringsstoornissen, enz.), het verschijnen van herpes simplex ook heel gewoon is.

Gordelroos en stemmingsstoornissen

We weten dat herpes en stress met elkaar in verband staan en dat het soort stress dat men ervaart de reactivering van de ene of de andere vorm van herpes medieert. Deskundigen vertellen ons bijvoorbeeld dat chronische stress, geleden gedurende maanden of jaren, het verschijnen van gordelroos kan bemiddelen.

Het American Journal of Epidemiology publiceerde in 2018 een interessante studie (Engelse link) in dit verband. Na onderzoek bij Britse en Deense populaties, ontdekten ze het volgende:

• Emotionele stoornissen worden in verband gebracht met een verhoogd risico op gordelroos.
• Herpes zoster is een infectie die wordt veroorzaakt door de reactivatie van het varicella-zoster-virus. Het presenteert zich met een huiduitslag op het gezicht, de borst of de rug. Naast de klassieke blaasjes treedt ook neuropathische pijn op als gevolg van de ontsteking van de zenuwen in het getroffen gebied.
• Deze vorm van herpes wordt alleen gereactiveerd als er al weken of maanden sprake is van een stemmingsstoornis. Dat kan stress of depressie zijn.
• Het komt ook vaak voor bij mensen ouder dan 50 jaar.

Herpes simplex 2 en stress

Herpes simplex 2 (HS2) verschijnt in het genitale gebied en manifesteert zich met laesies op de huid en ook op de inwendige slijmvliezen. Terugkerende stress verhoogt ook de kans dat de ziekte opnieuw de kop opsteekt. Hoewel deze seksueel overdraagbare aandoening kan komen en gaan, is de stemming vaak een trigger.

Zoals we al eerder zeiden, zijn er bepaalde risicofactoren voor genitale herpes. In feite verhoogt het de kans op baarmoederhalskanker. Daarom moeten vrouwen die herpes hebben, zich regelmatig laten controleren en eventuele behandelingen met antivirale geneesmiddelen volgen die door specialisten worden voorgeschreven.

Herpesfasen

In de regel duurt herpes in verband met stress zeven tot twaalf dagen. Het natuurlijke verloop is als volgt:

• Jeuk, benauwdheid en prikken van het getroffen gebied. Dit duurt meestal één tot twee dagen voordat herpes verschijnt.
• Er verschijnen kleine, met vloeistof gevulde blaasjes. Ze gaan uiteindelijk open en vormen een oppervlakkige en etterende wond. Dit is de fase met het grootste risico op besmetting. Daarom moeten patiënten voorzichtig zijn en besmetting van derden voorkomen. Zelfs contact met de huid van een zieke kan het virus overbrengen.
• Na een paar dagen begint de genezing en vormt zich een droge korst die kan bloeden.
• Uiteindelijk geneest de korst en valt er vanzelf af.

Hoe herpes veroorzaakt door stress te behandelen

De behandeling van herpes veroorzaakt door stress houdt altijd in dat men één sleutelelement begrijpt, Het is het feit dat we tot op de dag van vandaag nog steeds niet volledig begrijpen via welk mechanisme dit soort virussen ontstaat, die in staat zijn om slapend te blijven en onverwacht te voorschijn te komen.

Ze laten verdwijnen is bijna onmogelijk. Daarom raak je eraan gewend dat ze weer de kop opsteken als je ziek bent, als je weerstand laag is of als je aan een emotionele stoornis lijdt. Het belangrijkste is dus om eerst aan je lichamelijke gezondheid te denken.

Het ontstaan van herpes voorkomen

Goede voeding, bescherming tegen seksueel overdraagbare aandoeningen en regelmatige controles zijn aan te bevelen. Verder is het essentieel om een aantal basisstrategieën te hebben om met dagelijkse stress om te gaan. Hier volgen enkele eenvoudige tips:

• Je moet een ‘goede geestelijke hygiëne’ in acht nemen. Met andere woorden, zorg voor alles wat je denkt en zegt tegen jezelf. Negatieve zelfpraat en irrationele gedachten zijn twee van je grootste vijanden.
• Leer je problemen op te lossen voordat ze een berg worden. Dagelijkse uitdagingen kalm, zelfverzekerd, vastberaden en met originaliteit tegemoet treden kan echt nuttig zijn.
• Ontspannings- en ademhalingstechnieken zijn gezonde oefeningen die je elke dag kunt doen.
• Zorg dat je iemand hebt om mee te praten. Geniet ook van je momenten van ontspanning, en maak tijd voor jezelf.
• Gooi scheermesjes, handdoeken, vorken en lippenstift weg als je deze vorm van herpes hebt gehad. Zo vermijd je het risico op een nieuwe infectie.

Ten slotte, hoewel je er misschien aan gewend bent geraakt om plotseling een koortslip op je lip te krijgen als gevolg van een examen, een gesprek of een probleem met je partner, moet je één ding onthouden. Achter deze verschijnselen gaat een reeks emoties schuil waar je aandacht aan moet schenken. Dat is van het allergrootste belang.